Zebrzydowa

Zebrzydowa

wieś
Bluszcz na budynku stacji kolejowej
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	bolesławiecki
Gmina	Nowogrodziec
Wysokość	~200 m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	1526[2]
Strefa numeracyjna	75
Kod pocztowy	59-730[3]
Tablice rejestracyjne	DBL
SIMC	0191610
Położenie na mapie gminy Nowogrodziec Zebrzydowa
Położenie na mapie Polski Zebrzydowa
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Zebrzydowa
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego Zebrzydowa
51°13′48″N 15°23′16″E/51,230000 15,387778[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Zebrzydowa (dawniej niem. Siegersdorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Nowogrodziec.

Położenie

Miejscowość leży w sąsiedztwie drogi wojewódzkiej DW357. Przez wschodni kraniec wsi, w szerokiej pradolinie przepływa rzeka Kwisa. Natomiast od strony północno-zachodniej rozciągają się Bory Dolnośląskie – jeden z największych kompleksów leśnych w Polsce.

Podział administracyjny

Integralne części wsi Zebrzydowa^[4][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
1063528	Lesieniec	część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Historia

Wieś stanowiła własność m.in. Nostitzów, Gersdorfów i miasta Lubania^[6].

Transport

W miejscowości przecinają się ważne trasy samochodowe Bolesławiec-Zgorzelec, oraz Lubań-Osiecznica. Dodatkowo krzyżują się tu dwa szlaki kolejowe Wrocław-Węgliniec i Jelenia Góra-Żagań. Miejscowość dzieli się na dwie części, starszą – południową (przy DK94), dawniej zwaną Zebrzydowa Wieś oraz młodszą – północną niegdyś zwaną Zebrzydowa Stacyjna. Część południowa ma charakter bardziej rolniczy, natomiast część północna związana z linią kolejową ma typowo robotniczą zabudowę.

Przemysł

Największym zakładem przemysłowym w Zebrzydowej była fabryka wyrobów glinianych i cegły założona przez Fryderyka Hoffmanna (Siegersdorfer Werke Friedrich Hoffmann), otwarta w 1872 r. Z wyrobów fabryki wybudowano między innymi: stację metra Jannowitzbrücke w Berlinie, rzeźnię miejską w Zagrzebiu, elektrownię w Cecheuta w Argentynie.

Zabytki

Na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisany jest park z poł. XIX w.^[7] W parku rośnie dąb szypułkowy Zenon (400 lat), buk Boryna (250 lat).

We wsi znajduje się kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego wzniesiony w latach 1977-86 w miejscu starszej świątyni, obok wieża z 1606 z renesansowym portalem z herbami rodzin von Schonaich i von Zedlitz^[6].

• 
  Herb von Schonaich
• 
  Herb von Zedlitz
• 
  Cegła z Zebrzydowej^[8]

Na jednym z budynków dworcowych rośnie bluszcz pospolity o obwodzie 55 cm, uznawany za najstarszy w Polsce (ok. 110-150 lat).

Zobacz też

• Zebrzydowa-Wieś
• Zebrzydowa (stacja kolejowa)

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 160788
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1601 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
5. GUS. Rejestr TERYT
6. Waldemar Bena opis do mapy "Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy" Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-83-6
7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 1. [dostęp 2012-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
8. Stempel na cegle w Forcie IX Twierdzy Poznań