Jacek Fedorowicz
 Jacek Fedorowicz podczas Pol’and’Rock Festival (2018) | |
| Data i miejsce urodzenia |
18 lipca 1937 |
|---|---|
| Zawód |
aktor estrady, satyryk, rysownik |
| Odznaczenia | |
 
| |
| |
Jacek Jan Fedorowicz (ur. 18 lipca 1937 w Gdyni) – polski satyryk, aktor, prezenter telewizyjny, artysta malarz, rysownik i felietonista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Gdyni, w rodzinie warszawian pracujących w polskiej gospodarce morskiej. Jako siedmioletnie dziecko przeżył powstanie warszawskie. Maturę uzyskał w Liceum Ogólnokształcącym pw. św. Augustyna[1]. Ukończył studia na Wydziale Malarstwa Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku (dyplom uzyskał w 1960). Był jednym z założycieli (m.in. ze Zbigniewem Cybulskim i Bogumiłem Kobielą) gdańskiego studenckiego teatru Bim-Bom (w latach 1954–1960). Należał do składu aktorskiego tego teatru (główna rola Dobrego Ducha w pierwszym programie pt. Achaaa). Jeszcze w czasie studiów rozpoczął współpracę z gdańskim radiem jako autor i aktor, zaś jako autor i rysownik-karykaturzysta z prasą lokalną i ogólnopolską, tj. „Dookoła świata”, „Po prostu”, „Dziennik Bałtycki”, „Szpilki”, „itd” i inne.
W drugiej połowie lat 60. występował w Telewizji Polskiej, gdzie współtworzył m.in. z Jerzym Gruzą programy rozrywkowe Poznajmy się, Małżeństwo doskonałe, Kariera i Runda. W latach 70. był współautorem radiowego (Program III) magazynu satyrycznego 60 minut na godzinę, gdzie występował w kilkunastu rolach, tworząc m.in. postacie Kolegi Kierownika i Kolegi Kuchmistrza. Prowadził też w radiu poranne pogadanki. Wraz z Piotrem Skrzyneckim prowadził pierwszy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu. W latach 60. i 70. często występował na estradzie, najpierw w Kabarecie Wagabunda (m.in. z Marią Koterbską, Mieczysławem Czechowiczem i Bogumiłem Kobielą), potem w programie Popierajmy się (z Bohdanem Łazuką, Tadeuszem Rossem, Piotrem Szczepanikiem i Ryszardem Markowskim), a później, do stanu wojennego, w indywidualnych wieczorach autorskich.
W 1980 wstąpił do „Solidarności”, współpracował z Radiem „S” Regionu Mazowsze związku. Na początku stanu wojennego zerwał wszelkie kontakty z państwowymi środkami przekazu. Wraz z żoną Anną zaangażował się w działalność Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Występował głównie na terenach kościelnych, tam urządzał też wystawy swoich karykatur i popierających opozycję rysunków, występował z odczytami w ramach Tygodni Kultury Chrześcijańskiej. Wtedy powstały audycje (audio i video) rozprowadzane na kasetach w tzw. drugim obiegu (emitowało je także Radio Wolna Europa). Jednym z jego pomysłów z tamtych czasów było ośmieszanie reżimowego dziennika telewizyjnego. W 1989 był współautorem audycji przedwyborczych Komitetu Obywatelskiego, w których m.in. omawiał zasady głosowania.
Od 1989 kontynuuje występy w formie wieczorów autorskich. Od 2006 był przez pewien czas gospodarzem seansów Z przymrużeniem kamery pokazywanych w telewizji Kino Polska TV. Od 1999 publikuje cotygodniowe felietony satyryczne – do 2008 w „Gazecie Telewizyjnej” (dodatku „Gazety Wyborczej”), następnie w środowym dodatku kulturalnym „GW”. Jest felietonistą polskiej edycji „Runner's World”[2].
W latach 90. zaczął prowadzić w TVP program Dziennik Telewizyjny, który następnie przeszedł metamorfozę z programu o charakterze politycznym na program rozrywkowy. W 2005 program ten na kilka miesięcy zmienił nazwę na SEJF (Subiektywny Ekspres Jacka Fedorowicza). W 2006 satyryk odszedł z Telewizji Polskiej. W 2010 i w 2015 był członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi[3][4].
W 2010 z rekomendacji klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej powołany w skład rady programowej TVP[5].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]
Żonaty z Anną, z którą ma córkę[6]. Jego wnukiem jest kucharz i restaurator Mateusz Gessler. Uprawia biegi długodystansowe[2].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Ordery i odznaczenia
W 2007, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za zaangażowanie w walkę o wolność słowa i wolne media, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej, prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[7]. Order ten odebrał w 2011 z rąk Bronisława Komorowskiego[8].
W 2009 otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[9].
- Nagrody i wyróżnienia
- 1968 – Złoty Ekran (wspólnie z Jerzym Gruzą)
- 1968 – Nagroda Komitetu ds. Radia i Telewizji (wspólnie z Jerzym Gruzą)
- 1975 – Złoty Mikrofon za radiowe programy rozrywkowe
- 1976 – Nagroda Komitetu ds. Radia i Telewizji dla zespołu przygotowującego program 60 minut na godzinę
- 1987 – Nagroda Kulturalna „Solidarności” za programy satyryczne rozprowadzane w drugim obiegu na kasetach video
- 1994 – Nagroda Kisiela w kategorii publicystyki
- 1996 – Wiktor 1996
- 2000 – Grand Prix I Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku i nagroda za najlepszy program satyryczny (Dziennik Telewizyjny), kolejne różne nagrody na tym festiwalu w latach 2002–2006
- 2001 – Wiktor 2000
- 2002 – Gwiazda Telewizji Polskiej statuetka wręczona z okazji 50-lecia TVP „za oryginalne rozrywkowe programy telewizyjne”
- 2005 – Super Wiktor
- 2007 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[10]
- 2008 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”[11]
- 2017 – Gwiazda w Alei Gwiazd w Łodzi[12]
- 2023 – Gwiazda w Alei Gwiazd Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu[13]
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Role aktorskie
[edytuj | edytuj kod]- 1960: Do widzenia, do jutra – Jurek
- 1963: Kryptonim Nektar – dziennikarz „Echa Warszawy”
- 1965: Zawsze w niedziele – sprawozdawca radiowy (nowela Niedziela trzecia)
- 1965: Walkower – Rybkowski
- 1965: Święta wojna – fryzjer Leon
- 1965: Lekarstwo na miłość – członek
- 1966: Wojna domowa – Jan Cybulski
- 1966: Ściana czarownic – Jurek
- 1966: Małżeństwo z rozsądku – reżyser telewizyjny
- 1966: Lekarstwo na miłość – członek szajki
- 1966: Piekło i niebo – scenarzysta
- 1967: Kochajmy syrenki – Aleksander
- 1969: Polowanie na muchy – reżyser telewizyjny w Nieporęcie
- 1971: Motodrama – Jacek
- 1971: Milion za Laurę – włoski przewodnik po muzeum instrumentów
- 1974: Nie ma róży bez ognia – Janek Filikiewicz
- 1983: Stan wewnętrzny – w roli samego siebie
- 1983: Alternatywy 4 – dyspozytor
- 2010: Orkiestra niewidzialnych instrumentów – drukarz
- 2014: Dzień dobry, kocham cię! – dziadek Pauli
- 2016: Kochaj! – Staszek
- 2019: Pan T. – staruszek
- 2020: Raz, jeszcze raz – teść Pączka
Scenariusz
[edytuj | edytuj kod]- 1967: Kochajmy syrenki
- 1972: Poszukiwany, poszukiwana (ze Stanisławem Bareją)
- 1974: Nie ma róży bez ognia (ze Stanisławem Bareją)
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Porady estradowca dla kolegów dramatycznych, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974.
- W zasadzie tak, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1975.
- W zasadzie ciąg dalszy, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1978.
- Felietony i dialogi, Kontakt, Paryż 1988, Pokolenie, Warszawa 1989.
- Wielka encyklopedia kapitalizmu. Wydanie dla początkujących i polityków, Centrum im. Adama Smitha, Warszawa 1997, ISBN 83-86885-55-6.
- PasTVisko, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, ISBN 978-83-08-04064-5.
- Ja jako wykopalisko, Świat Książki, Warszawa 2011, ISBN 978-83-247-2356-0.
- Będąc kolegą kierownikiem, Świat Książki, Warszawa 2015, ISBN 978-83-8031-179-4.
- Święte krowy na kółkach, Wielka Litera, Warszawa 2017, ISBN 978-83-8032-138-0.
- Chamo Sapiens, Wielka Litera, Warszawa 2018, ISBN 978-83-8032-275-2.
- Mistrz offu, Wielka Litera, Warszawa 2019, ISBN 978-83-8032-397-1.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Fedorowicz Jacek. instytutpileckiego.pl, 5 grudnia 2018. [dostęp 2022-12-30].
- ↑ a b Paweł Kempa: Jacek Fedorowicz: Nie ma róży bez biegu. runners-world.pl, 8 lutego 2012. [dostęp 2015-11-15].
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2015-11-15].
- ↑ Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-11-15].
- ↑ Nowe rady programowe TVP, PR i TV Polonia wybrane. wp.pl, 16 listopada 2010. [dostęp 2015-11-15].
- ↑ Maria Czubaszek: Dzień dobry, jestem z kobry. Czyli jak stracić przyjaciół w pół minuty i inne antyporady. Warszawa: Czerwone i Czarne, 2015, s. 206. ISBN 978-83-7700-197-4.
- ↑ M.P. z 2008 r. nr 31, poz. 273 – pkt 1.
- ↑ Prezydent uhonorował zasłużonych dziennikarzy. prezydent.pl, 21 marca 2011. [dostęp 2015-11-15].
- ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2022-04-04].
- ↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl. [dostęp 2016-06-23].
- ↑ Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”. gdansk.pl. [dostęp 2015-02-07].
- ↑ Matylda Witkowska: Łódzka Aleja Sławy. Na ulicy Piotrkowskiej wmurowano 68. gwiazdę. Tym razem uhonorowano Jacka Fedorowicza. dzienniklodzki.pl, 18 grudnia 2017. [dostęp 2020-12-12].
- ↑ Jacek Fedorowicz dołączył do grona gwiazd w alei na opolskim rynku. radio.opole.pl, 23 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-24].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jacek Fedorowicz w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2015-11-15].
- Jacek Fedorowicz w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2015-11-15].
- Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2015-11-15].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jacek Fedorowicz w bazie Filmweb. [dostęp 2015-11-15].
- Jacek Fedorowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2015-11-15].
- Jacek Fedorowicz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”. [dostęp 2015-11-15].