generał | |
Data i miejsce urodzenia |
9 grudnia 1893 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
2 lutego 1974 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1913–1948 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska |
d-a: 7 Dywizji Pancernej, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Frank Walter Messervy (ur. 9 grudnia 1893 na Trynidadzie, zm. 2 lutego 1974 w Heyshott) – oficer British Indian Army służący w czasie obu wojen światowych, dowódca armii pakistańskiej podczas I wojny indyjsko-pakistańskiej.
Urodził się w Trynidadzie 9 grudnia 1893 roku jako najstarsze dziecko Waltera Johna Messervy'ego, dyrektora banku w kolonii (a później w Anglii) i jego żony Myry Naidy de Boissiere z Trynidadu[1].
Wysłany na naukę do Anglii, Messervy początkowo kształcił się w Eton College i Royal Military College w Sandhurst, a w styczniu 1913 roku został powołany do armii indyjskiej[2][3]. W 1914 roku dołączył do 9 Pułku Hodson's Horse[4][5], który później stał się częścią 4 Pułku Duke of Cambridge's Own Hodson's Horse. Brał udział w I wojnie światowej na terenie Francji, w Palestynie i Syrii od 1914 do 1918 roku. Później służył w Kurdystanie w 1919 roku[4].
Po ukończeniu Staff College w Camberley, gdzie studiował w latach 1925–1926[4][6], Messervy został mianowany instruktorem w Staff College w Quetta i pełnił tę funkcję w latach 1932–1936, kiedy wśród jego kolegów instruktorów znajdował się Bernard Law Montgomery[7]. W latach 1938–1939 został mianowany dowódcą 13 Pułku Duke of Connaught's Own Lancers, wówczas stacjonującego w Indiach Brytyjskich[2].
We wrześniu 1939 roku Messervy awansował na pułkownika[2] i został oficerem sztabu generalnego 5 Indyjskiej Dywizji Piechoty, która miała zostać utworzona w Secunderabad. W połowie 1940 roku dywizja została wysłana do Sudanu, aby stawić czoła zagrożeniu ze strony sił włoskich stacjonujących we Włoskiej Afryce Wschodniej. Messervy został mianowany dowódcą Gazelle Force[8]. Utworzona 16 października 1940 roku, była to mobilna formacja rozpoznawcza i uderzeniowa o rozmiarze powiększonego batalionu, utworzona z elementów 5 Dywizji Indyjskiej. Podczas kampanii w Afryce Wschodniej Messervy dowodził Gazelle Force z godnymi uwagi sukcesami, pod koniec będąc przydzielonym do indyjskiej 4 Dywizji Piechoty. Do 13 lutego 1941 roku kampania zosta, a formacja Messervy’ego została rozwiązana[9].
Na początku marca 1941 roku Messervy został awansowany na pełniącego obowiązki brygadiera[2], aby dowodzić 9 Brygadą Piechoty 5 Indyjskiej Dywizji Piechoty i odegrał znaczącą rolę w bitwie pod Keren w drugiej połowie marca 1941 roku. Jego awans był częściowo związany z jego skutecznymi działaniami podczas natarcia z Kassali przez Agordat do wczesnych walk pod Keren w lutym[9].
Kiedy gen. mjr Noel Beresford-Peirse, wówczas dowódca 4 Indyjskiej Dywizji Piechoty[10], został awansowany na dowódcę XIII Korpusu w Afryce Północnej, Messervy, brygadier od zaledwie sześciu tygodni, został wyznaczony na jego miejsce[9]. Jednocześnie został awansowany do pełniącego obowiązki generała majora[2].
Messervy zabrał swoją dywizję do Afryki Północnej w kwietniu 1941 roku, biorąc udział w operacji Battleaxe w czerwcu. Podczas operacji Crusader w listopadzie tego roku, 4 Dywizja Indyjska okopana na granicy Egiptu i Libii, odegrała kluczową rolę w odparciu czołgów Rommla po klęsce brytyjskich sił pancernych pod Sidi Rezegh. Grupy bojowe dywizji wzięły udział w pościgu 8 Armii spod Gazali w grudniu, kończąc rok w Bengazi[11].
Na początku stycznia 1942 roku Messervy otrzymał rozkaz wyjazdu do Indii, gdzie miał objąć dowództwo nad 31 Indyjską Dywizją Pancerną[12]. Zamiast tego jednak został mianowany następcą gen. mjr. Herberta Lumsdena, rannego dowódcy 1 Dywizji Pancernej, która niedawno przybyła na pustynię[13][14]. Podczas ataku Rommla z El Agheila pod koniec stycznia 1942 roku dywizja została przewyższona przez czołgi Osi i ciężko pokonana. Po powrocie Lumsdena w marcu Messervy został przeniesiony na stanowisko dowódcy 7 Dywizji Pancernej (słynnych „Szczurów Pustyni”), która właśnie straciła swojego nowo mianowanego dowódcę, gen. mjr. Jocka Campbella, który zginął w wypadku samochodowym wkrótce po otrzymaniu Krzyża Wiktorii[15]. Dzięki temu Messervy został jedynym oficerem armii indyjskiej dowodzącym dywizją armii brytyjskiej podczas II wojny światowej[13].
Kiedy kwatera główna dywizji została zajęta przez Niemców na początku bitwy pod Gazalą, Messervy został wzięty do niewoli 27 maja 1942 roku; jednak po usunięciu wszystkich insygniów udało mu się oszukać Niemców, którzy uwierzyli, że jest tylko ordynansem i uciekł wraz z innymi członkami swojego sztabu, aby dołączyć do kwatery głównej dywizji następnego dnia[13].
Messervy niewiele wiedział o czołgach i nie był uważany przez swoich przełożonych za skutecznego w dowodzeniu dywizją pancerną. Został zwolniony ze stanowiska dowódcy 7 Dywizji Pancernej przez dowódcę 8 Armii gen. Neila Ritchiego pod koniec czerwca 1942 roku po ciężkiej porażce, jaką dywizja poniosła w bitwie pod Gazalą. Messervy przeniósł się do Kairu na stanowisko zastępcy szefa sztabu generalnego Dowództwa Bliskiego Wschodu, a kilka miesięcy później został wysłany do Indii, aby objąć dowództwo 43 Indyjskiej Dywizji Pancernej. Początkowo przeznaczona do służby w Persji, dywizja została rozwiązana w kwietniu 1943 roku, gdy zagrożenie dla tego regionu zostało usunięte przez zwycięstwo Związku Radzieckiego pod Stalingradem[16].
Ku swojemu przerażeniu, Messervy został mianowany Dyrektorem Pojazdów Pancernych Kwatery Głównej w Indiach w 1943 roku, gdzie skutecznie argumentował przeciwko panującemu wówczas poglądowi, że w Birmie nie można używać niczego większego niż lekkie czołgi. Miało to znaczący wpływ w ciągu następnych dwóch lat, kiedy czołgi średnie zostały użyte z wyraźnym skutkiem przeciwko Japończykom[16].
W lipcu 1943 roku Messervy został mianowany dowódcą 7 Indyjskiej Dywizji Piechoty, następcą gen. mjr. Thomasa Corbetta, co, choć było awansem w stosunku do jego poprzedniego stanowiska, początkowo nie zostało przyjęte z wielkim entuzjazmem przez oficerów dywizji, którzy bardzo szanowali Corbetta[17].
Dywizja została utworzona około trzech lat przed objęciem dowództwa przez Messervy'ego i pierwotnie miała wielu zawodowych żołnierzy w swoich szeregach. Jednak wielu z tych ludzi zostało, zgodnie z ówczesnym zwyczajem, przeniesionych, aby pomóc w tworzeniu innych nowych jednostek, które były wówczas formowane w ramach ogromnej rozbudowy armii indyjskiej, a sytuacja była tak poważna, że jednostka w pewnym momencie przypominała bardziej formację szkoleniową niż dywizję bojową. Wszystko to zmieniło się latem 1942 roku, kiedy rozpoczęto poważne szkolenie, które zaczęło wdrażać wiele lekcji wyniesionych z walk w dżungli z Japończykami. To dobrze posłużyło dywizji, gdy weszła do walki w następnym roku[16].
Dywizja została wysłana do Arakanu w Birmie, aby dołączyć do XV Korpusu we wrześniu. Podczas japońskiej ofensywy w lutym 1944 roku, pomimo zajęcia i rozproszenia jego kwatery głównej oraz naruszenia linii zaopatrzenia, brygady Messervy'ego przeprowadziły skuteczną obronę, otrzymując dostawy z powietrza. Po ataku pod koniec lutego, 7 Dywizja Indyjska została zluzowana w połowie marca[18].
W marcu 1944 roku Messervy stracił dwie brygady wysłane w celu wzmocnienia silnie atakowanych obrońców Imphalu i Kohimy w Indiach. W maju cała dywizja wróciła na linię frontu w sektorze Kohimy, tocząc kluczową pięciodniową bitwę w wiosce Naga. Następnie posunęła się w kierunku rzeki Czinduin, łącząc się z indyjską 20 Dywizją Piechoty, aby zadać Japończykom ciężką klęskę w Ukhrul[18].
W grudniu 1944 roku Messervy został mianowany dowódcą IV Korpusu, którym dowodził w ofensywie 1945 roku, podczas której zdobył kluczowe centrum łączności w Meiktila w Birmie i wkroczył do Rangunu. W 1945 roku, już po kapitulacji Japonii, Messervy został mianowany naczelnym dowódcą Dowództwa Malajów[19].
W obliczu rozpadu Indii Messervy został mianowany dowódcą naczelnym Dowództwa Północnego w Indiach, które to stanowisko piastował w latach w latach 1946–1947. W końcu, kiedy 15 sierpnia 1947 roku powstało państwo Pakistan, został mianowany naczelnym dowódcą armii pakistańskiej[20].
20 sierpnia list podpisany przez Messervy'ego został wysłany do wszystkich dowództw brygad w północno-zachodnim Pakistanie, przekazując im plany tajnej operacji Gulmarg. Zgodnie z planem 20 laszkarów Pasztunów miało zostać uzbrojonych i przeszkolonych w różnych lokalizacjach w północno-zachodnim Pakistanie w celu przygotowania do zbrojnej inwazji na Kaszmir. Informacje te wyciekły, kiedy jeden z listów wpadł w ręce indyjskiego oficera, majora Onkara Singha Kalkata. Kalkat został aresztowany w swoim domu, ale uciekł i przedostał się do Indii[21]. W dniu D, 22 października, kiedy rozpoczął się atak, Messervy przebywał w Londynie, pozostawiając gen. Douglasa Graceya, szefa sztabu generalnego, jako pełniącego obowiązki naczelnego dowódcy[22]. Po powrocie zatrzymał się w Delhi, gdzie lord Mountbatten kazał mu przysiąc, że nie został poproszony o pomoc ani nie udzielił jej członkom plemienia[23]. Jednak w ciągu tygodnia Messervy’ego przyłapano na dostarczaniu broni i amunicji pakistańskim siłom inwazyjnym[23]. Wtedy poskarżył się gubernatorowi George'owi Cunninghamowi z NWFP, że Mountbatten przeszedł na stronę Hindusów[24].
Pakistańscy oficerowie zeznawali, że zarówno Messervy, jak i Gracey brali udział w kierowaniu regularnymi operacjami pakistańskiej armii w czasie wojny o Kaszmir. Oficerów najmowano do dowodzenia siłami rebeliantów, a w ich kartotekach widniało, że byli przez ten czas nieobecni[25]. Mimo to Messervy wydał 12 listopada 1947 roku oświadczenie, zaprzeczając, żeby „jacykolwiek oficerowie armii pakistańskiej dowodzi operacjami w Kaszmirze”, co zostało przytoczone przez Pakistan w debatach Rady Bezpieczeństwa ONZ jako dowód swojej niewinności[26].
Messervy został zwolniony ze stanowiska 15 lutego 1948 roku[27] i przeszedł na emeryturę 22 sierpnia tego samego roku[19][28]. Przyznano mu honorowy stopień generała[20]. Później napisał szeroko cytowany artykuł o Kaszmirze w „Asiatic Review”, w którym twierdził, że Indie planowały militarną interwencję w Kaszmirze na kilka tygodni przed wydarzeniem[29][30]. Wyraził opinię, że gdyby partii proindyjskiej Konferencji Narodowej pozwolono sprawować władzę w Kaszmirze, Indie prawdopodobnie wygrałyby plebiscyt, ale gdyby Pakistanowi pozwolono zatrzymać tereny, które zdobył, zwycięstwo Pakistanu byłoby „jeszcze bardziej pewne”. Miał „niewiele wątpliwości” co do tego, który kraj wybierze większość mieszkańców Kaszmiru[31]. Historyk Gowher Rizvi stwierdza, że lobbing tego rodzaju przekonał Sekretarza Stanu ds. Wspólnoty Narodów Philipa Noela-Bakera do zapewnienia, że punkt widzenia Pakistanu „nie zostanie zignorowany” w Radzie Bezpieczeństwa ONZ[32].
Messervy zmarł w domu w małej wiosce Heyshott[33], na południu Anglii, 2 lutego 1974 roku[34].
W 1927 roku poślubił Patricię Waldegrave Courtney, córkę podpułkownika Edwarda Arthura Waldegrave Courtney. Mieli córkę i dwóch synów[33].