Puchar Challenge siatkarek (ang. Challenge Cup Women) – międzynarodowe, klubowe rozgrywki siatkarskie, utworzone z inicjatywy Europejskiej Konfederacji Piłki Siatkowej (CEV) w 2006 i regularnie prowadzone przez tę organizację od sezonu 2007/2008 w ramach europejskich pucharów, przeznaczone dla żeńskich drużyn klubowych zajmujących czołowe miejsca w europejskich ligach krajowych, które nie zostały zakwalifikowane do Ligi Mistrzyń oraz Pucharu CEV.
W 2006 władze Europejskiej Konfederacji Piłki Siatkowej podjęły decyzję o gruntownym zreformowaniu – od sezonu 2007/2008 – wszystkich rozgrywek europejskich pucharów. Zmiany polegały na likwidacji Pucharu Top Teams, który został zastąpiony przez "odnowiony" Puchar CEV, zaś w miejsce "starego" Pucharu CEV powołano zupełnie nowe rozgrywki, nadając im nazwę Pucharu Challenge. Stanowią one trzecie w hierarchii zmagania europucharów, pozostając uzupełnieniem dla dwóch ważniejszych. Terminarz pierwszej edycji ogłoszono 15 maja 2007, sporządzenie "drabinki pucharowej" i losowanie poszczególnych par odbyło się 30 czerwca 2007 w Luksemburgu, natomiast boje sportowe zainaugurowano w dniach 24 i 25 listopada 2007, gdy odbyły się pierwsze mecze 2 rundy (1 rundę przeprowadzono wyłącznie dla mężczyzn).
Zgodnie z regulaminem do zmagań o prymat w sezonie 2007/2008 dopuszczono 32 zespoły, ostatecznie jednak do rozgrywek przystąpiło 30 drużyn. Na podstawie – ogłoszonego 16 maja 2007 – klubowego rankingu krajowych związków piłki siatkowej liczba miejsc dla przedstawicieli każdej z nich kształtuje się następująco:
Miejsce federacji w Rankingu CEV przed danym sezonem | Liczba zespołów do wystawienia w Pucharze Challenge |
od 1 do 5 | 1 |
od 6 do 19 | 2 |
od 20 do 23 | 3 |
od 24 | 2 |
W danej edycji Pucharu Challenge udział biorą 32 europejskie żeńskie kluby siatkarskie zestawione poprzez losowanie w 16 par tworzących 2 rundę (wobec braku zainteresowania ze strony federacji zrezygnowano z przeprowadzania – początkowo planowanej – 1 rundy). Rywalizacja w każdej z nich toczy się systemem pucharowym, tj. w formie dwumeczu (spotkanie "u siebie" i "na wyjeździe"), po którym lepszy kwalifikuje się do kolejnej fazy. O awansie decyduje liczba zwycięstw jednego z zespołów (2 wygrane = przejście do kolejnej fazy zmagań). Natomiast w przypadku remisu (1 zwycięstwo i 1 porażka), w drugim ze spotkań zostaje rozegrany tzw. złoty set (do 15 punktów), a jego triumfatorka przechodzi na następnej rundy (przegrane odpadają, kończąc tym samym zmagania w danym sezonie). W przypadku, gdy któraś z federacji nie obsadzi przysługującego jej miejsca 2 rundy, wylosowany dla niezgłoszonego klubu rywal automatycznie przechodzi dalej (identyczna zasada obowiązuje w przypadku wycofania się ekipy na dowolnym szczeblu "pucharowej drabinki"). Trzy kolejne tury Pucharu Challenge (3 runda, 1/8 finału i ćwierćfinały) toczone są na identycznych zasadach, jednak w 3 rundzie do 16 zwyciężczyń par 2 rundy dołączonych zostaje 16 przegranych 1/16 finału Pucharu CEV. Czwórka triumfatorek dwumeczów ćwierćfinałowych uzyskuje promocję do turnieju Final Four, odbywającego się w hali jednej z uczestniczek. Przed jej rozpoczęciem metodą losowania wyłaniane są obydwie pary połfinałowe, które rozgrywają ze sobą po jednym spotkaniu, zaś ich zwyciężczynie awansują do pojedynku finałowego. Jego triumfatorki zostają zwyciężczyniami danej edycji Pucharu Challenge.
Faza rozgrywek | Liczba zespołów | Uwagi |
1 runda | 64 | ze względu na małą liczbę zgłoszeń nie przeprowadzono |
2 runda | 32 | - |
3 runda | 32 | 16 zwyciężczyń 2 rundy + 16 przegranych 1/16 finału Pucharu CEV |
1/8 finału | 16 | 16 zwyciężczyń 3 rundy |
1/4 finału (ćwierćfinały) | 8 | 8 zwyciężczyń 1/8 finału |
Turniej Final Four | 4 | 4 zwyciężczynie 1/4 finału 2 pary 1/2 finału (po 1 meczu) finał (1 mecz) |