Aureliano in Palmira

Aureliano in Palmira
Aureliano en Palmira
Última mirada da raíña Zenobia a Palmira, por Herbert Schmalz.
FormaÓpera
Actos e escenas2 actos
Idioma orixinal do libretoItaliano
LibretistaFelice Romani
Fontes literariasLibreto anterior para Zenobia in Palmira (1789)
Estrea26 de decembro de 1813
Teatro da estreaTeatro alla Scala
Lugar da estreaMilán
Música
CompositorGioachino Rossini
Localización da partituraPerdido
Personaxes

Aureliano (tenor)
Zenobia (soprano)
Arsace (contralto)
Publia (soprano)
Oraspe (tenor)
Licinio (baixo)
Gran Sacerdote d'Iside (baixo)

Aureliano in Palmira (en galego Aureliano en Palmira) é unha ópera (dramma serio) con música de Gioachino Rossini sobre un libreto en italiano xeralmente atribuído a Felice Romani. A súa estrea tivo lugar o 26 de decembro de 1813 no Teatro alla Scala de Milán baixo a batuta de Alessandro Rolla.

A historia estaba baseada nun libreto de Gaetano Sertor para a ópera de 1789 de Pasquale Anfossi Zenobia in Palmira e céntrase na rivalidade entre o emperador romano Aureliano e o príncipe Arsace de Persia pola fermosa Zenobia, raíña de Palmira.

O libreto está asinado coas siglas G. F. R., mais é xeralmente atribuído a Giuseppe Felice Romani,[1] aínda que outras veces é atribuído ao descoñecido Gian Francesco Romanelli.[2] Suxeriuse que o último nome pode ser o resultado dunha confusión de Romani con Luigi Romanelli, o poeta de La Scala anterior á chegada de Romani ao posto.

O dúo entre Zenobia e Arsace do Acto 1, Se la m'ami, o mia regina ("Se ti me amas, oh miña raíña"), foi moi admirada por Stendhal. A pesar de que nunca vira unha representación completa de Aureliano in Palmira, escoitou o dúo nun concerto en París e describiu a súa música como "sublime" e un dos mellores dúos que Rossini escribira.[3] Outra música desta ópera, particularmente a abertura, foi posteriormente reempregada por Rossini en Elisabetta, regina d'Inghilterra e en Il barbiere di Siviglia.[4]

Aureliano in Palimira foi o segundo encargo que o Teatro alla Scala lle fixo a Rossini. Abriu a tempada de Tempada de Carnaval do teatro co famoso castrato, Giovanni Battista Velluti no papel de Arsace. Foi o único papel escrito por Rossini para castrato. Rossini escribiu orixinalmente o papel de Aureliano para Giovanni David, un dos máis renombrados tenores do seu tempo. Porén, debido a problemas durante os ensaios levaron a David a abandonar a produción, e Luigi Mari ocupou o seu lugar.[5] A popular soprano, Lorenza Correa, cantando o papel da raíña Zenobia. A orquestra foi dirixida na estrea por Alessandro Rolla e a dirección de escena de Alessandro Sanquirico.[6]

A noite da estrea resultou decepcionante para os críticos milaneses que eloxiaron a produción pero consideraron a súa música inferior á de Tancredi, tamén de Rossini e estreada en Venecia a principios dese mesmo ano. Tamén houbo críticas aos tres cantantes principais.[7] A ópera tivo unha xeira de 14 representacións en La Scala esa tempada e foi representada esporádicamente en varios teatros italianos (incluído o Teatro San Carlo en Nápoles) entre 1814 e 1831. Tamén foi representada en Londres en 1826, novamente con Velluti como Arsace. Logo a ópera caeu máis ou menos no esquecemento.

A súa primeira representación moderna tivo lugar en setembro de 1980 no Teatro Politeama en Xénova baixo a dirección de Giacomo Zani, con Paolo Barbacini momo Aureliano, Helga Müller-Molinari como Arsace, e Luciana Serra encarnando a Zenobia. Houbo outra revitalización da ópera importante en 1996 no Festival "Rossini in Wildbad" baixo a dirección de Francesco Corti, con Donald George como Aureliano, Angelo Manzotti no papel de Arsace, e Tatiana Korovina como Zenobia.

Personaxes

[editar | editar a fonte]
Personaxe Tesitura Elenco na estrea, 26 de decembro de 1813[5]
(Director: Alessandro Rolla)
Aureliano, emperador de Roma tenor Luigi Mari
Zenobia, raíña de Palmira, amante de Arsace soprano Lorenza Corrèa
Arsace, príncipe de Persia castrato / contralto Giambattista Velluti
Publia, filla de Valeriano, namorada en segredo de Arsace mezzosoprano Luigia Sorrentini
Oraspe, xeneral do exército palmireno tenor Gaetano Pozzi
Licinio, un tribuno baixo Pietro Vasoli
El Gran Sacerdote baixo Vincenzo Botticelli
Sacerdotes, doncellas palmirenas, palmirenos, persas, pastores e pastoras; soldados persas, palmirenos e romanos

Argumento

[editar | editar a fonte]
Lugar: na cidade de Palmira e os seus arredores.
Época: 271-272 A.D.[8]

A raíña Zenobia, o seu amante Arsace, e os sacerdotes ofrecen sacrificios no Templo de Isis e rezan pola súa salvación ante a proximidade do exército romano. O xeneral Oraspe entra ao son de música militar e anuncia que o exército de Aureliano está ás portas de Palmira. Arsace promete as súas tropas persas para defender a cidade. Logo dunha escena dramática de batalla na planicies fora da cidade, os persas son derrotados. Os soldados romanos celebran a súa vitoria. Aureliano chega e trata a Arsace, agora o seu prisioneiro. El respóndelle ao Eperador con dignidade e afirma o seu amor por Zenobia, dicindo que está disposto a morrer por ela.

Dentro dos muros de Palmira, Zenobia escondeu os tesouros do reino nas vóvedas baixo o pazo. Ela decide facer un último esforzo coas súas tropas para salvar a cidade. Zenobia pídelle a Aureliano unha tregua para que poida falar con el e obter a liberdade dos prisioneiros, entre eles Arsace. Ante o rexeitamento de Aureliano a liberar os prisioneiros, ela pídelle poder ver a Arsace unha última vez. Zenobia e Arsace choran ante o seu destino. Aureliano entra e promete liberar a Arsace coa condición de que abandone a Zenobia. Arsace négase e é sentenciado a morte. Os exércitos romano e palmireno prepáranse para a derradeira batalla.

Palmira foi agora conquistada polos romanos. Aureliano entra no pazo de Zenobia e decláralle o seu amor, mais ela o rexeita. Mentres tanto Oraspe libera a Arsace, que escapa polos outeiros xunto ao río Éufrates, onde está protexido por un grupo de pastores. Os soldados de Arsace reúnense con el e dinlle que Zenobia foi tomada como prisioneira. Arsace ponse en marcha para liberala e prepara un novo ataque contra os romanos coas tropas de Palmira.

No pazo, aureliano propón a Zenobia que reinen xuntos en Palmira. Unha vez máis, Zenobia o rexeita. Máis tarde esa noite, Arsace e Zenobia encóntranse de novo á lúz da lúa e abrázanse. Cando son descubertos polas tropas romanas, piden morrer. Aínda que admira o seu valor e a devoción do un cara ao outro, Aureliano decreta que rematen os seus días en celas separadas. Publia, a filla dun xeneral romano e segredamente namorada de Arsace, pídelle a Aureliano que se apiade del.

A escena final ten lugar nunha gran cámara do pazo de Zenobia. Os líderes e os sacerdotes dos palmirenos derrotados reúnense suplicando a Aureliano. Oraspe, Arsace e Zenobia son levados á cámara encadeados. Aureliano, ten un cambio de corazón e libera a Zenobia e Arsace para que reinen xuntos en Palmira coa condición de que xuren lealdade ao Imperio Romano. Eles aceptan, e eloxian o corazón xeneroso de Aureliano. O coro canta con ledicia, "Torni sereno a splendere all'Asia afflitta il dì." ("Que o día esclareza sereo e brile pola sufrinte Asia.")

Orquestración

[editar | editar a fonte]

A partitura de Rossini require a utilización de:

Para os recitativos:

Gravacións

[editar | editar a fonte]
Ano Elenco:
Aureliano, Zenobia, Arsace, Gran Sacerdote
Director,
Teatro de ópera e orquestra
Selo [9]
1981 Paolo Barbacini,
Luciana Serra,
Helga Müller-Molinari,
Carlo Cava
Giacomo Zani,
Orquestra do Teatro dell'Opera Giocosa de Xénova e Coro Gregorio Magno
CD de son: Sarx ANG
Cat: 97001
1996 Donald George,
Tatiana Korovina,
Angelo Manzotti,
Alexander Alnicolli
Francesco Corti,
I Virtuosi di Praga Coro de Cámara Checo
(Gravación en directo do "Rossini in Wildbad" Festival)
CD de son: Bongiovanni
Cat: GB 2201/2-2
  1. Richard Osborne 2007, p. 216; Roccatagliati 2001.
  2. Weinstock 1968, pp. 40, 494; Charles Osborne 1994, p. 38.
  3. Orixinalmente en francés: "Ravi par l'accord parfait des voix délicieuses qui nous faisaient entendre 'Se la m'ami, o mia regina', je me suis supris plusieurs fois à croire que ce duetto est le plus beau che Rossini ait jamais écrit. Ce que je puis assurer c'est qu'il produit l'effet auquel on peut reconnaître la musique sublime: il jette dans une rêverie profonde.", en Vie de Rossini, M. Lévy, 1854, pp. 105-106.
  4. Rockwell, John (27 December 1992). "RECORDINGS VIEW; So What Happened To the Rossini Year?". The New York Times. 
  5. 5,0 5,1 Lindner 1999, p. 19.
  6. 'Aureliano in Palmira' Arquivado 15 de setembro de 2012 en Wayback Machine. in Piero Gelli (ed.) (2005), Dizionario dell'Opera, Baldini Castoldi Dalai, ISBN 888490780
  7. Reportaxe da noite da estrea en Il Corriere Milanese, Decembro de 1813, publicada no Archivi Teatro Napoli Arquivado 24 de xullo de 2011 en Wayback Machine. (en italiano)
  8. Charles Osborne 1994, p. 38.
  9. Gravacións de Aureliano in Palmira de operadis-opera-discography.org.uk

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]