Pawieł Winogradow (historyk)

Pawieł Winogradow
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18.11.1854
Kostroma

Data i miejsce śmierci

19.12.1925
Paryż

profesor
Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Uczelnia

Uniwersytet Oksfordzki

Multimedia w Wikimedia Commons

Pawieł Gawriłowicz Winogradow (ros. Па́вел Гаври́лович Виногра́дов, ang. Paul Vinogradoff, ur. 30 listopada 1854 w Kostromie, zm. 19 października 1925 w Paryżu), – rosyjsko-brytyjski teoretyk i historyk prawa, przedstawiciel jurysprudencji historycznej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Uczył się na Uniwersytecie Moskiewskim (dyplom w 1875), a w latach 1875-1876 następnie na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie (m.in. u Thodora Mommsena i Heinricha Brunnera)[1].

Następnie wyjechał do Anglii, gdzie przez 15 miesięcy pracował w różnych placówkach naukowych (Public Record Office Muzeum Brytyjskim, Bibliotece Bodlejańskiej, Bibliotece Uniwersytetu w Cambridge. Spotkał tam również brytyjskich historyków zajmujących się prawem: Henry'ego Sumner Maine'a, Fredericka Pollocka i Frederica Williama Maitlanda. Z tego wyjazdu brało początek zainteresowanie Winogradowa angielskim prawem średniowiecznym, jak i stosowanie metody historyczno-porównawczej[1].

W 1884 obronił w Moskwie doktorat i rozpoczął pracę na tamtejszym uniwersytecie, jednocześnie działając politycznie. Był rosyjskim liberałem, dążącym do autonomii uniwersytetów i reformy edukacji. W proteście przeciwko ograniczeniom nakładanym na wolności słowa studentów zrezygnował z posady profesorskiej (1902) i wyemigrował do Wielkiej Brytanii. Rozpoczął pracę na Uniwersytecie Oksfordzkim (1903). W 1916 uzyskał obywatelstwo brytyjskie. W 1917 uzyskał Odznakę Rycerza Kawalera[2].

Winogradow stał się uczonym o międzynarodowej renomie. Wykładał gościnnie na uczelniach w Stanach Zjednoczonych, Francji, Indiach, Belgii, Norwegii i Rosji. W 1915 został członkiem Cesarskiej Akademii Nauk w Petersburgu. Zmarł w Paryżu w 1925 krótko po tym, jak otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Paryskiego[3].

Teoria i historia prawa

[edytuj | edytuj kod]

Winogradow pozostawił po sobie wiele historycznych analiz prawa angielskiego (szczególnie średniowiecznego)[4]. Był przedstawicielem jurysprudencji historycznej, badającej prawo w jego historycznym rozwoju i krytycznej wobec abstrakcyjnego podejścia analitycznego[5]. Zdaniem jej przedstawicieli, takich jak Frederic William Maitland czy Henry Sumner Maine, historia stanowi ważny kontekst analiz prawnych i warunek zrozumienia poszczególnych instytucji. Obok swoich brytyjskich poprzedników (Maitland i Maine), na koncepcje Winogradowa wpłynęła także niemiecka Historyczna szkoła prawa i rosyjska nauka prawa[6].

W swoich pracach Winogradow ujmował prawo komparatystycznie i historycznie. Porównywał on historyczne instytucje różnych krajów, a także badał ich ewolucję w ramach jednego społeczeństwa. Winogradow do swoich prac problem zapożyczania pojęć prawnych z innych tradycji, lecz wskazywał, że w nowym środowisku mogą one funkcjonować zupełnie inaczej[7].

Po śmierci Wingoradowa, angielska historyczna jurysprudencja straciła na popularności na rzecz ujęć analitycznych w prawie, które miały większe znaczenie dla praktyki prawniczej. W konsekwencji, jego nazwisko jest dziś rzadko wspominane[8].

Bibliografia podmiotowa

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Powicke 1926 ↓, s. 236.
  2. ↑ Powicke 1926 ↓, s. 238-239.
  3. ↑ Powicke 1926 ↓, s. 239.
  4. ↑ Powicke 1926 ↓, s. 240.
  5. ↑ Eldridge 2021 ↓, s. 194.
  6. ↑ Eldridge 2021 ↓, s. 201.
  7. ↑ Eldridge 2021 ↓, s. 200-202.
  8. ↑ Eldridge 2021 ↓.

Bibliografia przedmiotowa

[edytuj | edytuj kod]
  • Paul Gavrilovitch Vinogradoff, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-05-30] (ang.).
  • Lorren Eldridge, Gone and forgotten: Vinogradoff's historical jurisprudence, „Legal Studies”, 41, 2021, s. 194-213.
  • F.M. Powicke, Paul Vinogradoff, „: The English Historical Review”, 41 (162), 1926, s. 236-243.