Jerzy Kryszak
.jpg) Jerzy Kryszak na Pol’and’Rock Festival (2023) | |
| Data i miejsce urodzenia |
24 kwietnia 1950 |
|---|---|
| Zawód |
aktor, artysta kabaretowy |
| Lata aktywności |
od 1974 |
| |
| Strona internetowa | |
Jerzy Kryszak (ur. 24 kwietnia 1950 w Kaliszu) – polski aktor teatralny, filmowy i dubbingowy, satyryk, artysta kabaretowy, prezenter telewizyjny oraz fotograf.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się i wychował w Kaliszu, gdzie w latach 1964–1968 uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka[1]. W 1974 ukończył studia na Wydziale Aktorskim krakowskiej PWST[2].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]W 1974 otrzymał angaż w krakowskim Teatrze Słowackiego, gdzie zadebiutował w roli Króla w spektaklu Witkacego Metafizyka dwógłowego cielęcia w reżyserii Jerzego Golińskiego. W 1978 przeniósł się do warszawskiego Teatru Ateneum, gdzie w 1983 zagrał Hamleta. Z Ateneum związany był do roku 1993.
Po debiucie na kinowym ekranie w dramacie wojennym Jana Łomnickiego Ocalić miasto (1976) i filmie biograficznym Haakona Sandøya Dagny (1976) opowiadającym o życiu Dagny Juel, zagrał postać Ryśka Przybylskiego w Wodzireju (1977) Feliksa Falka. Można go było także zobaczyć potem w Aktorach prowincjonalnych (1978) Agnieszki Holland, Wyroku śmierci (1980) Witolda Orzechowskiego i Thais (1983) Ryszarda Bera. W 1984 otrzymał Nagrodę II stopnia Przewodniczącego Komitetu do spraw Radia i Telewizji za twórczość i działalność radiową i telewizyjną: za kreacje aktorskie w spektaklach Teatru Telewizji[3]. Występował też w wielu serialach, w tym Popielec (1982), Tulipan (1986) czy Kanclerz (1989). Jednak największą sympatię wśród telewidzów zyskał jako doktor Zdzisław Kołek z serialu komediowego Stanisława Barei Alternatywy 4 (1983).
Na początku lat 90. XX wieku ostatecznie rozstał się z teatrem i rozpoczął karierę jako artysta kabaretowy i osobowość telewizyjna. W 1991 odebrał Wiktora dla osobowości telewizyjnej[3]. W latach 1991–1994 współprowadził kabaret polityczny Polskie zoo. W 1995 zdobył Złotą Odznakę w plebiscycie „Tele Rzeczpospolitej”: „Złota piątka”[3]. Występował w programie Janusza Zaorskiego HBO na stojaka! (1998) emitowanym na antenie HBO[4][5]. Współtworzył programy rozrywkowe – Mój pierwszy raz (2005–2007), Dzień kangura (2007) wraz z Agatą Młynarską w Polsacie i Uważaj na kioskarza (2009) w TVP2.
W 2008 został zaproszony jako gość programu Piotr Bałtroczyk na żywo, a w 2009 wraz z Piotrem Bałtroczykiem i Olafem Lubaszenką prowadził Sopocką Noc Kabaretową.
Jako artysta kabaretowy występował w monologach, specjalizował się w parodii naśladując głosy znanych osób, m.in. Lecha Wałęsy, Adama Michnika, Tadeusza Mazowieckiego, Andrzeja Leppera, Wojciecha Jaruzelskiego czy Jana Pawła II[3].
Zajął się też dubbingiem, a swojego głosu użyczył w takich produkcjach filmowych jak Stuart Malutki 2 (2002), Iniemamocni (2004), 7 krasnoludków – historia prawdziwa (2004), Zebra z klasą (2005), Kurczak Mały (2005), Auta (2006), Asterix na olimpiadzie (2008), Auta 2 (2011) czy Pszczółka Maja (2014)[6].
Działalność fotograficzna
[edytuj | edytuj kod]Jerzy Kryszak do swojego dorobku artystycznego dołożył także wystawy fotograficzne. Pierwsza z nich odbyła się w Muzeum Okręgowym w Toruniu od 2 do 30 grudnia 2016. Wówczas zaprezentował fotografie przedstawiające głównie owady i kwiaty. Artysta ukazując swoje prace został wyróżniony i nagrodzony w konkursie fotograficznym „Na ścieżkach natury”. Konkurs ten został zorganizowany przez Ogród Zoobotaniczny w Toruniu w ramach IX Międzynarodowego Festiwalu Fotografii i Filmu Przyrodniczej „Sztuka Natury” 2016[7][8].
Druga wystawa Kryszaka Scena na dole, czyli na czworakach prezentowana była od 8 marca do 5 kwietnia 2020. Wystawa znajdowała się w Polskiej Akademia Nauk Muzeum Ziemi w Warszawie. Przez 4 lata przerwy Jerzy zebrał wystarczającą liczbę fotografii, aby zaprezentować aż 50 z nich. Wystawa tak jak za pierwszym razem obejmowała świat najmniejszych owadów oraz roślin[9].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Podczas studiów ożenił się z Anną Chitro, Kołkową z serialu Alternatywy 4, z którą się rozwiódł. Drugą żoną była Tatiana Kołodziejska. Ma z nią syna Pawła. Następnie związał się z Agnieszką Kryszak, z którą ma synów: Kubę i Kamila[10].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy fabularne
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1976 | Ocalić miasto | ksiądz w podziemiach | Jan Łomnicki |
| Dagny | członek redakcji „Głosu Robotniczego” w Berlinie | Haakon Sandøy | |
| 1977 | Wodzirej | Rysiek Przybylski | Feliks Falk |
| 1978 | Aktorzy prowincjonalni | aktor „Cynik” | Agnieszka Holland |
| Umarli rzucają cień | Bogumił, syn „Mamusi”, agent gestapo | Julian Dziedzina | |
| Próba ognia i wody | dziennikarz | Włodzimierz Olszewski | |
| 1979 | Kobieta i kobieta | Kozłowski | Ryszard Bugajski Janusz Dymek |
| Klucznik | milicjant | Wojciech Marczewski | |
| 1980 | Wyrok śmierci | Andrzej | Witold Orzechowski |
| Przed odlotem | Marek | Krzysztof Rogulski | |
| 1981 | Wielka majówka | Ptak, mężczyzna rozmawiający z Julkiem o „szczawiu” | Krzysztof Rogulski |
| Uczennica (TV) | dziennikarz | Ludmiła Niedbalska | |
| Limuzyna Daimler-Benz | Zemanek | Filip Bajon | |
| Książę (TV) | Wojtek | Krzysztof Czajka | |
| Mężczyzna niepotrzebny! | Plugar | Laco Adamik | |
| Cień (TV) | czarny mnich | Andrzej Domalik | |
| 1982 | Dolina Issy | diabeł, Niemczyk | Tadeusz Konwicki |
| Słona róża | gestapowiec | Janusz Majewski | |
| 1983 | Thais | Pafnucy | Ryszard Ber |
| Kasztelanka | Jerzy | Marek Nowicki | |
| Sny i marzenia | Witczak | Paweł Pitera, Janusz Petelski | |
| 1984 | Cień już niedaleko | urzędnik | Kazimierz Karabasz |
| 1985 | Wkrótce nadejdą bracia | „Niezłomny” | Kazimierz Kutz |
| Podróże pana Kleksa | Magister Pigularz II, władca Farmacji | Krzysztof Gradowski | |
| Pewnego letniego dnia... (TV) | Robert | Jakub Z. Ruciński | |
| List gończy | Kapitan Orlański | Stanislav Strnad | |
| 1986 | Trio (TV) | Artur Mich, szef zespołu | Paweł Karpiński |
| 1987 | Sonata marymoncka | Jędras | Jerzy Ridan |
| 1988 | Nowy Jork, czwarta rano – | perkusista Fabian | Krzysztof Krauze |
| 1989 | Żelazną ręką | rotmistrz Szymon Mroczek | Ryszard Ber |
| Czarny wąwóz (Kainovo znamení) | Komisarz Lottes (głos) | Janusz Majewski | |
| 1990 | Historia niemoralna | reżyser Grzegorz | Barbara Sass |
| Havet Stiger | Happy | Oddvar Einarson | |
| 1991 | Kapitan Conrad (TV) | Tadeusz Borowski | Andrzej Kostenko |
| Szuler (Cheat) | Knop | Adek Drabiński | |
| Jan Lechoń (film dokumentalny) | narrator | Alina Czerniakowska | |
| 2014 | Jak szaleć to szaleć! (TV) | ornitoterapeuta | Krzysztof Jaroszyński |
Seriale TV
[edytuj | edytuj kod]- 1982: Popielec – Milewski
- 1983: Alternatywy 4 – doktor Zdzisław Kołek
- 1986: Tulipan – kapitan Jerzy Marek
- 1988: Crimen – brat Gabriel, przywódca kosturowców
- 1988: Akwen Eldorado – ichtiolog Marek Strzałkowski
- 1989: Kanclerz – Szymon Mroczek
- 1990: Maria Curie (Marie Curie, une femme honorable) – Ignacy Paderewski
- 2000: Sukces – Ostoja-Ostaszewski
- 2003: Daleko od noszy – psychiatra
- 2003: Kasia i Tomek – prelegent
- 2005: Kryminalni – Jarus
- 2007: Dylematu 5 – Kołek
- 2009: Synowie, czyli po moim trupie – Bolek Okoń
- 2010: Daleko od noszy – Bizoń
Polski dubbing
[edytuj | edytuj kod]- 1983: Dookoła świata z Willym Foggiem – Rigodon (wersja TP1)
- 1989: Wszystkie psy idą do nieba – Charlie
- 1994–1995: Aladyn – Abis Mal
- 1996: O czym szumią wierzby – adwokat pana Toada
- 2002: Smocze wzgórze – Septimus
- 2002: Stuart Malutki 2 – Zły Sokół
- 2004: RRRrrrr!!! – Znachorolog
- 2004: 7 krasnoludków – historia prawdziwa – Loczek
- 2004: Iniemamocni – Dicker
- 2005: Kurczak Mały – Burmistrz Dożył Niedzielan
- 2005: Zebra z klasą – Pelikan „Gęś”
- 2005: Czerwony Kapturek – prawdziwa historia – Królik Boingo
- 2006: Magiczna kostka – Septimus
- 2006: Auta – Ogórek
- 2006: Garfield 2 – Lord Dargis
- 2007: Ratatuj – Django
- 2007: 7 krasnoludków: Las to za mało – historia jeszcze prawdziwsza – Loczek
- 2008: Piorun – Gołąb #2
- 2008: Garfield: Festyn humoru – Freddy Frog
- 2008: Asterix na olimpiadzie – Kakofonix
- 2009: Odlot – Gamma
- 2010: Ryś i spółka – Leon
- 2011: Mniam! – dr Mackenstein, ośmiornica
- 2011: Auta 2 – Ogórek
- 2011: Delfin Plum – Macuś
- 2013: Iron Man 3 – Mandaryn
- 2014: Pszczółka Maja. Film – Gienek
- 2016: Księga dżungli – Baloo
- 2017: Auta 3 – Ogórek
- 2018: Iniemamocni 2 – Dicker
- 2020: Jedyny i niepowtarzalny Ivan – Bob
- 2021: A gdyby…? – Ego
Gry komputerowe
[edytuj | edytuj kod]- 2000: The Devil Inside – Kuba Rozpruwacz
- 2011: Ratchet & Clank: 4 za jednego – Clank
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- 1984 – Nagroda II stopnia Przewodniczącego Komitetu do spraw Radia i Telewizji za twórczość i działalność radiową i telewizyjną: za kreacje aktorskie w spektaklach Teatru Telewizji[3]
- 1991 – Wiktor – nagroda dla telewizyjnej osobowości[3]
- 1995 – Złota Odznaka w plebiscycie „Tele Rzeczpospolitej”: „Złota piątka”[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka. nk.pl. [dostęp 2020-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
- ↑ Jakub Zagalski (2020-03-07): Jerzy Kryszak: nieśmiały satyryk, który boi się przyszłości. Wirtualna Polska. [dostęp 2020-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Jerzy Kryszak. Interia.pl. [dostęp 2020-03-08]. (pol.).
- ↑ HBO na Stojaka. Część 1-3 (DVD). Empik. [dostęp 2020-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
- ↑ HBO na stojaka, cz. 1. Interia.pl. [dostęp 2020-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
- ↑ Pszczółka Maja. Film – obsada, aktorzy [online], „Tele Magazyn” [dostęp 2020-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-08] (pol.).
- ↑ Na czworakach. Fotografie Jerzego Kryszaka. „Nasze Miasto”. [dostęp 2020-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
- ↑ Jerzy Kryszak w Toruniu zaprezentuje swoje fotografie. „Nowości: Dziennik Toruński”. [dostęp 2020-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
- ↑ Scena na dole, czyli na czworakach. Muzeum Ziemi. [dostęp 2020-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
- ↑ Jerzy Kryszak chroni swoją prywatność. Wirtualna Polska. [dostęp 2020-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Kryszak w bazie IMDb (ang.)
- Jerzy Kryszak w bazie Filmweb
- Jerzy Kryszak w bazie filmpolski.pl
- Jerzy Kryszak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
- Jerzy Kryszak na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”