Rafał Dutkiewicz

Rafał Dutkiewicz

Data i miejsce urodzenia	6 lipca 1959 Mikstat
Prezydent Wrocławia
Okres	od 19 listopada 2002 do 19 listopada 2018
Poprzednik	Stanisław Huskowski
Następca	Jacek Sutryk
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Rafał Franciszek Dutkiewicz (ur. 6 lipca 1959 w Mikstacie) – polski przedsiębiorca i samorządowiec. W latach 2002–2018 prezydent Wrocławia, od 2023 prezes Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej.

Życiorys

Działalność do 2002

Na przełomie lat 70. i 80. był organizatorem Tygodni Kultury Chrześcijańskiej we Wrocławiu i przewodniczącym Towarzystwa Stypendialnego im. Adama Mickiewicza. W tym czasie działał w harcerstwie, w latach 80. był członkiem Rady Naczelnej ZHP^[1].

W 1982 ukończył studia z zakresu matematyki stosowanej na Wydziale Podstawowych Problemów Techniki Politechniki Wrocławskiej. Studiował także na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie w 1985 obronił doktorat z logiki formalnej pracą zatytułowaną Z badań nad metodą tablic semantycznych Betha^[2][3], której promotorem był profesor Ludwik Borkowski.

W okresie stanu wojennego działał w podziemnych strukturach „Solidarności” we Wrocławiu. W 1989 pełnił funkcję sekretarza Komitetu Obywatelskiego, a w 1990 przewodniczącego KO we Wrocławiu.

Był pracownikiem naukowym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1982–1992) i Uniwersytetu Wrocławskiego (1989–1994)^[4]. Stypendysta Katholischer Akademischer Ausländer-Dienst^[5] we Fryburgu Bryzgowijskim (od lipca 1990 do lipca 1991).

W latach 90. założył polski oddział Signium International, międzynarodowej firmy zajmującej się wyszukiwaniem kadr kierowniczych. W wyborach w 1991 bez powodzenia startował z listy Unii Demokratycznej do Sejmu, a w 1993 również bez powodzenia z ramienia KLD do Senatu^[6]. Współtworzył również Radio Eska we Wrocławiu^[4].

Prezydent Wrocławia

Rafał Dutkiewicz na placu budowy stadionu wraz z prezydentem UEFA Michelem Platinim i prezesem PZPN Grzegorzem Latą

W pierwszych bezpośrednich wyborach samorządowych w 2002 został wybrany na prezydenta Wrocławia. Startował z poparciem byłego prezydenta Bogdana Zdrojewskiego oraz Platformy Obywatelskiej. W drugiej turze pokonał Lidię Geringer de Oedenberg, kandydatkę SLD-UP^[7]. W wyborach samorządowych w 2006 wystartował jako kandydat niezależny (z poparciem m.in. PO i PiS). Wygrał w pierwszej turze, zdobywając 84,53% głosów (168 tys. głosów przy frekwencji 40,04%)^[8]. Również w 2010 wygrał wybory w pierwszej turze, uzyskując 71,63% głosów (140 tys. głosów przy frekwencji 39,14%)^[9].

Od 2002 kontynuował starania miasta o przyznanie mu przez Międzynarodowe Biuro Wystaw Światowych (BIE) praw do organizacji wystawy Expo 2010, czego pomysłodawcą był jego poprzednik^[10]. W głosowaniu odbywającym się w grudniu 2002 Wrocław odpadł w pierwszej turze^[11]. Rafał Dutkiewicz rozpoczął starania o organizację mniejszej, tematycznej wystawy EXPO w 2012. W listopadzie 2007 kandydatura tego miasta przepadła ponownie w pierwszej turze głosowania^[12].

Jako prezydent miasta był też pomysłodawcą i inicjatorem powołania Wrocławskiego Centrum Badań EIT+, platformy współpracy szkół wyższych z biznesem. Program ten miał za zadanie zwiększyć szanse Wrocławia na umiejscowienie w tym mieście siedziby rady zarządzającej Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii. Stolica Dolnego Śląska przegrała jednak w czerwcu 2008 rywalizację z Budapesztem^[13]. We Wrocławiu zlokalizowane zostało również centrum wiedzy Academia Europaea^[14].

Za jego prezydentury do Wrocławia przeniósł się z Cieszyna Międzynarodowy Festiwal Filmowy Era Nowe Horyzonty, ustanowiono Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus oraz Wrocławską Nagrodę Poetycką Silesius, reaktywowano też festiwal Jazz nad Odrą. Miasto otrzymało status jednego z gospodarzy piłkarskich mistrzostw Europy w 2012. Wrocław został też wybrany na Europejską Stolicę Kultury 2016. Także w 2016 Wrocław, jako pierwsze polskie miasto, był Światową Stolicą Książki^[15]. W okresie prezydentury Rafała Dutkiewicza PKB Wrocławia wzrósł ponad dwukrotnie^[16], bezrobocie w mieście spadło do 1,9% w 2018^[17].

W 2008 był współzałożycielem (m.in. wraz z Rafałem Matyją i Kazimierzem Michałem Ujazdowskim) oraz pierwszym przewodniczącym (do 2009) Ruchu Obywatelskiego „Polska XXI”. 5 lutego 2011 został wybrany na prezesa stowarzyszenia Obywatelski Dolny Śląsk (przekształconego Dolnego Śląska XXI, wcześniejszego odłamu Polski XXI, w którym był przewodniczącym rady programowej)^[18].

W 2010 prezydent RP Lech Kaczyński powołał go na członka Narodowej Rady Rozwoju^[19]. W 2011 z jego inicjatywy powstała Unia Prezydentów – Obywatele do Senatu – komitet wyborczy, który wystawił własnych kandydatów do Senatu w wyborach parlamentarnych w tym samym roku.

W kwietniu 2014 Rafał Dutkiewicz wjechał na teren zamknięty dla ruchu samochodowego, nie ustępując pierwszeństwa przejazdu tramwajowi, za popełnione wykroczenie został ukarany mandatem. Jednocześnie doszło do zderzenia pojazdów, w wyniku czego prezydent Wrocławia odniósł poważne obrażenia (złamanie miednicy), zaś motorniczy doznał urazu kręgosłupa, wymagającego według doniesień medialnych ponad miesięcznego zwolnienia lekarskiego i rehabilitacji. W sprawie tej prokurator wszczął postępowanie przygotowawcze w sprawie o spowodowanie wypadku drogowego^[20][21], które wobec braku znamion przestępstwa ostatecznie umorzono^[22].

W listopadzie 2014 wystartował ponownie w wyborach samorządowych. Uzyskał z ramienia Platformy Obywatelskiej mandat radnego sejmiku dolnośląskiego V kadencji. Kandydował także ponownie na prezydenta Wrocławia z ramienia KWW Rafał Dutkiewicz z Platformą (współtworzonego przez jego współpracowników i PO). Wygrał w drugiej turze głosowania z wynikiem 54,72% głosów (89,5 tys. głosów przy frekwencji 33,94%), pokonując Mirosławę Stachowiak-Różecką z Prawa i Sprawiedliwości^[23]. W 2015 był jednym z założycieli komitetu wyborczego Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich^[24]. W listopadzie 2016 ogłosił, że nie będzie ubiegał się o prezydenturę Wrocławia w kolejnych wyborach^[25]. Zakończył urzędowanie 19 listopada 2018. W tym samym roku ukazał się wydany przez Wydawnictwo Nieoczywiste wywiad rzeka z Rafałem Dutkiewiczem autorstwa Jacka Antczaka, zatytułowany Prezydent. Rafał Dutkiewicz (nie tylko) o Wrocławiu i dokumentujący 16 lat prezydentury^[26].

Działalność od 2018

Od kwietnia 2019 do marca 2020 przebywał w Berlinie na zaproszenie Fundacji im. Roberta Boscha^[27].

Od września 2020 przez rok stał na czele think tanku Nowa Nadzieja, działającego jako stowarzyszenie^[28][29]. Został także członkiem Komitetu Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie^[30].

W marcu 2023 został prezesem Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej^[31]. W lipcu tego samego roku został powołany w skład Rady Dialogu Społecznego^[32].

Odznaczenia, wyróżnienia i członkostwa

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 2015^[33][34]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2009^[35]
• Komandor Orderu Gwiazdy Solidarności Włoskiej – 2006, Włochy^[36]
• Oficer Orderu Korony – 2006, Belgia^[4]
• Order Gwiazdy Polarnej – 2011, Szwecja^[37]
• Kawaler Orderu Legii Honorowej – 2013, Francja^[38][39]
• Krzyż Zasługi I Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec – 2017, Niemcy^[40]
• Order Zasługi Wolnego Kraju Saksonii – 2019, Saksonia^[41]

Nagrody i wyróżnienia

• Nagroda im. księdza Józefa Tischnera, przyznawana przez krakowski „Znak” za opublikowaną w 2006 książkę Nowe horyzonty (2007)^[42]
• „Człowiek Roku” województwa dolnośląskiego według miesięcznika „Forbes” (2006)^[43]
• „Fenomen 2006” przyznany przez tygodnik „Przekrój”^[44]
• Nagroda im. Grzegorza Palki, przyznawana przez Ligę Krajową^[45]
• Nagroda tygodnika „Newsweek” za pierwsze miejsce w rankingu prezydentów miast (trzykrotnie: 2010^[46], 2011^[47], 2012^[48]) oraz tytuł „Superprezydenta” w 2013^[49]
• Tytuł honorowego obywatela gminy Długołeka (2012)^[50]
• Krzyż 95 Lat Związku Inwalidów Wojennych RP (2014)^[51]
• Erich Kästner-Preis, nagroda przyznawana przez „Presseclub Dresden” osobom zaangażowanym w kwestie humanitarne oraz związane z kształtowaniem tolerancji (2015)^[52]
• Deutscher Nationalpreis (2017)^[53]
• WZO Jerusalem Prize za zasługi dla państwa Izrael i wspólnoty polsko-żydowskiej (2019)^[54]
• Godło Promocyjne Fundacji Orła Białego (2019)^[55]
• „Europaurkunde”, wyróżnienie nadawane przez rząd Brandenburgii (2019)^[56]
• Tytuł doktora honoris causa Politechniki Wrocławskiej (2020)^[57]
• Nagroda Księżnej Jadwigi Śląskiej (2020)^[58]
• „Najbardziej Podziwiany Prezydent Miasta” (2007)^[59]

Członkostwa

• Senator Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie (2010)^[60]
• Członek honorowy Academia Europaea (2011)^[61]
• Członek honorowy amerykańskiego think-tanku „Atlantic Council” (2012)^[62]
• Członek Rady Uniwersytetu Wrocławskiego (2019)^[63]

Życie prywatne

Jest synem lekarza i nauczycielki. Żonaty z Anną (architekt). Mają dwoje dzieci^[6]. Jest autorem publikacji Nowe horyzonty (Wyd. Rosner & Wspólnicy, Warszawa 2006, ISBN 83-60336-12-1).

Przypisy

1. AgataA. Kondzińska AgataA., Dutkiewicz drażni Platformę, gazeta.pl, 27 czerwca 2006 [zarchiwizowane 2012-07-13] .
2. RafałR. Dutkiewicz RafałR., Z badań nad metodą tablic semantycznych: rozprawa doktorska, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1988, ISBN 83-228-0111-4 . Brak numerów stron w książce
3. Author: Dutkiewicz Rafał [online], American Mathematical Society [dostęp 2018-05-28]  (ang.).
4. Rafał Dutkiewicz [online], wroclaw.pl [dostęp 2020-07-22] .
5. Jubiläumsakademie – 60 Jahre KAAD [online], kaad.de [dostęp 2020-04-23]  (niem.).
6. AndrzejA. Stankiewicz AndrzejA., PiotrP. Śmiłowicz PiotrP., Pan na Wrocławiu, „Newsweek” (Nr 21), 23 maja 2010, s. 45–46 .
7. Wybory samorządowe 2002 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2020-04-24] .
8. Wybory samorządowe 2006 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2020-04-24] .
9. Wybory samorządowe 2010 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2020-04-24] .
10. JanJ. Nowak-Jeziorański JanJ., Expo Wrocław 2010 [online], wprost.pl, 4 lutego 2001 [dostęp 2020-04-24] .
11. Expo 2010 odbędzie się w Szanghaju, gazeta.pl, 3 grudnia 2002 [zarchiwizowane 2012-07-10] .
12. Wrocław przegrał walkę o EXPO [online], money.pl, 26 listopada 2007 [dostęp 2009-09-01] .
13. Wrocław przegrał z Budapesztem, rp.pl, 19 czerwca 2008 [zarchiwizowane 2012-03-19] .
14. Centrum Wiedzy Academia Europaea kontynuuje działalność we Wrocławiu [online], wroclaw.pl, 15 października 2018 [dostęp 2020-04-25] .
15. AgnieszkaA. Kołodyńska AgnieszkaA., Zbieramy na elementarze dla Gwinei [online], wroclaw.pl, 22 kwietnia 2017 [dostęp 2018-06-11] .
16. Raport: Wrocław, Rzeszów, Warszawa i Kraków to najszybciej rozwijające się polskie metropolie. W tej kolejności [online], 300gospodarka.pl, 22 listopada 2019 [dostęp 2020-04-25] .
17. Urząd Statystyczny we Wrocławiu: Dane o województwie: Stolica województwa: Praca. Dochody ludności [online], wroclaw.stat.gov.pl [dostęp 2020-04-25] .
18. Dolny Śląsk XXI zmienia nazwę [online], portalsamorzadowy.pl, 6 lutego 2011 [dostęp 2011-02-23] .
19. Członkowie Narodowej Rady Rozwoju [online], prezydent.pl [dostęp 2015-10-16] .
20. Wypadek prezydenta Wrocławia. Rafał Dutkiewicz wyszedł ze szpitala [online], mmwroclaw.pl, 30 kwietnia 2014 [dostęp 2014-05-28] .
21. MalwinaM. Gadawa MalwinaM., MarcinM. Rybak MarcinM., Czego jeszcze nie wiemy o wypadku Rafała Dutkiewicza? Pytań więcej niż odpowiedzi [online], gazetawroclawska.pl, 25 maja 2014 [dostęp 2014-05-28] .
22. TomaszT. Matejuk TomaszT., Śledztwo w sprawie wypadku Rafała Dutkiewicza umorzone. Prezydent nie popełnił przestępstwa [online], 8 października 2014 [dostęp 2018-06-11] .
23. Wybory samorządowe 2014 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2020-04-24] .
24. Bronisław Komorowski pierwszym zarejestrowanym kandydatem, popieramkomorowskiego.pl, 18 marca 2015 [zarchiwizowane 2015-04-14] .
25. Wrocław będzie miał nowego prezydenta. Komentarze po decyzji Rafała Dutkiewicza [online], onet.pl, 24 listopada 2016 [dostęp 2016-11-24] .
26. Prezydent. Rafał Dutkiewicz (nie tylko) o Wrocławiu [online], nieoczywiste.pl [dostęp 2019-02-09] .
27. Rafał Dutkiewicz [online], Robert Bosch Academy [dostęp 2020-10-16]  (ang.).
28. PawełP. Siennicki PawełP., Rafał Dutkiewicz: Potrzebujemy nadziei. A ja przynoszę Nową Nadzieję [online], polskatimes.pl, 14 października 2020 [dostęp 2020-10-16] .
29. SzymonS. Połeć SzymonS., PiotrP. Tomaszewski PiotrP., Relacja z II kongresu Nowej Nadziei [online], gazetakongresy.pl, 2 października 2021 [dostęp 2021-11-07] .
30. Komitet Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, Muzeum Historii Żydów Polskich Polin [zarchiwizowane 2021-05-06] .
31. Rafał Dutkiewicz wybrany na prezesa Pracodawców RP [online], forsal.pl, 29 marca 2023 [dostęp 2023-03-29] .
32. Zmiany w składzie Rady Dialogu Społecznego [online], prezydent.pl, 4 lipca 2023 [dostęp 2023-07-05] .
33. M.P. z 2015 r. poz. 624 – pkt 1.
34. Odznaczenia z okazji Dnia Samorządu Terytorialnego, prezydent.pl, 27 maja 2015 [zarchiwizowane 2015-05-27] .
35. M.P. z 2009 r. nr 59, poz. 799 – pkt 5.
36. Commendatore dell’Ordine della Stella della solidarietà italiana [online], quirinale.it, 17 października 2006 [dostęp 2010-07-07]  (wł.).
37. Król Szwecji odznaczył Rafała Dutkiewicza orderem Gwiazdy Polarnej [online], tuwroclaw.com, 6 maja 2011 [dostęp 2011-05-07] .
38. WeronikaW. Skupin WeronikaW., Rafał Dutkiewicz kawalerem Legii Honorowej [online], gazetawroclawska.pl, 14 czerwca 2013 [dostęp 2013-06-14] .
39. Prezydent Wrocławia odznaczony Narodowym Orderem Legii Honorowej [online], ambafrance-pl.org, 14 czerwca 2013 [dostęp 2021-09-01] .
40. Niemieckie odznaczenie dla prezydenta Wrocławia [online], wroclaw.pl, 30 listopada 2017 [dostęp 2018-05-31] .
41. Sächsische Verdienstorden in Dresden überreicht [online], sachsen.de, 5 czerwca 2019 [dostęp 2020-07-22]  (niem.).
42. Nagroda Tischnera dla Dutkiewicza, ksiazka.net.pl, 7 maja 2007 [zarchiwizowane 2012-08-04] .
43. Informacja, rfem.pl [zarchiwizowane 2012-07-18] .
44. „Przekrój” rozdał Fenomeny 2006 [online], press.pl, 27 lutego 2007 [dostęp 2020-07-22] .
45. Nagroda im. G. Palki [online], ligakrajowa.pl, 4 listopada 2007 [dostęp 2011-10-10] .
46. DariuszD. Wilczak DariuszD., Ranking prezydentów polskich miast: Niezależni, samorządni, najlepsi, newsweek.pl, 17 maja 2010 [zarchiwizowane 2016-03-05] .
47. DariuszD. Wilczak DariuszD., Ranking prezydentów miast „Newsweeka”: Dutkiewicz najlepszy po raz drugi, newsweek.pl, 8 maja 2011 [zarchiwizowane 2016-03-12] .
48. Ranking prezydentów miast [online], wp.pl, 28 maja 2013 [dostęp 2013-06-06] .
49. Ranking prezydentów miast „Newsweeka”, newsweek.pl, 4 czerwca 2013 [zarchiwizowane 2013-06-15] .
50. Relacja z uroczystości wręczenia statuetek Honorowego Obywatela Gminy Długołeka, informatorgminny.com, 27 stycznia 2012 [zarchiwizowane 2014-09-08] .
51. Wrocław. 95-lecie Związku Inwalidów Wojennych RP oraz Dzień Weterana, 4rblog.wp.mil.pl, 4 września 2014 [zarchiwizowane 2018-04-01] .
52. Wrocław: Dutkiewicz z nagrodą Ericha Kaestnera za zaangażowanie w pokojowe kształtowanie Europy [online], portalsamorzadowy.pl, 25 września 2016 [dostęp 2020-07-22] .
53. Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz laureatem Niemieckiej Nagrody Narodowej [online], newsweek.pl, 8 marca 2017 [dostęp 2020-07-22] .
54. DanD. Lavie DanD., Former Polish mayor awarded World Zionist Organization’s Jerusalem Prize [online], jns.org, 6 czerwca 2019 [dostęp 2020-07-22]  (ang.).
55. Prof. Henryk Skarżyński nagrodzony Godłem Promocyjnym Orła Białego [online], ifps.org.pl, 18 czerwca 2019 [dostęp 2020-07-22] .
56. Verleihung der Europaurkunde 2019 [online], maerkisch-oderland.de, 9 maja 2019 [dostęp 2020-07-22]  (niem.).
57. Doktorzy honoris causa – Politechnika Wrocławska [online], pwr.edu.pl [dostęp 2020-10-16] .
58. Uniwersytet Wrocławski: Wręczono Nagrody Księżnej Jadwigi Śląskiej [online], wroclaw.pl, 2 października 2020 [dostęp 2020-10-16] .
59. Nagrody Innowator dla Najbardziej Podziwianych Samorządowców [online], pap.pl, 5 listopada 2008 [dostęp 2020-12-04] .
60. Mayor of Wroclaw: Universities of Wroclaw interested in cooperating with UCU [online], ugcc.ua, 8 października 2010 [dostęp 2020-08-27]  (ang.).
61. Rafał Dutkiewicz [online], ae-info.org [dostęp 2020-08-27]  (ang.).
62. Atlantic Council Bestows Honorary Membership to Wroclaw Mayor Dutkiewicz [online], atlanticcouncil.org, 31 maja 2012 [dostęp 2020-08-27]  (ang.).
63. Skład Rady, uni.wroc.pl [zarchiwizowane 2020-08-27] .

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000079985412
• VIAF: 60288521
• LCCN: n91046745
• GND: 13406254X
• SUDOC: 260905844
• PLWABN: 9810600552905606
• NUKAT: n97000862