Romila Thapar

Romila Thapar

Bizitza
JaiotzaLucknow, 1931ko azaroaren 30a (93 urte)
Herrialdea Britainiar Raj  1947ko abuztuaren 14a)
 India  (1947ko abuztuaren 15a -
 Indiako Agindupeko Lurra  (1947ko abuztuaren 15a -
Familia
Haurrideak
Hezkuntza
HeziketaPanjab Unibertsitatea
School of Oriental and African Studies, University of London (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakhistorialaria, unibertsitateko irakaslea, idazlea eta katedraduna
Enplegatzailea(k)Jawaharlal Nehru University (en) Itzuli
Jasotako sariak
KidetzaArteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Britainiar Akademia
Amerikako Sozietate Filosofikoa

Romila Thapar (Lucknow, India, 1931ko azaroaren 30a ) historialari indiarra da. Bere azteketa-eremu nagusia India zaharra da, non gailena den.[1] Antzinako Historiako irakasle emeritua da, New Delhiko Jawaharlal Nehru Unibertsitatean.

Thaparren ekarpen berezia metodo historiko-sozialak erabiltzea da, K.a. lehen milurtekoaren erdialdeko aldaketa ulertzeko Indiako iparraldean. Leinuetan oinarritutako pastoral talde indo-ariarrak Gangeseko lautadara joan ahala, kastetan oinarritutako estatuen aztarna-formak sortu zituzten. Ramayanaren eta Mahabharataren epopeiek, beren azterketan, binetak eskaintzen dituzte, talde horiek eta beste batzuek leialtasun-modu berri eta konplexuagoak nola negoziatu zituzten azaltzeko.[2]

From Lineage to State, Asoka and the Decline of the Mauryas, Early India: from Origins to AD 1300, eta oso ezaguna den History of India, Part I-ren egilea den Thapar-ek ohorezko doktoretzak jaso ditu hainbat unibertsitatetik, besteak beste, Chicagokotik, Oxfordekotik, Institut National des Langues et Civilisations Orientales-etik, Edinburgekotik, Kalkutakotik edota Pretoriako Unibertsitatetik.[2]

Thapar Londreseko Ekialdeko eta Afrikako Ikasketen Eskolako ohorezko kidea da, non doktoretza ere jaso zuen 1958an, eta baita ere Arte eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademiako ohorezko kide atzerritarra. 2008an, Romila Thapar-ek Estatu Batuetako Liburutegiaren Kluge Saria partekatu zuen Humanitate eta Gizarte Zientzietan egindako ibilbide osoagatik.[3]

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bizitza goiztiarra, familia eta hezkuntza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Romila Daya Ram Thapar, Indiako Indar Armatuetako Zerbitzu Medikoen zuzendari nagusia izan zen CIE, OBE teniente jeneralaren alaba da. Romesh Thapar kazetari zena bere neba zen.[4] Umetan, Indiako hainbat hiritako eskoletara joan zen, bere aitaren postu militarren arabera. Geroago, Wadia Collegen, Punen, arteen tarteko mailara joan zen. Panjabeko Unibertsitatean ingeles literaturan graduatu ondoren, Thapar-ek Indiako historiako bigarren lizentziatura eta doktoretza lortu zituen 1958an AL Basham-ekin, Londresko Unibertsitateko Ekialdeko eta Afrikako Ikasketen Eskolan.[2]

Lana

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Indiako historia zaharreko irakurlea izan zen Kurukshetrako Unibertsitatean 1961 eta 1962an, eta postu bera bete zuen Delhiko Unibertsitatean 1963 eta 1970 artean. Geroago, New Delhiko Jawaharlal Nehru Unibertsitatean lan egin zuen antzinako Indiako Historiako irakasle gisa.[5]

Thaparren lan nagusiak Aśoka and the Decline of the Mauryas, Ancient Indian Social History: Some Interpretations, Recent Perspectives of Early Indian History , A History of India Volume One, eta Early India: From the Origins to AD 1300 dira.[2]

Bere obra historikoak hinduismoaren jatorriak indar sozialen arteko elkarreragin eboluzionatu gisa erretratatzen ditu. Somnathi buruzko bere azken lanak Gujarateko tenplu mitikoari buruzko historiografien bilakaera aztertzen du.[2]

Thaparrek bere lehen lanean, Aśoka and the Decline of the Maurya, 1961ean argitaratua, Ashokaren dhammaren politika bere testuinguru sozial eta politikoan kokatzen du, etnia eta kultura desberdinetako inperio bat elkartuta mantentzeko gizalegezko etika ez-sektario gisa. Maurya Inperioaren gainbehera bere administrazio zentralizatuari egozten dio, aparteko trebetasunak zituzten gobernariek ondo funtzionatzea eskatzen baitzuen.[2]

A History of India-ren Thapar-en lehen liburukia herri-entzuleentzat idatzita dago, eta historia goiztiarretik XVI. mendean europarrak iritsi arteko aldia hartzen du.[2]

Indiako antzinako historia soziala hasierako garaietatik lehen milurtekoaren amaierara bitarteko aldiaz arduratzen da, sistema sozio-erlijioso hindu eta budisten azterketa konparatibo bat barne hartzen du eta budismoak protesta sozialean eta mugikortasun sozialak kasten sisteman duten eginkizuna aztertzen du. From Lineage to State-k Ganges ibaiaren erdiko haraneko estatuen eraketa aztertzen du Kristoren aurreko lehen milurtekoan, burdinazko eta goldatutako nekazaritzaren erabilerak bultzatutako aldaketarako prozesua arakatuz, leinuan oinarritutako sozietate pastoral eta mugikor batetik nekazarien metaketa eta urbanizazio handiago batera.[2]

Historiografia errebisionistari buruzko ikuspuntuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Indiako historiaren "interpretazio komunitarioa" deitzen dionaren kritiko da Thapar. Bertan, azken mila urteetako gertaerak komunitate monolitiko hindu eta musulmanen arteko etengabeko gatazka teoriko baten terminoetan soilik interpretatzen dira. Thaparrek dio historia komunitario hori "oso selektiboa" dela gertaerak aukeratzeko orduan, "Nahita alderdikoia" interpretazioan, eta ez dituela jarraitzen lehenetsitako kausa ugari erabiltzen dituzten gaur egungo analisi-metodoak.[6]

2002an, Bharatiya Janata (BJP) Alderdia buru zuen Indiako koalizio gobernuak gizarte zientzien eta historiaren ikasliburuak aldatu zituen, pasarte batzuek erlijio eta kasta talde batzuen sentsibilitatea iraintzen zutela argudiatuz.[7] Romila Thapar, VI klaserako antzinako Indiari buruzko testuliburuaren egilea izan zena, bere baimenik gabe egindako aldaketen aurka agertu zen; izan ere, antzinateko abereen haragiaren kontsumoari eta kasta sistemaren formulazioari buruzko pasarteak ezabatu zituzten. Beste historialari eta esatari batzuek ere, Bipan Chandra, Sumit Sarkar, Irfan Habib, RS Sharma, Vir Sanghvi, Dileep Padgaonkar eta Amartya Sen barne, aldaketengatik protesta egin zuten eta beren eragozpenak argitaratu zituzten Communalisation of Education izeneko bilduma batean.[8]

2006ko Kaliforniako hindu testuliburuen eztabaidari buruz idaztean, Thapar hinduek eskolako testuliburuetan Indiako hinduismoaren eta historiaren estaldurari proposatutako aldaketa batzuen aurka agertu zen. Haren esanetan, indiarrek bidezko eskubidea dute ordezkaritza justua eta kulturalki sentikorra izateko, baina proposatutako aldaketa batzuek agenda politikoa bultzatzen zuen materiala zuten.[2]

Thapar, 2016ko ekainaren 23a

Lanak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Liburuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Aśoka and the Decline of the Mauryas, 1961 (revision 1998); Oxford University Press, ISBN 0-19-564445-X
  • A History of India: Volume 1, 1966; Penguin, ISBN 0-14-013835-8
  • Ancient India, Medieval India, 1966, 1968 sq.; NCERT Textbooks[9]
  • The Past and Prejudice (Sardar Patel Memorial Lectures), National Book Trust, 1975, ISBN 81-237-0639-1
  • Ancient Indian Social History: Some Interpretations, 1978, Orient Blackswan, ISBN 978-81-250-0808-8
  • Exile and the Kingdom: Some Thoughts on the Rāmāyana, Rao Bahadur R. Narasimhachar Endowment lecture, 1978;
  • Dissent in the Early Indian Tradition, Volume 7 of M.N. Roy memorial lecture, 1979; Indian Renaissance Institute[10]
  • From Lineage to State: Social Formations of the Mid-First Millennium B.C. in the Ganges Valley, 1985; Oxford University Press (OUP), ISBN 978-0-19-561394-0
  • The Mauryas Revisited, Sakharam Ganesh Deuskar lectures on Indian history, 1987; K.P. Bagchi & Co., ISBN 978-81-7074-021-6
  • Interpreting Early India, 1992 (2nd edition 1999); Oxford University Press 1999, ISBN 0-19-563342-3
  • Cultural Transaction and Early India: Tradition and Patronage, Two Lectures, 1994; OUP, ISBN 978-0-19-563364-1
  • Śakuntala: Texts, Readings, Histories, 2002; Anthem, ISBN 1-84331-026-0
  • History and Beyond, 2000; OUP, ISBN 978-0-19-566832-2
  • Cultural Pasts: Essays in Early Indian History, 2003; OUP, ISBN 0-19-566487-6
  • Early India: From Origins to AD 1300, 2002; Penguin, ISBN 0-520-23899-0
  • Somanatha: The Many Voices of History, 2005; Verso, ISBN 1-84467-020-1
  • India: Historical Beginnings and the Concept of the Aryan, Essays by Thapar, et al., 2006; National Book Trust, ISBN 978-81-237-4779-8
  • The Aryan: Recasting Constructs, Three Essays, 2008; Delhi, ISBN 978-81-88789-68-9
  • The Past before Us: Historical Traditions of Early North India, 2013; Permanent Black, Harvard University Press, ISBN 978-0-674-72523-2
  • The Past As Present: Forging Contemporary Identities Through History, 2014; Aleph, ISBN 93-83064-01-3

Editorea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hautatutako lanak, artikuluak eta kapituluak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • "India before and after the Mauryan Empire", in The Cambridge Encyclopedia of Archaeology, 1980; ISBN 978-0-517-53497-7
  • "Imagined Religious Communities? Ancient History and the Modern Search for a Hindu Identity", Paper in Modern Asian Studies , 1989; doi:10.1017/S0026749X00001049
  • Thapar, Romila. (1996). «The Theory of Aryan Race and India: History and Politics» Social Scientist 24 (1/3): 3–29.  doi:10.2307/3520116..
  • "Somanatha and Mahmud" , Frontline, Volume 16 – Issue 8, 10–23 April 1999
  • Perceiving the Forest: Early India , Paper in the journal, Studies in History , 2001; doi:10.1177/025764300101700101
  • Role of the Army in the Exercise of Power , Essay in Army and Power in the Ancient World , 2002; Franz Steiner Verlag, ISBN 978-3-515-08197-9
  • The Puranas: Heresy and the Vamsanucarita", Essay in Ancient to Modern: Religion, Power and Community in India, 2009; OUP, ISBN 978-0-19-569662-2
  • Rāyā Asoko from Kanaganahalli: Some Thoughts , Essay in Airavati , Chennai, 2008;
  • Was there Historical Writing in Early India? , Essay in Knowing India , 2011; Yoda Press, ISBN 978-93-80403-03-8

Aitorpenak eta ohoreak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cornelleko Unibertsitatean, Pennsylvaniako Unibertsitatean eta Parisko College de Francen irakasle gonbidatua izan da Thapar. 1983an Indiako Historiaren Kongresuko presidentea hautatu zuten, eta 1999an Britainiar Akademiako kide.[12] 2019an American Philosophical Societyko kide aukeratu zuten.

1976an Jawaharlal Nehru beka jaso zuen. Thapar ohorezko kidea da Lady Margaret Hall-en (Oxford) eta Londresko Unibertsitateko Ekialdeko eta Afrikako Ikasketen Eskolan (SOAS). Ohorezko doktoretzak ditu Chicagoko Unibertsitatean, Parisko Ekialdeko Institut National des Langues et Civilisations, Oxfordeko Unibertsitatean, Edinburgheko Unibertsitatean (2004), Kalkutako Unibertsitatean (2002) eta Hyderabadeko Unibertsitatean (2009).[13] Ameriketako Estatu Batuetako Arte eta Zientzien Akademiako Ohorezko Kide Atzerritarra izendatu zuten 2009an, eta Oxfordeko St Antony 's Collegeko Ohorezko Kide ere izendatu zuten 2017an.

2004an, Estatu Batuetako Kongresuko Liburutegiak Kluge Katedraren lehen titularra izendatu zuen Hegoaldeko Herrialde eta Kulturetan.[13]

2005eko urtarrilean, Indiako gobernuak emandako Padma Bhushani uko egin zion. A PJ Abdul Kalam presidenteari bidalitako gutun batean, esan zuen "harrituta" zegoela sarituen zerrendan bere izena ikusteaz, "duela hiru hilabete, Giza Eskubideen Ministerioa nirekin harremanetan jarri eta ea saririk onartuko nuen galdetu zidanean, nire postura oso argi utzi nuen eta errefusatzeko arrazoia azaldu nuen". Thaparrek uko egin zion Padma Bhushani aurreko batean, 1992an. Lehendakariari honela azaldu zion saria baztertzeko arrazoia: "Erakunde akademikoen edo nire lan profesionalarekin lotutako sariak bakarrik onartzen ditut, eta ez estatu-sariak".[14]

Peter Brownekin batera Gizateriaren Azterketarako Kluge Saria irabazi zuen 2008. urtean (milioi bat dolar)[3]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Peterson, Indira Viswanathan. (2019). «Romila Thapar 1931-» in Kelly Boyd Encyclopedia of Historians and Historical Writing. Taylor & Francis: Routledge, 1202– or. ISBN 978-1-136-78764-5.. Quotr: "The pre-eminent interpreter of ancient Indian history today. ... "
  2. ↑ a b c d e f g h i (Thailandieraz) hmong.wiki. «Romila Thapar Vida temprana, familia educaciónyTrabaja» hmong.es (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  3. ↑ a b (Ingelesez) Garreau, Joel. (2008-12-03). Historians Peter Robert Lamont Brown and Romila Thapar to Share 2008 Kluge Prize. ISSN 0190-8286. (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  4. ↑ (Ingelesez) «Why is Karan Thapar complaining? His dynasty holds a key to Lutyens’ Delhi» ThePrint 2018-07-24 (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  5. ↑ «Wayback Machine» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  6. ↑ «Rediff On The NeT: The Rediff Interview/Romila Thapar» www.rediff.com (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  7. ↑ «The Sunday Tribune - Spectrum - Literature» www.tribuneindia.com (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  8. ↑ (Ingelesez) «City News, Indian City Headlines, Latest City News, Metro City News» The Indian Express (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  9. ↑ Romila Thapar, Professor Emerita. JNU.
  10. ↑ Thapar, Romila. (1979). «Dissent in the Early Indian Tradition» Google Books.
  11. ↑ (Ingelesez) Thapar, Romila; Mukhia, Harbans; Chandra, Bipan. (1969). Communalism and the Writing of Indian History. People's Publishing House ISBN 978-81-7007-064-1. (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  12. ↑ «Romila Thapar» www.penguin.co.uk (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  13. ↑ a b «Romila Thapar Named as First Holder of the Kluge Chair in Countries and Cultures of the South at Library of Congress» Library of Congress, Washington, D.C. 20540 USA (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).
  14. ↑ «Romila rejects Padma award - Times Of India» web.archive.org 2012-10-18 (Noiz kontsultatua: 2022-01-31).

 

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]