Horst Bienek
  | |
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | 7 Bealtaine 1930 Gliwice, An Pholainn |
| Bás | 7 Nollaig 1990 60 bliana d'aois München, An Ghearmáin |
| Siocair bháis | Death from AIDS-related complications (en)  |
| Áit adhlactha | Ottobrunn |
| Gníomhaíocht | |
| Suíomh oibre | Beirlín |
| Gairm | úrscéalaí, eagarthóir rannchuidithe, stiúrthóir, leabhrógaí, literary editor (en) , scríbhneoir scripte, drámadóir, stiúrthóir scannán, file, scríbhneoir |
| Tréimhse oibre | 1957 – |
| Ball de | |
| Teangacha | An Ghearmáinis |
| Ghlac sé/sí páirt i | |
| 1977 | Ingeborg Bachmann Award 1977 (en) |
| Saothar | |
Saothar suntasach
| |
| Croineolaíocht | |
| Vorkuta Gulag (en)
| |
Gradam a fuarthas
| |
     
 | |
Scríbhneoir Gearmánach ab ea Horst Bienek (a rugadh ar an 7 Bealtaine 1930 i nGleiwitz, inniu Gliwice sa Pholainn, agus a fuair bás ar an 7 Nollaig 1990 i München). Is iad na húrscéalta eipiciúla faoi shaol Gleiwitz a bhreac sé síos sna seachtóidí agus i dtús na n-ochtóidí is mó a thabhaigh clú agus cáil dó, gan trácht a dhéanamh ar na duaiseanna liteartha.
Saol
[cuir in eagar | athraigh foinse]
Chaith Horst Bienek tús a óige i nGleiwitz (inniu: Gliwice sa Pholainn), ach nuair a tháinig deireadh leis an gCogadh, thit an chathair leis an bPolainn.
Beirlín
[cuir in eagar | athraigh foinse]Sa bhliain 1945, d'fhág an fear óg an Pholainn, agus shocraigh sé síos i mBeirlín. Ar dtús, bhí sé ag staidéar amharclannaíochta faoi stiúradh Bertolt Brecht.
Ós rud é gur minic a théadh sé ar cuairt chuig cairde i mBeirlín Thiar, nach raibh dealaithe ón Oirthear go fóill san am seo, rug na póilíní rúnda air i ndeireadh na bliana 1951, agus é á ionchúiseamh faoi spiaireacht. Ghearr binse míleata na Sóivéadach príosúnacht cúig bliana is fiche dó. Chaith sé ceithre bliana i gcampa géibhinn i Vorkuta. Ach ansin, fuair sé pardún agus cead dul ar imirce go hIarthar na Gearmáine.
Iarthar na Gearmáine
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí sé ina chraoltóir don stáisiún raidió Hessischer Rundfunk agus ina eagarthóir ar an iris Blätter & Bilder. Sa bhliain 1966, chuaigh sé ag obair ina eagarthóir liteartha ag an teach foilsitheoireachta Deutscher Taschenbuch Verlag i München, áit ar fhan sé go lá a bháis.
Ós homaighnéasach gníomhach a bhí ann, buaileadh breoite é le SEIF sna 1980idí. Fuair sé bás anabaí ar an 7 Nollaig 1990 i München, agus é 60 bliain d'aois.
Saothar
[cuir in eagar | athraigh foinse]Go ginearálta, scríobh Bienek i dteanga néata gan mórán maoithneachais, agus d'imir imeachtaí agus atmaisféar na Gearmáine sna blianta iarchogaidh an-tionchar ar a chuid scríbhneoireachta.
Thosaigh sé mar fhile liriciúil, ach is iad na húrscéalta eipiciúla faoi shaol Gleiwitz a bhreac sé síos sna seachtóidí agus i dtús na n-ochtóidí is mó a thabhaigh clú agus cáil dó, gan trácht a dhéanamh ar na duaiseanna liteartha.
Tháinig an t-úrscéal Die Zelle amach sa bhliain 1968. Cur síos atá ann ar a shaol i mbraighdeanas na Sóivéadach.
Na húrscéalta faoi Gleiwitz (1975-1982):
- Die erste Polka ("An Chéad Pholca", 1975)
- Septemberlicht ("Solas an Mheán Fómhair")
- Zeit ohne Glocken ("An tAm gan Chloig")
- Erde und Feuer ("Talamh agus Tine", 1982)
Is éard atá sa chéad úrscéal ná cur síos ar an lá deireanach síochána i nGleiwitz.
Sa dara húrscéal, arís, tá an cogadh tosaithe.
Sa tríú himleabhar, tá an cogadh ag dul de na Gearmánaigh, agus cloig na heaglaise á dtógáil anuas leis an miotal a leá le haghaidh an chogaidh.
Is é is ábhar don cheathrú húrscéal ná deireadh an chogaidh agus an chinniúint atá i ndán do charachtair na sraithe. Cuid acu, fanann siad sa bhaile i nGleiwitz, agus na Sóivéadaigh ag sealbhú na háite; an chuid eile, tá siad ag iarraidh éalú, ach tá sé daite dóibh bás a fháil i mbuamálacha móra Dresden.
Eile:
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Die Zelle ("An Cillín")
- Bakunin, eine Invention ("Bakunin, nó cineál scéal cumadóireachta") - cur síos ar shaol Mikhail Bakunin, an t-ainrialaí Rúiseach, atá anseo, agus san am céanna súil chriticiúil atá ann ar mheon na n-idéalaithe óga i ndeireadh na seascaidí
- Solschenizyn und andere ("Solzhenitsyn agus eile") - cnuasach aistí
- Der Blinde in der Bibliothek ("An Fear Dall sa Leabharlann") - cnuasach eile aistí
- Königswald oder die letzte Geschichte ("Königswald, nó an Scéal Deireanach" - logainm is ea Königswald a chiallaíonn Coill an Rí nó Foraois an Rí) - Cineál seachthoradh is ea é seo don tsraith faoi Gleiwitz - úrscéal faoi na himeachtaí i ndeireadh an chogaidh sa Bhoihéim (is é sin, in iarthar na Seicshlovaice, a bhí forghafa ag na Gearmánaigh). Seanmhná iad na príomhcharachtair, agus díorma de chuid an SS ag iarraidh a dteach a shealbhú le cath deireanach an éadóchais a chur ansin ar na treallchogaithe Seiceacha agus ar na saighdiúirí Sóivéadacha. Téann na seanmhná chun ceannairce agus chun cearmansaíochta ar fhir an SS, áfach, ós rud é nach dteastaíonn a leithéid de chath uathusan ar aon nós.
- Birken und Hochöfen. Eine Kindheit in Oberschlesien ("Beithí agus Múcháin. Mo chéad óige sa tSiléis Ard").