Kerajaan Pahang
Kerajaan Pahang كراجاءن ڤهڠ | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1770–1881 | |||||||||
.svg) Bendera | |||||||||
| Status | Kerajaan autonomi di dalam Empayar Johor (1770-1853) | ||||||||
| Ibu negara | Pekan | ||||||||
| Bahasa yang umum digunakan | Melayu, Melayu Pahang | ||||||||
| Agama | Islam Sunni | ||||||||
| Kerajaan | Monarki | ||||||||
| Raja Bendahara | |||||||||
• 1770-1802 | Tun Abdul Majid (pertama) | ||||||||
• 1863-1881 | Tun Ahmad (terakhir) | ||||||||
| Sejarah | |||||||||
• Pemerintahan sendiri oleh Tun Abdul Majid | 1770 | ||||||||
• Kemerdekaan | 1853 | ||||||||
| 1857–1863 | |||||||||
| 1872–1873 | |||||||||
• Perisytiharaan Kesultanan Moden | 8 September 1881 | ||||||||
| Mata wang | Tampang, syiling emas dan perak | ||||||||
| |||||||||
| Sekarang sebahagian dari |  Malaysia | ||||||||
Kerajaan Pahang (Jawi : كراجاءن ڤهڠ) ialah sebuah negeri Melayu yang wujud dari 1770 hingga 1881, dan merupakan pendahulu negeri Pahang moden. Kerajaan ini wujud dengan penyatuan kekuasaan oleh keluarga Bendahara di Pahang, berikutan pemisahan Empayar Johor secara beransur-ansur. Peraturan diri ditubuhkan di Pahang pada akhir abad ke-18, dengan Tun Abdul Majid diisytiharkan sebagai Raja Bendahara yang pertama.[1] Kawasan sekitar Pahang membentuk sebahagian daripada domain keturunan yang dilampirkan pada tajuk ini dan ditadbir secara langsung oleh Raja Bendahara. Melemahnya kesultanan Johor dan penggantian berturut-turut ke takhta itu dipadankan dengan peningkatan kemerdekaan para ahli wilayah besar; Bendahara di Pahang, Temenggong di Johor dan Singapura, dan Yamtuan Muda di Riau. [2]
Pada tahun 1853, keempat Raja Bendahara Tun Ali, meninggalkan kesetiaannya kepada Sultan Johor dan menjadi penguasa bebas Pahang.[3][4] Dia dapat mengekalkan keamanan dan kestabilan semasa pemerintahannya, tetapi kematiannya pada tahun 1857 menimbulkan perang saudara antara anak-anaknya. Anak muda, Wan Ahmad, mencabar penggantian saudaranya Tun Mutahir, dalam pertikaian yang menjadi perang saudara. Disokong oleh Kesultanan Terengganu dan Siam, jirannya muncul menang, menubuhkan kawalan ke atas bandar-bandar penting dan mengusir saudaranya pada tahun 1863. Beliau berkhidmat sebagai Raja Bendahara yang terakhir, dan telah diisytiharkan oleh Sultan Pahang oleh ketuanya pada tahun 1881.[5]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Linehan 1973, halaman 52
- ^ Ahmad Sarji Abdul Hamid 2011, halaman 82
- ^ Linehan 1973, halaman 66
- ^ Ahmad Sarji Abdul Hamid 2011, halaman 83
- ^ Ahmad Sarji Abdul Hamid 2011, halaman 83
Bibliografi
[sunting | sunting sumber]- Ahmad Sarji Abdul Hamid (2011), The Encyclopedia of Malaysia, 16 - The Rulers of Malaysia, Editions Didier Millet, ISBN 978-981-3018-54-9
- Andaya, Barbara Watson; Andaya, Leonard Yuzon (1984), A History of Malaysia, London: Palgrave Macmillan, ISBN 978-0-312-38121-9
- Barnard, Timothy P. (2004), Contesting Malayness: Malay identity across boundaries, Singapore: Singapore University press, ISBN 9971-69-279-1
- Benjamin, Geoffrey, Issues in the Ethnohistory of Pahang, Lembaga Muzium Negeri Pahang (Museum Authority of Pahang)
- Hood Salleh (2011), The Encyclopedia of Malaysia, 12 - Peoples and Traditions, Editions Didier Millet, ISBN 978-981-3018-53-2
- Jacq-Hergoualc'h, Michel (2002). The Malay Peninsula: Crossroads of the Maritime Silk-Road (100 Bc-1300 Ad). BRILL. ISBN 90-04-11973-6.CS1 maint: ref=harv (link)
- Khoo, Gilbert (1980), From Pre-Malaccan period to present day, New Straits Times
- Linehan, William (1973), History of Pahang, Malaysian Branch Of The Royal Asiatic Society, Kuala Lumpur, ISBN 978-0710-101-37-2
- Milner, Anthony (2010), The Malays (The Peoples of South-East Asia and the Pacific), Wiley-Blackwell, ISBN 978-1444-339-03-1
- (Tun) Suzana (Tun) Othman (2002), Institusi Bendahara: Permata Melayu yang Hilang: Dinasti Bendahara Johor-Pahang (The Bendahara Institution: The Lost Malay Jewel: The Dynasty of Bendahara of Johor-Pahang), Pustaka BSM Enterprise, ISBN 983-40566-6-4
- Zakiah Hanum (1989), Asal-usul negeri-negeri di Malaysia (The Origin of States in Malaysia), Times Books International, ISBN 978-9971-654-67-2