Perec Smolenskin

Perec Smolenskin
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 lutego 1842
Monastyrszczina

Data i miejsce śmierci

1 lutego 1885
Merano

Język

hebrajski

Multimedia w Wikimedia Commons

Perec Smolenskin, także Piotr Smoleński[1] (ur. 25 lutego 1842 w Monastyrszczinie, zm. 1 lutego 1885 w Merano) – żydowski pisarz i myśliciel tworzący w języku hebrajskim.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 25 lutego 1842 roku w miejscowości Monastyrszczina[2], w ubogiej rodzinie[3]. Ukończył jesziwę w Szkłowie[1][3]. W latach 1862–1867 mieszkał w Odessie[3], gdzie uczył języka hebrajskiego[1]. W tym okresie zaczął publikować na łamach hebrajskojęzycznego periodyku „Ha-Melic”[1][3], wydał zbiór krytyki literackiej i pisał utwory beletrystyczne[3].

W 1868 roku, po przeprowadzce do Wiednia, założył miesięcznik w języku hebrajskim pt. „Ha-Szachar”[3] i był jego wydawcą aż do śmierci[3][4]. Nieregularnie ukazujące się pismo poświęcone żydowskiej kulturze i myśli narodowej miało znaczący wpływ na kulturę Żydów Europy Wschodniej[4]. Wiedeński dom Smoleńskiego stał się miejscem spotkań młodych literatów[3].

Jako przedstawiciel liberalnej haskali, w swojej twórczości Smolenskin opowiadał się przeciwko chasydyzmowi, ale i krytykował młode pokolenie asymilujących się Żydów porzucających swoją dawną tożsamość[3].

Uważany jest za jednego z prekursorów syjonizmu[3]. Pod wpływem pogromów w 1881 roku doszedł do przekonania, że jedyna nadzieja na przyszłość narodu żydowskiego to powrót do Izraela i ustanowienie samodzielnego państwa[3].

Zmarł na gruźlicę 1 lutego 1885 roku w Merano[1]. W 1952 roku jego szczątki przeniesiono do Izraela, by upamiętnić jego rolę w budowaniu żydowskiej ideologii narodowej[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Rafał Żebrowski, Smolenskin (Smoleński) Perec (Piotr), [w:] Polski słownik judaistyczny [online], delet.jhi.pl [dostęp 2023-06-04] (pol.).
  2. ↑ Smolenskin Perec [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2023-06-04].
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l Shmuel Feiner, Smolenskin, Perets [online], YIVO Encyclopedia [dostęp 2023-06-04].
  4. ↑ a b Zofia Borzymińska, Ha-Szachar, [w:] Polski słownik judaistyczny [online], delet.jhi.pl [dostęp 2023-06-04] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]