Ալեքսեյ Գրիցայ

Ալեքսեյ Գրիցայ
Ծնվել էփետրվարի 22 (մարտի 7), 1914, մարտի 7, 1914(1914-03-07)[1][2] կամ փետրվարի 22, 1914(1914-02-22)[3]
ԾննդավայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4]
Վախճանվել էմայիսի 6, 1998(1998-05-06)[3][1] (84 տարեկան) կամ հունիսի 5, 1998(1998-06-05)[2] (84 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
ԿրթությունԻ. Ե. Ռեպինի անվան գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտ
Մասնագիտություննկարիչ, ուսուցիչ, բնանկարիչ, գրող և գծանկարիչ
Ժանրբնանկար
Պարգևներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան
ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ ՌԽՍՖՀ ժողովրդական նկարիչ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ և Ստալինյան մրցանակ
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ նկարիչների միություն
 Aleksey Gritsay Վիքիպահեստում

Ալեքսեյ Միխայլովիչ Գրիցայ (ռուս.՝ Алексей Михайлович Грицай, փետրվարի 22 (մարտի 7), 1914, մարտի 7, 1914(1914-03-07)[1][2] կամ փետրվարի 22, 1914(1914-02-22)[3], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4] - մայիսի 6, 1998(1998-05-06)[3][1] կամ հունիսի 5, 1998(1998-06-05)[2], Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային, ռուս նկարիչ, գեղանկարիչ, մանկավարժ։ ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ (1974), ԽՍՀՄ պետական մրցանակի (1978) և Ստալինյան երրորդ աստիճանի երկու մրցանակների (1951, 1952):

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալեքսեյ Գրիցայը ծնվել է 1914 թվականի փետրվարի 22-ին (մարտի 7) Պետրոգրադում։

Սովորել է Լենինգրադում՝ Ս. Զեյդենբերգի ստուդիայում։ 1932-1939 թվականներին սովորել է Լենինգրադի գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտում Սեմյոն Աբուգովի, Իսահակ Բրոդսկու և Վասիլի Յակովլևի մոտ։

Դասավանդել է Մոսկվայի 1905 թվականի հիշատակի գեղարվեստի ուսումնարանում[5], 1948-1952 և 1964-1998 թվականներին՝ Մոսկվայի Վ. Սուրիկովի անվան գեղարվեստի ինստիտուտում։ 1964 թվականից ղեկավարել է իր առանձին արվեստանոցը։ 1966 թվականին դարձել է պրոֆեսոր։

Պարգևներ և կոչումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • ՌԽՖՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1959) – կերպարվեստի բնագավառում ունեցած մեծ վաստակի համար[6]
  • ՌԽՖՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1963) – խորհրդային կերպարվեստի բնագավառում ունեցած մեծ վաստակի համար[7]
  • ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ (1974) – խորհրդային կերպարվեստի զարգացման գործում ունեցած մեծ նվաճումների համար[8]
  • Ստալինի երրորդ աստիճանի մրցանակ (1951) – «Ժիգուլիում։ Բուռն օր» բնանկարի համար (1948–1950)
  • Ստալինի երրորդ աստիճանի մրցանակ (1952) – «ԽՍՀՄ Գիտությունների Ակադեմիայի նախագահության նիստ» (ռուս.՝ «Заседание Президиума Академии наук СССР») նկարի և խորհրդային գիտնականների դիմանկարների շարքի համար (համահեղինակների հետ)
  • ԽՍՀՄ պետական մրցանակ (1978) – «Գարնանային օր Օկայի վրա» (ռուս.՝ «Весенний день на Оке»), «Մայիս։ Գարնանային ջերմություն» (ռուս.՝ «Май. Весеннее тепло»), «Գարնանային մթնշաղ։ Ձոր» (ռուս.՝ «Весенние сумерки. Овраг»), «Մայիսյան երեկո» (ռուս.՝ «Майский вечер»), «Գարնանային լուսնկա գիշեր» (ռուս.՝ «Весенняя лунная ночь»), «Գերաճած այգում» (ռուս.՝ «В заросшем парке») նկարների համար
  • ՌԽՖՍՀ Իլյա Ռեպինի անվան պետական մրցանակ (1973) – «Ապրիլյան երեկո» (ռուս.՝ «Апрельский вечер»), «Բուռն օր» (ռուս.՝ «Бурный день»), «Ձորակ։ Գարուն» (ռուս.՝ «Овраг. Весна»), «Ձնծաղիկներ» (ռուս.՝ «Подснежники»), «Լուսնածագ» (ռուս.՝ «Восход луны») բնանկարներ համար
  • Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան
  • Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան (1994) – կերպարվեստի զարգացման և միջազգային մշակութային կապերի ամրապնդման գործում ունեցած մեծ ավանդի համար[9]
  • Հայրենական պատերազմի II աստիճանի երկու շքանշաններ (1943, 1985)
  • «Խիզախության համար» մեդալ[10]
  • Բրոնզե մեդալ Բրյուսելի համաշխարհային ցուցահանդեսում (1958) – «Ձնծաղիկներ։ Կաղամախուտ» (ռուս.՝ «Подснежники. Осинник», 1957) նկարի համար։

Հիշատակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի օգոստոսին Մոսկվայում՝ Վերխնայա Մասլովկա փողոցի թիվ 3 տան ճակատամասին, տեղադրվել է նկարչի հուշատախտակը[11][12]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Web umenia (словацк.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Грицай Алексей Михайлович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ «МГАХУ памяти 1905 года. Сайт Artru.info». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 26-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 25-ին.
  6. ↑ Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 26 января 1959 года «О присвоении почётных званий РСФСР работникам изобразительного искусства»
  7. ↑ Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 12 апреля 1963 года «О присвоении почётного звания народного художника РСФСР работникам изобразительного искусства Российской Федерации»
  8. ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР от 31 мая 1974 года № 6079 «О присвоении почётного звания народного художника СССР Грицаю А. М.»
  9. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 6 мая 1994 года № 889 «О награждении орденом Дружбы народов Грицая А. М.»
  10. ↑ Выставка произведений членов Академии художеств СССР. К 25-летию преобразования Всероссийской Академии художеств в Академию художеств СССР. Живопись. Скульптура. Графика. – М. : Искусство, 1973. – С. 78.
  11. ↑ «Две мемориальные доски народным художникам СССР установили в Москве». ТАСС. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  12. ↑ «В столице открыли мемориальные доски Гелию Коржеву и Алексею Грицаю». Телеканал «Россия. Культура». 2020/08/27. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 28-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսեյ Գրիցայ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Չափորոշչային վերահսկողություն
GND: 11942486X · ISNI: 0000000054764066 · LCCN: nr95029475 · NKC: js2010615121 · VIAF: 7282497, 74662825 · WorldCat VIAF: 7282497, 74662825