Wojciech Polak

Ten artykuł dotyczy polskiego duchownego. Zobacz też: inne osoby noszące takie samo imię i nazwisko.

Wojciech Polak

Prymas Polski
Wojciech Polak (2014)
Dominum confiteri Iesum Wyznawać Jezusa jako Pana
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	19 grudnia 1964 Inowrocław
Arcybiskup metropolita gnieźnieński
Okres sprawowania	od 2014
Biskup pomocniczy gnieźnieński
Okres sprawowania	2003–2014
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	13 maja 1989
Nominacja biskupia	8 kwietnia 2003
Sakra biskupia	4 maja 2003
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	4 maja 2003
Miejscowość	Gniezno
Miejsce	bazylika prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Konsekrator	Henryk Muszyński
Współkonsekratorzy	Stanisław Gądecki Bogdan Wojtuś
Konsekrowani biskupi Radosław Orchowicz 19 marca 2022

Wojciech Polak (ur. 19 grudnia 1964 w Inowrocławiu) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, rektor Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie w latach 1999–2003, biskup pomocniczy gnieźnieński w latach 2003–2014, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski w latach 2011–2014, arcybiskup metropolita gnieźnieński i prymas Polski od 2014.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Urodził się 19 grudnia 1964 w Inowrocławiu^[1]. Dorastał w miejscowości Suchatówka pod Gniewkowem^[2]. Egzamin dojrzałości złożył w 1983 w III Liceum Ogólnokształcącym w Toruniu^[3].

W latach 1983–1988 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie^[3]. Ukończył je z magisterium z teologii moralnej uzyskanym na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu^[1]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 13 maja 1989 w katedrze gnieźnieńskiej kardynał Józef Glemp, prymas Polski^[3].

Dalsze studia z zakresu teologii moralnej odbył w latach 1991–1995 w Akademii Alfonsjańskiej, czyli w Wyższym Instytucie Teologii Moralnej Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie. W 1993 otrzymał licencjat, a w 1996 doktorat uzyskany na podstawie dysertacji dotyczącej eklezjalnego wymiaru grzechu i pojednania w posoborowym nauczaniu Kościoła, którą obronił w 1995^[1][3].

Prezbiter

W latach 1989–1991 pracował jako wikariusz w parafii farnej w Bydgoszczy. Równocześnie był sekretarzem biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego Jana Nowaka, wikariusza biskupiego dla miasta Bydgoszczy^[1].

Jako rektor seminarium z urzędu wszedł w skład rady duszpasterskiej i rady kapłańskiej, w której pełnił funkcję sekretarza^[1]. Został też członkiem kolegium konsultorów. Ustanowiony został rektorem kościoła św. Jerzego na zamku gnieźnieńskim i kanonikiem gremialnym kapituły kolegiackiej, w której w 2003 objął funkcję prepozyta^[3].

Działalność naukowo-akademicka

W 1995 został prefektem i wykładowcą teologii moralnej w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie^[1], a w latach 1999–2003 sprawował urząd rektora seminarium^[4]. W 1995 podjął wykłady z teologii moralnej w Prymasowskim Instytucie Teologicznym w Gnieźnie i w Prymasowskim Instytucie Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy, a w 1996 z teologii moralnej ogólnej i szczegółowej w Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy Ducha św. w Bydgoszczy^[3]. W 1998 został adiunktem w Zakładzie Teologii Moralnej i Duchowości Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu^[1]. W 1999 został pełnomocnikiem dziekana Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza ds. organizacji studiów w sekcji zamiejscowej w Gnieźnie^[1].

Objął stanowisko zastępcy redaktora czasopisma „Studia Gnesnensia”^[1].

Biskup

8 kwietnia 2003 papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej ze stolicą tytularną Mons in Numidia^[5][1]. Święcenia biskupie otrzymał 4 maja 2003 w katedrze gnieźnieńskiej. Udzielił mu ich Henryk Muszyński, arcybiskup metropolita gnieźnieński, któremu asystowali arcybiskup metropolita poznański Stanisław Gądecki i biskup pomocniczy gnieźnieński Bogdan Wojtuś^[6]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Dominum confiteri Iesum” (Wyznawać Jezusa jako Pana)^[7]. W maju 2003 został ustanowiony wikariuszem generalnym archidiecezji. W kurii metropolitalnej objął funkcje: przewodniczącego Wydziału Katechizacji i Szkół Katolickich, przewodniczącego Referatu ds. Zakonnych i przewodniczącego Referatu Duszpasterstwa Młodzieży. Został także dyrektorem Archidiecezjalnego Studium Pastoralnego dla Kapłanów i członkiem Rady Programowej Studium, a także przewodniczącym Rady Wydawniczej Prymasowskiego Wydawnictwa Gaudentinum, a po jej reorganizacji przewodniczącym Rady Ekonomicznej wydawnictwa^[3].

17 maja 2014 papież Franciszek mianował go arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i prymasem Polski^[8][9]. 7 czerwca 2014 kanonicznie objął archidiecezję i odbył ingres do katedry gnieźnieńskiej^[10]. Paliusz metropolitalny odebrał od papieża Franciszka 29 czerwca 2014 w bazylice św. Piotra w Rzymie^[11].

W Konferencji Episkopatu Polski w latach 2011–2014 sprawował urząd sekretarza generalnego^[4][12]. W 2009 wszedł w skład Rady Stałej jako jeden z dwóch biskupów pomocniczych^[13], w 2011 objął członkostwo w niej z urzędu jako sekretarz generalny KEP^[14], a w 2014 jako prymas Polski^[15]. Jako sekretarz generalny KEP uzyskał również urzędowe członkostwo w Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i KEP^[14]. W 2013 został przewodniczącym Zespołu ds. Kontaktów z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym^[16], w 2016 przewodniczącym Komisji Duchowieństwa^[17], oprócz tego wszedł w skład Komisji Charytatywnej i Rady ds. Duszpasterstwa Młodzieży^[18], Zespołu ds. Wizyty Ojca Świętego w Polsce w 2016 r. oraz Ogólnopolskiego Komitetu Organizacyjnego Obchodów 1050. Rocznicy Chrztu Polski w 2016 r.^[7] W 2005 został wybrany delegatem ds. Powołań^[13], w latach 2009–2011 był delegatem ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej^[18], a w 2019 został wybrany delegatem ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży^[19] i z urzędu przewodniczącym Rady Fundacji Świętego Józefa^[20]. Objął również funkcję członka Rady Nadzorczej Fundacji „Opoka”^[7]. Brał udział w opracowaniu zasad postępowania kościelnego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny pedofilne, przyjętych przez Konferencję Episkopatu Polski w 2009. Koordynował prace nad przygotowaniem przesłań do narodów polskiego i rosyjskiego (2012) oraz polskiego i ukraińskiego (2013)^[13].

W latach 2006–2011 był przewodniczącym Europejskiej Służby dla Powołań, delegatem Rady Konferencji Episkopatów Europy ds. powołań^[18]. W 2011 papież Benedykt XVI mianował go członkiem Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących^[21][22].

W 2022 konsekrował biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego Radosława Orchowicza^[23].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2012 nadano mu honorowe obywatelstwo gminy Gniewkowo^[24]. W 2024 został wyróżniony, jako pierwszy w historii, Medalem Królewskim, przyznawanym przez Prezydenta Gniezna^[25].

W 2015 został odznaczony Komandorią Missio Reconciliationis^[26]. W 2017 otrzymał nagrodę „Pontifici” przyznaną przez warszawski Klub Inteligencji Katolickiej^[27], w 2018 Medal Świętego Jerzego „Tygodnika Powszechnego”^[28], a w 2020 statuetkę Złotego Hipolita wraz z godnością Wybitnej Osobistości Pracy Organicznej od Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego^[29].

W 2015 został przyjęty do konfraterni zakonu paulinów^[30].

Przypisy

1. Ks. Wojciech Polak – najmłodszy biskup w Polsce (sylwetka). ekai.pl (arch.), 2003-04-08. [dostęp 2018-10-21].
2. M. Kowalski: Wojciech Polak: Nasz prymas, który zszedł z dywanów. bydgoszcz.wyborcza.pl, 2014-05-19. [dostęp 2016-02-08].
3. Nowy Prymas Polski – arcybiskup Wojciech Polak. episkopat.pl (arch.), 2014-05-17. [dostęp 2016-10-09].
4. Bp Polak przejął urząd sekretarza generalnego KEP. ekai.pl (arch.), 2011-11-09. [dostęp 2018-10-21].
5. Rinuncia dell′Ausiliare di Gniezno (Polonia) e nomina del nuovo Ausiliare. press.vatican.va, 2003-04-08. [dostęp 2014-05-12]. (wł.).
6. Gniezno: ks. Wojciech Polak przyjął sakrę biskupią (opis). ekai.pl (arch.), 2003-05-04. [dostęp 2018-10-21].
7. Wojciech Polak na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2024-10-31].
8. Rinuncia dell′Arcivescovo Metropolita di Gniezno (Polonia) e nomina del nuovo Arcivescovo Metropolita. press.vatican.va, 2014-05-17. [dostęp 2014-05-17]. (wł.).
9. Gniezno: Abp Józef Kowalczyk przechodzi na emeryturę. Bp Wojciech Polak arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim. episkopat.pl (arch.), 2014-05-17. [dostęp 2016-09-05].
10. Chcę być dla was, z wami i pomiędzy wami!. ekai.pl (arch.), 2014-06-07. [dostęp 2018-10-21].
11. Franciszek wręczył paliusze 24 arcybiskupom-metropolitom. ekai.pl (arch.), 2014-06-29. [dostęp 2018-10-21].
12. Komunikat z 365. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.), 2014-06-11. [dostęp 2016-08-06].
13. Bp Wojciech Polak obchodzi 25. rocznicę święceń kapłańskich. ekai.pl (arch.), 2014-05-13. [dostęp 2018-10-21].
14. Bp Wojciech Polak oficjalnie sekretarzem generalnym KEP. ekai.pl (arch.), 2011-11-09. [dostęp 2018-10-21].
15. Rada Stała. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2016-10-09].
16. 361. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski. ekai.pl (arch.), 2013-03-06. s. 4. [dostęp 2018-10-21].
17. Nota biograficzna Wojciecha Polaka w serwisie Prymasa Polski. prymaspolski.pl. [dostęp 2017-07-03].
18. Bp Wojciech Polak – nowym sekretarzem generalnym Episkopatu. ekai.pl (arch.), 2011-10-15. [dostęp 2018-10-21].
19. Wybory 382. Zebrania Plenarnego KEP. episkopat.pl (arch.), 2019-03-14. [dostęp 2024-10-31].
20. Fundacja św. Józefa na pomoc skrzywdzonym. prymaspolski.pl. [dostęp 2023-08-12].
21. Nomina di Membri del Pontificio Consiglio per la Pastorale per i Migranti e gli Itineranti. press.vatican.va, 2011-12-17. [dostęp 2014-05-12]. (wł.).
22. Polscy biskupi członkami Papieskiej Rady ds. Migrantów. ekai.pl (arch.), 2011-12-17. [dostęp 2018-10-21].
23. Wojciech Polak. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2022-03-19].
24. Protokół z XXII sesji Rady Miejskiej w Gniewkowie z dnia 22 września 2012 r.. gniewkowo.bipgmina.pl, 2012-09-24. [dostęp 2012-10-16].
25. Nowy Medal Królewski u pierwszego wyróżnionego. gniezno.eu, 2024-09-05. [dostęp 2024-10-31].
26. Abp Wojciech Polak uhonorowany odznaką Missio Reconciliationis. ekai.pl (arch.), 2015-04-20. [dostęp 2018-10-21].
27. Pontifici 2017. ekai.pl, 2017-10-25. [dostęp 2017-10-25].
28. Medale św. Jerzego 2018 wręczone!. tygodnikpowszechny.pl, 2018-10-15. [dostęp 2018-10-21].
29. Laureaci Statuetki Złotego Hipolita. thc.org.pl. [dostęp 2021-03-14].
30. Prymas Polski abp Wojciech Polak w gronie paulińskich konfratrów. jasnagora.com, 2015-02-17. [dostęp 2015-02-17].

Linki zewnętrzne

• Oficjalny serwis Prymasa Polski. [dostęp 2014-05-17].
• Nota biograficzna Wojciecha Polaka w serwisie Prymasa Polski. [dostęp 2017-07-03].
• Nota biograficzna Wojciecha Polaka na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej. [dostęp 2022-03-25].
• Wojciech Polak na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2024-09-08].
• Wojciech Polak [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-25]  (ang.).
• Wojciech Polak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-11-25] .

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000072406879
• VIAF: 101917246
• LCCN: n2018047588
• GND: 1165680408
• PLWABN: 9810701366405606
• NUKAT: n97010265

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 5406550

Identyfikatory zewnętrzne:

• identyfikator osoby w serwisie „Nauka Polska”: 83370