Egmont Prinz zur Lippe-Weißenfeld

Egmont Prinz zur Lippe-Weißenfeld
51 zwycięstw
Ilustracja
Major Major
Data i miejsce urodzenia

14 lipca 1918
Salzburg,
Cesarstwo Austrii

Data i miejsce śmierci

12 marca 1944
St. Hubert, Belgia

Przebieg służby
Lata służby

1936–1944

Siły zbrojne

Luftwaffe

Jednostki

ZG 76, NJG 1, NJG 2

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z liśćmi dębu Złoty Krzyż Niemiecki (III Rzesza) Krzyż Żelazny (1939) I Klasy Krzyż Żelazny (1939) II Klasy Czarna odznaka za rany (III Rzesza)

Egmont Prinz zur Lippe-Weißenfeld[a] (ur. 14 lipca 1918, zm. 12 marca 1944) – niemiecki pilot szlacheckiego pochodzenia, as nocnego myślistwa Luftwaffe w czasie II wojny światowej. Tytuł honorowy asa myślistwa nadawany jest pilotom wojskowym, którzy zestrzelili 5 lub więcej samolotów nieprzyjaciela w trakcie podniebnych bitew[1]. Lippe-Weißenfeldowi naliczono 51 podniebnych zwycięstw, wszystkie uznając za nocne.

Prinz zur Lippe-Weißenfeld urodził się 14 lipca 1918 roku w Salzburgu, w Austrii. W 1936 wstąpił do austriackich sił zbrojnych Bundesheery, by później zostać przeniesionym do dopiero powstającego Luftwaffe. Początkowo służył jako pilot-zwiadowca w skrzydle Zerstörergeschwader 76 (ZG 76), nim przeszedł do oddziału nocnego myślistwa. Swoje pierwsze zwycięstwo odniósł w nocy z 16 na 17 listopada 1940 roku. Do końca marca zgromadził 21 powietrznych zwycięstw, za które 16 kwietnia 1942 został odznaczony Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego (Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes). Za 45 podniebnych zwycięstw, 2 sierpnia 1943 otrzymał Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu (Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes mit Eichenlaub). Awansowany na Majora w styczniu 1944, dostał za zadanie kierowania oddziałem Nachtjagdgeschwader 5 (NJG 5). Niedługo później, 12 marca 1944, zginął w katastrofie lotniczej w samolocie Messerschmitt Bf 110.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Egmont Prinz zur Lippe-Weißenfeld urodził się 14 lipca 1918 roku w Salzburgu jako członek młodszej gałęzi panującego rodu Lippe. Jego ojcem był Książę Alfred z Lippe-Weißenfeld a jego matką Hrabina Anna von Goëß. Egmont był jedynym synem z czworga dzieci. Był również najstarszym z rodzeństwa. Jako chłopiec mieszkał ze swoją rodziną w zamku Alt Wartenburg w Górnej Austrii[2]. Po narodzinach Egmont miał niewielką szansę odziedziczenia tronu w księstwie Lippe, małego państwa Cesarstwie Niemieckim. Zaledwie kilka miesięcy po jego urodzeniu, w wyniku rewolucji listopadowej Niemcy stały się republiką a wszystkie dotychczas panujące rody zostały zmuszone do abdykowania.

Prinz zur Lippe-Weißenfeld w młodości zachwycał się dziką przyrodą. Od czternastego roku życia brał udział w polowaniach, interesował się również muzyką i sportem. Odkrył w sobie miłość do latania na Gaisberg w pobliżu Salzburga, gdzie brał lekcje nauki latania szybowcem. Jeszcze przed służbą wojskową uczył się latać z drugim pułkiem lotniczym w Grazu i Wiener-Neustadt[3].

Prinz zur Lippe-Weißenfeld nigdy nie był żonaty ani nie miał dzieci. W styczniu 1941 spotkał się z Hannelore Ide, zwaną Idelein, sekretarką w Luftgau, jednym z administracyjnych obszarów dowodzenia. Ich związek był bardzo bliski. Dwójka spędzała ze sobą tyle czasu, na ile pozwalała wojna, a wolną chwilę wykorzystywali na rejsy żaglowcem po IJsselmeer[4].

Służba wojskowa

[edytuj | edytuj kod]

Prinz zur Lippe-Weißenfeld w 1936 roku w wieku 18 lat dołączył do austriackiej Bundesheery, początkowo służąc w piechocie. W konsekwencji Anschlussu w 1938 i przyłączenia Austrii do III Rzeszy, Egmont w 1939 przeszedł do niemieckiej Luftwaffe i został awansowany na porucznika. 5 października 1938 po ukończeniu kursu pilotażu uzyskał Odznakę Pilota Luftwaffe. Dalsze szkolenia kontynuował w Fürstenfeldbruck, Schleißheim i Aspern w Wiedniu[5]. Karierę w Luftwaffe rozpoczął w II Gruppe (druga grupa) Zerstörergeschwader 76 (ZG 76), by 4 sierpnia 1940 zostać przeniesionym do skrzydła nocnego myślistwa Nachtjagdgeschwader 1 (NJG 1). Oddział był ulokowany w Gütersloh, gdzie Egmont zapoznawał się z metodami nocnego myślistwa[6].

Nocny briefing w siedzibie grupy

Latem 1940 pierwsze nocne myśliwce zostały przekazane do Leeuwarden w Holandii. Jednym z pilotów, którzy zostali włączeni w skład tego oddziału był Prinz zur Lippe-Weißenfeld. Już 20 października 1940 objął dowództwo nad niezależną eskadrą (Staffel) nocnych myśliwców w Schiphol, a następnie w Bergen. W swojej pierwszej potyczce z Królewskimi Siłami Lotniczymi Wielkiej Brytanii (RAF), w nocy z 16 na 17 listopada 1940 o godzinie 2:05 zestrzelił bombowca Vickers Wellington ze 115. Eskadry sił powietrznych RAF[7]. Blisko 2 miesiące później, nad holenderskim wybrzeżem niedaleko Callantsoog(inne języki), Egmont zestrzelił drugą maszynę nieprzyjaciela, tj. średniej wielkości bombowiec Armstrong Whitworth Whitley N1521 z Linton-on-Ouse z 58. Eskadry RAF[8]. 13 marca 1941, podczas lotu BF 110 D-2 z 4. eskadry NJG 1 Prinz zur Lippe-Weißenfeld i jego operator, Josef Renette, zostali ranni w wyniku awaryjnego lądowania w Bergen spowodowanego ostrzałem nieprzyjaciela[9]. Niedługo po północy 10 kwietnia 1941, nad jeziorem IJsselmeer, Egmont zestrzelił kolejnego Wellingtona, tym razem z 12. eskadry RAF, i tym samym liczba strąceń wrogich maszyn w skali całego oddziału NJG 1 wyniosła 100. Osiągnięcie to podkreślono w hotelu Amstel w Amsterdamie w obecności generała Josefa Kammhubera, Wolfganga Falka, Wernera Streiba, Helmuta Lenta i innych[10]. 30 czerwca 1941 podczas lotu BF 110 C-4 w misji szkoleniowej polegającej na przejęciu samolotu nad Holandią Północną, zderzył się z inną maszyną BF 110 C-7, pilotowaną przez porucznika Rudolfa Schoenerta z 4. eskadry NJG 1 i rozbił się w pobliżu Bergen aan Zee[11]. 19 czerwca 1941 pierwszy raz (z czterech) wspomniano o nim w Wehrmachtbericht, codziennym raporcie radiowym Oberkommando der Wehrmacht (Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu) z sytuacji wojskowej na wszystkich frontach. W lipcu 1941 ilość jego powietrznych zwycięstw wynosiła 10. 15 listopada 1941 awansował na porucznika (Oberleutnant) 5. eskadry (Staffel) Nachtjagdgeschwader 2 (NJG 2). Do końca 1941 miał na koncie 15 podniebnych zwycięstw[12].

25 stycznia 1942 został odznaczony Złotym Krzyżem Niemieckim oraz 16 kwietnia 1942 Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego po tym, jak strącił 4 bombowce jednej nocy, z 26 na 27 marca 1942, a jego wynik stanął na 21 zwycięstwach. Wyczyn ten przyniósł mu trzecią wzmiankę w Wehrmachtbericht 27 marca 1942. W lipcu 1942 został jednym z wiodących asów nocnego myślistwa z 34 podniebnymi zwycięstwami[12].

1 października 1943 został awansowany na Kapitana (Hauptmann). Prinz zur Lippe-Weißenfeld został Gruppenkommandeur I. Gruppe (pierwszej grupy) Nachtjagdgeschwader 3, gdzie strącił 3 kolejne myśliwce nieprzyjaciela. 31 maja 1943 został ponownie przeniesiony, przyjmując dowództwo III. Gruppe (trzeciej grupy) NJG 1. Miesiąc później osiągnął 45 podniebne zwycięstwo, za które 2 sierpnia 1943 został odznaczony Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu[13].

Po miesięcznym pobycie w szpitalu, Prinz zur Lippe-Weißenfeld 20 lutego 1944 awansował na Majora i został Geschwaderkommodore Nachtjagdgeschwader 5 (NJG 5). On i jego załoga, Oberfeldwebel Josef Renette i Unteroffizier Kurt Röber, zginęli w katastrofie lotniczej 12 marca 1944 w rutynowym locie z Parchim do Athies-sous-Laon. Nad Belgią mieli do czynienia z zamiecią śnieżną i zachmurzeniem. Samolot rozbił się na jednym ze szczytów w Ardenach, będąc zmuszonym do obniżenia lotu z powodu tworzenia się lodu na skrzydłach[14]. Dokładne okoliczności tego lotu nie są znane. Całkowicie spalony wrak BF 110 G-4 C9+CD został znaleziony następnego dnia w pobliżu Saint-Hubert[15]. Pogrzeb odbył się w miejskim kościele w Linzu 15 marca 1944[16]. Prinz Egmont zur Lippe-Weißenfeld został pochowany obok Heinricha Prinza zu Sayn-Wittgensteina w Ysselsteyn, w Holandii[17].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Określenie Prinz przed 1919 rokiem oznaczało tytuł szlachecki. Po tym roku uznaje się je za część nazwiska.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Spick 1996 ↓, s. 3-4.
  2. ↑ Knott 2008 ↓, s. 129, 199.
  3. ↑ Knott 2008 ↓, s. 133.
  4. ↑ Knott 2008 ↓, s. 169.
  5. ↑ Knott 2008 ↓, s. 134, 149.
  6. ↑ Stockert 2012 ↓, s. 265.
  7. ↑ Knott 2008 ↓, s. 149.
  8. ↑ Knott 2008 ↓, s. 149, 152.
  9. ↑ Knott 2008 ↓, s. 163.
  10. ↑ Knott 2008 ↓, s. 152.
  11. ↑ Knott 2008 ↓, s. 155, 163.
  12. ↑ a b Stockert 2012 ↓, s. 266.
  13. ↑ Stockert 2012 ↓, s. 267.
  14. ↑ Knott 2008 ↓, s. 195.
  15. ↑ Obermaier 1989 ↓, s. 57.
  16. ↑ Knott 2008 ↓, s. 201.
  17. ↑ Knott 2008 ↓, s. 206.
  18. ↑ a b Knott 2008 ↓, s. 200.
  19. ↑ a b Thomas 1998 ↓, s. 31.
  20. ↑ Patzwall, Scherzer 2001 ↓, s. 281.
  21. ↑ a b Scherzer 2007 ↓, s. 510.
  22. ↑ Fellgiebel 2000 ↓, s. 293.
  23. ↑ Fellgiebel 2000 ↓, s. 70.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Walther-Peer Fellgiebel: Die Träger des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939–1945 – Die Inhaber der höchsten Auszeichnung des Zweiten Weltkrieges aller Wehrmachtteile. Friedberg, Niemcy: Podzun-Pallas, 2000. ISBN 978-3-7909-0284-6. (niem.).
  • Peter Hinchliffe: Luftkrieg bei Nacht 1939–1945. Stuttgart, Niemcy: Motorbuch Verlag, 1998. ISBN 978-3-613-01861-7. (niem.).
  • Claire Rose Knott: Princes of Darkness: The lives of Luftwaffe night fighter aces Heinrich Prinz zu Sayn-Wittgenstein and Egmont Prinz zur Lippe-Weissenfeld. Hersham, Surrey: Ian Allan, 2008. ISBN 978-1-903223-95-6. (ang.).
  • Ernst Obermaier: Die Ritterkreuzträger der Luftwaffe Jagdflieger 1939–1945. Mainz, Niemcy: Verlag Dieter Hoffmann, 1989. ISBN 978-3-87341-065-7. (niem.).
  • Klaus D. Patzwall, Veit Scherzer: Das Deutsche Kreuz 1941–1945 Geschichte und Inhaber Band II. Norderstedt, Niemcy: Verlag Klaus D. Patzwall, 2001. ISBN 978-3-931533-45-8. (niem.).
  • Veit Scherzer: Die Ritterkreuzträger 1939–1945 Die Inhaber des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939 von Heer, Luftwaffe, Kriegsmarine, Waffen-SS, Volkssturm sowie mit Deutschland verbündeter Streitkräfte nach den Unterlagen des Bundesarchives. Jena, Niemcy: Scherzers Miltaer-Verlag, 2007. ISBN 978-3-938845-17-2. (niem.).
  • Jerry Scutts: German Night Fighter Aces of World War 2. Oxford, Wielka Brytania: Osprey Publishing, 1998. ISBN 1-85532-696-5. (ang.).
  • Mike Spick: Luftwaffe Fighter Aces. Nowy Jork, USA: Ivy Books, 1996. ISBN 978-0-8041-1696-1. (ang.).
  • Franz Thomas: Die Eichenlaubträger 1939–1945 Band 2: L–Z. Osnabrück, Niemcy: Biblio-Verlag, 1998. ISBN 978-3-7648-2300-9. (niem.).
  • Peter Stockert: Die Eichenlaubträger 1939–1945 Band. Wyd. 3. Bad Friedrichshall, Niemcy: Friedrichshaller Rundblick, 2012. ISBN 978-3-932915-01-7. (niem.).