Մարիա Լուիսա Էսկոբար

Մարիա Լուիսա Էսկոբար
Ծնվել է	դեկտեմբերի 5, 1903(1903-12-05)[1] Վալենսիա, Վենեսուելա
Երկիր	Վենեսուելա
Մահացել է	մայիսի 14, 1985(1985-05-14)[1] (81 տարեկան) Կարակաս, Վենեսուելա
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր, դաշնակահարուհի, ծաղրանկարիչ, երաժշտագետ, երգերի հեղինակ և օպերային երգչուհի
Երգչաձայն	սոպրանո
Գործիքներ	դաշնամուր և վոկալ

Մարիա Լուիսա Էսկոբար (իսպ.՝ María Luisa Escobar, ծննդյան անունը՝ María Luisa González Gragirena, հայտնի է իր ամուսնական անունով՝ María Luisa Escobar, հաճախ նաև՝ Maritza Graxirena, դեկտեմբերի 5, 1903(1903-12-05)^[1], Վալենսիա, Վենեսուելա - մայիսի 14, 1985(1985-05-14)^[1], Կարակաս, Վենեսուելա), վենեսուելացի երաժշտագետ, դաշնակահար, կոմպոզիտոր, ծաղրանկարիչ, ով 1931 թվականին հիմնադրել է Caracas Athenaeum մշակութային հաստատությունը^[2]։ Եղել է նաև Վենեսուելայի Կարմիր խաչ կազմակերպության նախագահը (Վալենսիա, 1921, Կարակաս, 1922-1923)^[3]։

Կենսագրություն

Մարիա Լուիսա Էսկոբարը ծնվել է 1903 թվականին Էնրիկե Ա. Գոնսալեսի և Մարիա Գրախիչենա ի Միխարես դե Գոնսալեսի ընտանիքում ^[3]: Հինգ տարեկան հասակում ընդունվել է Լուրդես քոլեջ, որտեղ սովորել է դաշնամուր նվագել։ Մեկ տարի անց հորինել է իր առաջին երաժշտական ստեղծագործությունը՝ “Blanca, la niña Angélica": Ութ տարեկանում ծնողների հետ ճամփորդել է Կյուրասաո, Նիդերլանդական Անտիլներ, ընդունվել Welgelegen Habaai դպրոց, որտեղ սովորել է ֆրանսերեն և անգլերեն, դաշնամուր, ջութակ նվագել, կոմպոզիցիա՝ դպրոցն ավարտելով 1917 թվականին^[4]։ Այնուհետև տեղափոխվել է Փարիզ՝ շարունակելով դաշնամուրի և կոմպոզիցիայի դասընթացները և երգի դասեր է առել Ժան Ռոջեր Դյուկսի, Արթուր Հոնեգերի և Շառլ Կյոկլենի մոտ։

Կարիերա

Վենեսուելա վերադառնալով՝ երկու տարի անց Մարիա Լուիսան, համագործակցելով բանաստեղծ Օլգա Ցապրիլեսի և երգահան Խուան Վիսենտե Լեկունայի հետ, ստեղծել է 16 երաժշտական թատերական պիեսներ։ 1918 թվականին ամուսնացել է գերմանացի Ֆեդերիկո Վոլֆի հետ, և նրանք տեղափոխվել են Պուերտո Կաբելյո։ Ունեցել են երեք երեխա՝ Վալդեմար, Իրմա և Իվան Վոլֆ Գոնսալեսները։ Զույգը հետագայում ամուսնալուծվել է, և Մարիա Լուիսան Կարակասում ամուսնացել է ջութակահար և կոմպոզիտոր Խոսե Անտոնիո Էսկոբար Սալուցոյի (1877-1970) հետ^[4]։ Այս ամուսնությունից նա ունեցել է մեկ որդի՝ Թոնի Էսկոբար Գոնսալեսը։ Սալուցոյի, երաժիշտ Պեդրո Անտոնիո Ռիվերս Ռեյնայի և այլ երաժիշտների հետ համատեղ Մարիա Լուիսա Էսկոբարը նախաձեռնել է "Quintet Ávila" գործիքային վոկալ խումբը՝ անձամբ հանդիսանալով խմբի երաժիշտն ու գործիքավորողը։ 1928 թվականի հուլիսի 11-ին Կարակասի ստուդիաներից մեկում Victor Talking Machine Company ձայնագրման ստուդիայի համար ձայնագրել է իր "Alondras", "Mar adentro", "Tu maldad" և "Ángel de mis sueños" ստեղծագործությունները։ Ձայնագրություններում նրա անունը նշվում է որպես "Maritza Graxirena", ի տարբերություն նրա կատալոնական մայրական ազգանվան^[5][6]։

1984 թվականին, մահից մի քանի ամիս առաջ, Մարիա Լուիսա Էսկոբարը ի շնորհիվ իր որպես գիտաշխատող, երաժիշտ, երգիչ և կոմպոզիտոր ծավալած գործունեության, ինչպես նաև հեղինակների և կոմպոզիտորների օգտին իր պայքարի համար, արժանացել է ազգային երաժշտական մրցանակի։

Մրցանակներ

• Պատվո դիպլոմ, Սալոն երկրորդ, վենեսուելացի երգիծաբաններ (ծաղրանկարների անվանակարգ, 1931)^[3]

Ընտրյալ երկեր

• "Desesperanza"
• "Como la primera vez"
• "Vente con el alba"
• "Noches de luna de Altamira"
• "Contigo"
• "Orquídeas azules" con letra de Mercedes Carvajal de Arocha (Lucila Palacios)
• "Luna de Camoruco"
• "La despedida"
• "Caribe" tema de presentación de Radio Caracas (RCTV) durante mucho tiempo.
• "La luz de mi ciudad"
• "El marinero"
• "No puedo olvidarte"
• "Canción de oro"
• "Sueño de Bolívar"
• "Paraguaná"
• "Curiana"
• "Orinoco"
• "Canción del aviador"
• "Siete lunas"
• "Siempre"
• "Aleluya"
• "Carnaval de candela"
• "Concierto sentimental",
• "Vals de concierto"
• "Petit suite"
• "Mi general Bolívar"
• "Diez canciones sentimentales"

Մատենագիտություն

• Martin, Percy Alvin; Cardozo, Manoel da Silveira Soares (1940). Who's Who in Latin America: A Biographical Dictionary of the Outstanding Living Men and Women of Spanish America and Brazil. Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-2315-2.

Ծանոթագրություններ

1. http://www.fembio.org/biographie.php/frau/frauendatenbank?fem_id=9055
2. «Maria Luisa Escobar» (Spanish). Universidad Centroccidental Lisandro Alvarado. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 18-ին.
3. Martin, Cardozo, էջ 133
4. Wolf, Carmen Cristina (2008 թ․ օգոստոսի 27). «María Luisa Escobar. Crónicas (I)» (Spanish). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 26-ին.
5. «Grabaciones del Quinteto Ávila». Encyclopedic Discography of Victor Recordings. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 25-ին.
6. González Ubán, Arturo. «En honor a María Luisa Escobar» (Spanish). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 25-ին.