Nacionalismo andaluz
O nacionalismo andaluz é un movemento político e social que defende o recoñecemento de Andalucía como unha nación dentro de Europa.[2] Abrangue un amplo espectro de obxectivos, dende os partidarios do federalismo ou o confederalismo español, até posturas abertamente independentistas.
No pasado, o principal partido político que representaba o nacionalismo andaluz era o Partido Andalucista (PA),[3] mais o partido disolveuse no ano 2015. Outras organizacións políticas, sen representación no Parlamento de Andalucía, como Nación Andaluza (NA) e Asemblea Nacional de Andalucía (ANA) teñen unha ideoloxía independentista.
Historia
[editar | editar a fonte]A orixe do andalucismo data arredor de 1870[4] cando un grupo de intelectuais comezou a interesarse polo folclore andaluz, frutificando na fundación do Ateneo de Sevilla, na aparición dalgunhas revistas e a primeira historia de Andalucía, publicada por Joaquín Guichot.
A publicación do ensaio de Blas Infante, considerado polos andalucistas o pai da patria andaluza, Ideal andaluz en 1915 supuxo a saída do pensamento andalucista dun reducido núcleo de intelectuais[5], en 1918 convocouse a Asemblea de Ronda, que serviu para crear a bandeira e o escudo de Andalucía.
Na Segunda República Española o nacionalismo andaluz, da man de Blas Infante, consegue redactar un estatuto de autonomía para Andalucía, pero non chegaría a aprobarse debido ó estalido da guerra civil trala sublevación militar de 1936. Durante a guerra e o franquismo, moitos andalucistas foron fusilados (como Blas Infante) ou marcharon ó exilio.
Non sería ata 1973 cando rexurdiría o nacionalismo andaluz en Andalucía Occidental da man de Alejandro Rojas Marcos, fundador do Partido Socialista de Andalucía, que máis tarde pasará a denominarse Partido Andalucista.
O 4 de decembro de 1977, un millón e medio de persoas saen á rúa por toda Andalucía (e tamén en Barcelona) pedindo a autonomía,[6] convocados por tódolos partidos políticos agás a Unión de Centro Democrático. Tras un referendo, o Estatuto de Autonomía de Andalucía aprobouse o 12 de febreiro de 1981.[7]
Símbolos do nacionalismo andaluz
[editar | editar a fonte]
O nacionalismo andaluz ten como estandarte máis característico a bandeira nacionalista andaluza, tamén coñecida como "arbonaida nacionalista",[10] que se creou na década de 1980, unha vez que Andalucía xa conseguira a autonomía política e os nacionalistas andaluces comezaron a pedir a definición de Andalucía como nación.
A primeira bandeira de corte nacionalista que se creou en Andalucía foi a imitación da bandeira de Cuba. Creouna o Partido Socialista de Andalucía, o posterior Partido Andalucista, empregada posteriormente polas Juventudes Andalucistas. Consiste nunha bandeira de Andalucía á que se lle engadiu un triángulo vermello e no centro deste unha estrela branca de cinco puntas.[11]
Posteriormente, xa case na década de 1990, creouse a bandeira independentista con máis difusión no presete, que conta cunha estrela vermella de cinco puntas no centro da bandeira orixinal sen o escudo.[11] Nos últimos anos comezouse a difundir unha nova bandeira nacionalista que sustitúe a estrela vermella de cinco puntas por outra de oito (á que denominan estrela tartesa). Esta bandeira creouse para tentar engadir símbolos máis andaluces á bandeira, como é a estrela de oito puntas, da que se afirma ten orixe tartesa e polo seu uso durante Al-Ándalus, mais non ten case difusión entre os nacionalistas andaluces.[12]
Os nacionalistas andaluces modifican o lema do escudo oficializado no Estatuto de Autonomía, empregando o lema nacionalista creado por Blas Infante "Andalucía por sí, los Pueblos y la Humanidad". Do mesmo xeito acontece con parte da letra do himno, que os nacionalistas andaluces modifican da seguinte manera: "Sea por Andalucía libre, los pueblos y la Humanidad".
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Preámbulo del Estatuto de autonomía: "En los últimos 25 años, Andalucía ha vivido el proceso de cambio más intenso de nuestra historia y se ha acercado al ideal de Andalucía libre y solidaria por la que luchara incansablemente Blas Infante, a quien el Parlamento de Andalucía, en un acto de justicia histórica, reconoce como Padre de la Patria Andaluza en abril de 1983".".
- ↑ "Preámbulo del Estatuto de autonomía: "Hoy, la Constitución, en su artículo 2, reconoce a Andalucía como una nacionalidad en el marco de la unidad indisoluble de la nación española".".
- ↑ O Partido Andalucista era coñecido orixinalmente como Partido Socialista de Andalucía (non confundir co Partido Socialista Obrero Español de Andalucía, coñecido como PSOE-A). Naceu a partir da Asemblea Socialista de Andalucía pero máis tarde abandonou a denominación de socialista e virou cara ao centro político.
- ↑ Rafael Sánchez Mantero Historia breve de Andalucía. Sílex Ediciones, 2001, páxina 148
- ↑ Eduardo Sevilla Guzmán Aproximación sociológica al andalucismo histórico. Ayuntamiento de Córdoba, 1990, páxina 21
- ↑ "El PA pide un busto de García Caparrós y corregir el error en una placa. SUR.es". www.diariosur.es. Consultado o 4 de decembro de 2017.
- ↑ "Día de Andalucía 28F". www.juntadeandalucia.es (en castelán). Consultado o 14 de febreiro de 2018.
- ↑ "La arbonaida, la bandera nacional de Andalucía". Arquivado dende o orixinal o 03 de decembro de 2019. Consultado o 19 de xullo de 2019.
- ↑ "Estrella roja".
- ↑ "La verdad oculta en la tricolor". Arquivado dende o orixinal o 10 de decembro de 2012. Consultado o 22 de xuño de 2021.
arbonaida (bandera del pueblo andaluz)
- ↑ 11,0 11,1 "Historia de la Bandera Andaluza". Arquivado dende o orixinal o 21 de maio de 2015. Consultado o 2 de xuño de 2008.
- ↑ "Otros símbolos nacionales". Arquivado dende o orixinal o 6 de setembro de 2009. Consultado o 2 de xuño de 2008.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Nacionalismo andaluz  |
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- González de Molina, Manuel, e Sevilla Guzmán, Eduardo (1987). En los orígenes del nacionalismo andaluz: reflexiones en torno al proceso fallido de socialización del andalucismo histórico. Reis (40), pp. 73-95
- Molina García, Pedro (1992). El nacionalismo solidario andaluz y sus orígenes ilustrados. Gaceta de Antropología (9)
- Ruiz Romero, Manuel (2002). La emergencia del andalucismo político en el contexto del tardofranquismo a la transición. En Actas del III Simposio de Historia Actual (pp. 639-656). Instituto de Estudios Riojanos
- Santos Silva, Alejandro, e Martínez Fernández, Ernesto (2018). La gestación de las manifestaciones del 4-D de 1977 en Andalucía. En Las otras protagonistas de la Transición. Izquierda radical y movilizaciones sociales (pp. 807-822). Fundación Salvador Seguí
| Acerbaixán | |
|---|---|
| Albania | |
| Alemaña | |
| Bélxica | |
| Dinamarca | |
| España | |
| Francia | |
| Italia | |
| Países Baixos | |
| Reino Unido | |
| Turquía | |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
