Marius Constant
| Data i miejsce urodzenia |
7 lutego 1925 |
|---|---|
| Pochodzenie |
rumuńskie |
| Data i miejsce śmierci |
15 maja 2004 |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Marius Constant (ur. 7 lutego 1925 w Bukareszcie[1][2], zm. 15 maja 2004 w Paryżu[3]) – francuski kompozytor pochodzenia rumuńskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył konserwatorium w Bukareszcie[1]. W 1944 roku zdobył nagrodę George’a Enescu, dzięki której wyjechał do Paryża, gdzie kontynuował studia w Konserwatorium Paryskim u Oliviera Messiaena, Tony’ego Aubina oraz Nadii Boulanger[1]. Jednocześnie uczęszczał do École Normale de Musique, ucząc się dyrygentury u Jeana Fourneta[1]. W 1950 roku dołączył do działającej przy Radiodiffusion-Télévision Française (RTF) Groupe de recherches musicales, badającej możliwości wykorzystania w muzyce środków elektroakustycznych[1][2]. W 1952 roku otrzymał Prix Italia za utwór La joueur de flúte[1].
Dyrygował zespołami baletowymi Maurice’a Béjarta (1956) i Rolanda Petita (1957–1966)[1]. W 1963 roku założył zespół solistów „Ars Nova”, specjalizujący się w wykonawstwie muzyki awangardowej[1][3]. Zdobywca nagrody im. Siergieja Kusewickiego (1962) oraz Premio Marzotto (1968)[2]. W 1970 roku objął stanowisko dyrektora muzycznego ORTF[1].
Odznaczony w 1998 roku krzyżem komandorskim i w 1984 roku krzyżem oficerskim Orderu Legii Honorowej[4], w 1995 roku krzyżem wielkiego oficera i w 1990 roku krzyżem komandorskim Orderu Narodowego Zasługi[5] i krzyżem komandorskim Orderu Sztuki i Literatury[6]. Od 1993 roku członek Académie des beaux-arts[7].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Uważany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli francuskiej muzyki awangardowej[1][3]. Tworzył utwory zarówno w technice aleatorycznej, jak też ścisłe, o tonalnej organizacji materii dźwiękowej[1]. Jako jeden z pierwszych kompozytorów we Francji tworzył muzykę elektroniczną[1]. Interesował się możliwościami różnorodnego wykorzystania barwy dźwięku, rozmaicie eksperymentując z instrumentami[1][2].
Skomponował kilka baletów (m.in. Éloge de la folie 1966 i Paradis perdu 1967) i oper (m.in. Le souper 1969, Le jeu de Ste Agnes 1974 i La tragédie de Carmen 1981), ponadto m.in. 24 preludia na orkiestrę (1958), cykl trzech utworów na orkiestrę Turner (1961), Les chants de Maldoror na recytatora, 23 instrumenty improwizujące i 10 wiolonczel (1962), Chaconne et Marche Militaire na orkiestrę (1968), 14 Stations na perkusję (1970), Equal na 5 perkusji (1970), Faciebat anno 1972 na 24 skrzypce i orkiestrę (1972), Strings na 12 instrumentów smyczkowych i gitarę elektryczną (1972), Piano personagge na zespół kameralny (1973), For Clarinet (1974), Stress na trio jazzowe, fortepian, 5 instrumentów dętych i perkusję (1977), Concerto Gli Elementi na puzon i orkiestrę (1977), Concertante na saksofon altowy i orkiestrę (1979), Nana-Symphonie (1980), Pelléas et Mélisande-Symphonie (1983), L’Inauguration de la Maison na zespół dęty (1985), oratorium Des droits de l’homme (1989)[2][3][8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 236. ISBN 83-224-0223-6.
- ↑ a b c d e The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 172. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 165. ISBN 978-83-01-13410-5.
- ↑ Décret du 8 avril 1998 portant promotion. www.legifrance.gouv.fr. [dostęp 2019-12-11]. (fr.).
- ↑ Décret du 10 mai 1995 portant élévation à la dignité de grand'croix et de grand officier. www.legifrance.gouv.fr. [dostęp 2019-12-11]. (fr.).
- ↑ Marius Constant. www.academie-des-beaux-arts.fr. [dostęp 2019-12-11]. (fr.).
- ↑ International Who’s Who in Classical Music 2008. London: Routledge, 2008, s. 161. ISBN 978-1-85743-455-2.
- ↑ The Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 182–183. ISBN 978-0-19-957854-2.