Շահան Նաթալի | |
---|---|
| |
Ծննդեան անուն | Հակոբ Տեր-Հակոբեան |
Ծնած է | 14 Յուլիս 1884[1] |
Ծննդավայր | Հիւսէյնիկ, Խարբերդի Վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն[1] |
Մահացած է | 18 Ապրիլ 1983[2] (98 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Ուոթերթաուն, Մասսաչուսէթս, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ |
Քաղաքացիութիւն |
Օսմանեան Կայսրութիւն Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ |
Ազգութիւն | Հայ[3][1] |
Ուսումնավայր |
Պէրպէրեան ՎարժարանԿատեգորիա:Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ[1] Եփրատ Գոլէճ Պոսթընի համալսարանԿատեգորիա:Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ[1] |
Մասնագիտութիւն | գրագէտ, ակտիվիստ |
Աշխատավայր |
Ազատամարտ Հայրենիք Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութիւն «Շանթ»[1] «Փիւնիկ»[1] |
Վարած պաշտօններ | գլխաւոր խմբագիր |
Կուսակցութիւն | Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն |
Շահան Նաթալի (Յակոբ Տէր Յակոբեան (կեղծանունը՝ Նեմեսիս), 14 Յուլիս 1884[1], Հիւսէյնիկ, Խարբերդի Վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն[1] - 18 Ապրիլ 1983[2], Ուոթերթաուն, Մասսաչուսէթս, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ), հայ հասարակական-քաղաքական գործիչ, գրող եւ փիլիսոփայ։
Շահան Նաթալի ծնած է 1884 թուականի Արեւմտեան Հայաստանի Խարբերդ նահանգի Հիւսէյնիկ գիւղին մէջ։ Որբացած է սուլթանական Թուրքիոյ մէջ իրականացուած հայկական կոտորածներու ժամանակ: Փոքր տարիքէն ուխտած է ուղղել իր ընտանիքին եւ իր ժողովուրդին հանդէպ կատարուած մեծ անիրաւութիւնը: Ուսանած է Կ. Պոլսի Պէրպէրեան Վարժարանէն ներս, բախտ ունենալով աշակերտելու ժամանակի լաւագոյն մանկավարժներէն Ռեթէոս Պէրպէրէանին: 1904 թուականին մեկնած է Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ, ուսանած «Boston University College of Liberal Arts»էն ներս ուսումնասիրած է՝ օրէնք եւ իրաւունք եւ այսպէս գրած.
Օրէնքները անբարոյութեան ծնողն են, անբարոյութիինն իսկ են[4]: - Շահան Նաթալի
|
Շահան Նաթալին մահացած է 1983 թուականի Ապրիլ 18-ին, Պոսթըն:
Գրող, պատմաբան ու վերլուծաբան, Նաթալի 1904-1914 թուականներուն հրատարակած է շարք մը գործեր «Շանթեր», «Ամպեր», «Սիրոյ Եւ Ատելութեան Երգեր», «Քաւութեան երգեր», «Վրէժի Աւետարան», եղած է խմբագիր ու աշխատակցած բազմաթիւ հանդէսներու, ինչպէս «Պայքար», «Փիւնիկ», «Շանթ», «Արծիւ», «Հայրենիք» եւ այլն:
Մաս կազմած Հայ բարեգործական ընդհանուր միութեան, անդամակցած է Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան, մասնակցած է «Նեմեսիս» (յունական դիցաբանութեան մէջ Հատուցման եւ Արդարութեան աստուածուհի, Ցեղասպանութեան հեղինակները ահաբեկելու ծրագիր) գործողութեան[5][6]:
Հայ ժողովուրդի մեծ ողբերգութենէն ծնած, հայութեան վերապրումի ուղիներու անհանգիստ որոնող, Շահան Նաթալի հաստատած է, թէ հայ ազգը ո՛չ միայն խօսքով, այլ մանաւանդ գործով պէտք է տիրանայ ապրելու իր իրաւունքին: Իր աշխատութիւններով, «Թուրքիզմը Անկարայէն Պաքու Եւ Թուրքական Օրիանթասիոն», «Թուրքերը Եւ Մենք»[7], հարստացրած է հայ քաղաքական միտքի պատմութիւնը: