Nowogard (gmina)

Nowogard
	gmina miejsko-wiejska
	; Ratusz w Nowogardzie
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	goleniowski
TERC	3204043
Burmistrz	Michał Wiatr
Powierzchnia	338,67 km²
Populacja (31.12.2016); • liczba ludności	; 24 757
• gęstość	73,1 os./km²
Urbanizacja	67,5%
Nr kierunkowy	91
Tablice rejestracyjne	ZGL
	Adres urzędu:pl. Wolności 1; 72-200 Nowogard
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	37
Liczba miejscowości	68
	Położenie na mapie powiatu;
	53°40′19″N 15°07′09″E/53,671944 15,119167
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Nowogard – gmina miejsko-wiejska w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie goleniowskim, położona na Równinie Nowogardzkiej i Równinie Gryfickiej. Siedzibą gminy jest miasto Nowogard.

Według danych z 31 grudnia 2016 r. gmina miała 24 757 mieszkańców^[1].

Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 13., ludność 11.

Gmina stanowi 21,0% powierzchni powiatu.

Położenie

Gmina znajduje się w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, we wschodniej części powiatu goleniowskiego. Gmina położona jest na równinach: Nowogardzkiej i Gryfickiej.

Sąsiednie gminy:

Maszewo, Osina i Przybiernów (powiat goleniowski)
Płoty (powiat gryficki)
Golczewo (powiat kamieński)
Dobra, Radowo Małe i Resko (powiat łobeski)

Do 31 grudnia 1998 r. wchodziła w skład województwa szczecińskiego.

Gospodarka

W 2013 r. ustanowiono podstrefę Nowogard – Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, która obejmuje 2 kompleksy o łącznej powierzchni 20,19 ha, na terenie przy wsi Wojcieszyn i północnych granicach Nowogardu^[2]^[3]. Przedsiębiorcy podejmujący działalność gospodarczą na terenie podstrefy mogą skorzystać ze zwolnienia z części podatku dochodowego CIT lub części dwuletnich kosztów pracy^[4].

Demografia

Struktura demograficzna mieszkańców gminy Nowogard wg danych z 31 grudnia 2007:^[5]

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	24 570	100	12 484	50,81	12 086	49,19
Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat)	5269	21,44	2557	10,41	2712	11,04
Wiek produkcyjny (18–65 lat)	16 250	66,14	7777	31,65	8473	34,49
Wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat)	3051	12,42	2150	8,75	901	3,67

Gminę zamieszkuje 31,0% ludności powiatu.

Piramida wieku mieszkańców gminy Nowogard w 2014 roku^[6].

Przyroda i turystyka

W północno-zachodniej części gminy znajduje się fragment Puszczy Goleniowskiej. W granicach miasta znajduje się Jezioro Nowogardzkie. Przez gminę przepływa rzeka Sąpólna (dopływ Regi). Tereny leśne zajmują 26% powierzchni gminy, a użytki rolne 65%.

Lasy zajmują ogółem 8658 hektarów – ponad 25% powierzchni gminy. W obrębie miasta Nowogard znajduje się 137 hektarów terenów leśnych. Największym kompleksem leśnym jest fragment Puszczy Goleniowskiej, położony w zachodniej części gminy w rejonie miejscowości: Łęgno, Błotno, Ogorzele, Czermnica, Trzechel.

Komunikacja

Drogi

Przez gminę prowadzą:

droga krajowa nr 6 łącząca Nowogard z Płotami (19 km) oraz z drogą krajową nr 3 i drogą ekspresową S3 stanowiące obwodnicę Goleniowa (23 km)
drogi wojewódzkie: nr 106 z Rzewnowa przez Stargard do Pyrzyc i w drugim kierunku do Golczewa (22 km), nr 144 do Chociwla i nr 147 z Wierzbięcina przez Radowo Małe (19 km) do Łobza (30 km).

Kolej

Nowogard uzyskał połączenie kolejowe w 1882 po otwarciu linii z Goleniowa, kilka miesięcy później wydłużono ją do Kołobrzegu. W 1902 otwarto drugą linię do Dobrej Nowogardzkiej. Linia ta została rozebrana ok. 1945. Przez wieś Trzechel prowadziła także kolej wąskotorowa (Gryfice Wąsk.-Stepnica) o szerokości 1000 mm. Odcinek otwarto w 1903, zamknięto w 1996. Obecnie w gminie czynne są 3 stacje: Wyszomierz, Nowogard i Żabowo na linii Goleniów-Kołobrzeg obsługiwanej przez autobus szynowy.

W gminie czynne są dwa urzędy pocztowe: Nowogard 1 (72-200) i filia Nowogard 1 (72-203)

Zabytki

zabytki Nowogardu
kościół pw. Chrystusa Króla w Sikorkach
gotycki kościół w Orzechowie
ryglowy kościół w Wołowcu z 1812 r.
kościół w Grabinie z 1910 r.
kościół pw. Zwiastowania NMP w Ostrzycy (1865 r.) z dzwonnicą wieżową z 1737 r.
zespół pałacowo-parkowy (1876 r.) z folwarkiem w Wierzbięcinie
ryglowy kościół w Wierzbięcinie (1737 r.)
kościół w Jarchlinie (XIX w.)
kościół w Słajsinie (1737 r.)
kościół pw. św. Anny (XV/XVI w.) oraz dwór w Długołęce
kościół (1917 r.) i cmentarz przykościelny z pomnikiem żołnierzy poległych w I WŚ w Bieniczkach

Administracja i samorząd

W 2016 r. wykonane wydatki budżetu gminy Nowogard wynosiły 80,0 mln zł, a dochody budżetu 88,1 mln zł. Zobowiązania samorządu (dług publiczny) według stanu na koniec 2016 r. wynosiły 27,5 mln zł, co stanowiło 31,3% poziomu dochodów^[7].

Gmina Nowogard ma utworzone 36 sołectw – najwięcej w całym powiecie.

Sołectwa gminy: Bieniczki, Błotno, Brzozowo, Boguszyce, Czermnica, Dąbrowa Nowogardzka, Długołęka, Glicko, Grabin, Jarchlino, Karsk, Konarzewo, Krasnołęka, Kulice, Lestkowo, Łęgno, Maszkowo, Miętno, Olchowo, Orzechowo, Orzesze, Osowo, Ostrzyca, Sąpolnica, Sikorki, Słajsino, Strzelewo, Szczytniki, Świerczewo, Trzechel, Wierzbięcin, Wierzchy, Wojcieszyn, Wołowiec, Wyszomierz, Żabowo i Żabówko

Miejscowości

Miasto:

Nowogard

Wsie

Błotno, Bochlin, Brzozowo, Boguszyce, Czermnica, Dąbrowa Nowogardzka, Długołęka, Glicko, Grabin, Jarchlino, Karsk, Konarzewo, Krasnołęka, Kulice, Lestkowo, Łęgno, Maszkowo, Miętno, Olchowo, Orzechowo, Orzesze, Osowo, Ostrzyca, Radłowo, Sąpolnica, Sikorki, Słajsino, Struga, Strzelewo, Szczytniki, Świerczewo, Trzechel, Wierzbięcin, Wierzchy, Wojcieszyn, Wołowiec, Wyszomierz, Żabowo i Żabówko

Osady:

Bieniczki, Bieńczyce, Ogorzele i Otręby

Kolonie:

Bromierz, Dobroszyn, Gardna, Miękkie, Nowe Wyszomierki, Ptaszkowo, Stare Wyszomierki, Starogoszcz, Wierzchęcino i Zatocze

Leśniczówki:

Płotkowo, Sąpole, Suchy Las i Zagórz

Przysiółki:

Błotny Młyn, Drzysław, Miodne, Ogary, Olszyca, Radziszewo, Sieciechowo, Warnkowo, Zakłodzie i Zbyszewice.

Przypisy

↑ ^a ^b Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2017-05-30. ISSN 2451-2087.
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kostrzyńsko-słubickiej specjalnej strefy ekonomicznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 1095)
↑ Podstrefa Nowogard. Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna SA. [dostęp 2014-10-24].
↑ Oferta > Zwolnienia podatkowe. Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna SA. [dostęp 2014-10-24].
↑ Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Nowogard w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].

Linki zewnętrzne

[GUS_populacja_2016-12-1] Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2017-05-30. ISSN 2451-2087.

[2] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kostrzyńsko-słubickiej specjalnej strefy ekonomicznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 1095)

[3] Podstrefa Nowogard. Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna SA. [dostęp 2014-10-24].

[4] Oferta > Zwolnienia podatkowe. Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna SA. [dostęp 2014-10-24].

[pl-bdr-5] Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-6] Gmina Nowogard w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[7] Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Wsie	Błotno Bochlin Boguszyce Brzozowo Czermnica Dąbrowa Nowogardzka Długołęka Glicko Grabin Jarchlino Karsk Krasnołęka Kulice Lestkowo Łęgno Maszkowo Olchowo Orzechowo Orzesze Ostrzyca Sąpolnica Sikorki Słajsino Struga Strzelewo Szczytniki Świerczewo Trzechel Wierzbięcin Wojcieszyn Wołowiec Wyszomierz Żabowo Żabówko
Osady	Bieniczki Bieńczyce Miętno Osowo Otręby
Osady leśne	Płotkowo Sąpole Suchy Las Zagórz
Integralne cz. miejscowości	Błotny Młyn Bromierz Dobroszyn Drzysław Gardna Konarzewo Kościesze Lestkówko Miękkie Miodne Nowe Wyszomierki Ogary Ogorzele Olszyca Ptaszkowo Radłowo Radziszewo Sieciechowo Stare Wyszomierki Starogoszcz Warnkowo Wierzchęcino Wierzchy Zakłodzie Zatocze Zbyszewice

Miasta	Goleniów Maszewo Nowogard Stepnica
Gminy miejsko-wiejskie	Goleniów Maszewo Nowogard Stepnica
Gminy wiejskie	Osina Przybiernów

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie
Miasta	Dobra Goleniów (do 1954 →) Maszewo (do 1954 →) Nowogard
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Błądkowo (Bledkowo, Plątkowo) (do 1954) Błotno (od 1973) Dąbrowa Nowogardzka (do 1954) Dębice Długołęka (do 1954) Dobra (od 1973) Lubczyna (do 1954) Maszkowo (do 1954) Mosty (do 1954) Nowogard (od 1973) Osina (od 1973) Rożnowo Nowogardzkie (do 1954) Sowno (Polska Wieś) (do 1954) Strzelewo (do 1954) Wołowiec (Doruchowo) (do 1954) Żółwia Błoć (Zalesie) (do 1954)
Gromady (1954–72)	Błotno (1954–72) Dębice (1954–72) Dobra (1958–72) Dobropole (1954–57) Jarosławki (1954 →) Karsk (1954–61) Kliniska Wielkie (1954 →) Korytowo (1954–61) Krępsko (1954 →) Krzemienna (1954–57) Lubczyna (1954 →) Mosty (1954 →) Nastazin (1954–61) Nowogard (1972) Osina (1954–72) Rożnowo Nowogardzkie (1954 →) Stawno (1954 →) Strzelewo (1954–72) Węgorza (1954–61) Wierzbięcin (1954–71) Wołowiec (1954–71) Wyszomierz (1954–71) Żabowo (1954–72) Żółwia Błoć (1954 →)