Zooniverse

Zooniverse

Typ strony	otwarty projekt naukowy
Autor	Fingerprint Digital Media
Właściciel	Citizen Science Alliance
Rejestracja	tak
Wersje językowe	angielska
Strona internetowa

Zooniverse – serwis internetowy grupujący obywatelskie projekty naukowe należący do organizacji Citizen Science Alliance. Pierwszym z nich był Galaxy Zoo uruchomiony w lipcu 2007. Po jego sukcesie rozpoczęto planowanie i uruchamianie kolejnych projektów, dzięki którym każdy internauta może brać udział w badaniach naukowych.

Wczesne sieciowe projekty naukowe (takie jak np. SETI@home) korzystały jedynie z nieużytkowanej mocy obliczeniowej komputerów wolontariuszy. W przeciwieństwie do nich Zooniverse wymaga od uczestników aktywnego udziału.

Projekty dotyczą dyscyplin naukowych takich jak astronomia, ekologia, cytologia, klimatologia, nauki humanistyczne i inne.

Na dzień 30 stycznia 2013 roku liczba uczestników wynosiła ponad 785 000, powiększając się codziennie o 500-1000 osób. Udział w projekcie może wziąć każdy (nie jest określony wiek ani wykształcenie uczestnika), kto zarejestruje się na stronie projektu.

Wybrane aktywne projekty Zooniverse

Nazwa	Opis
Galaxy Zoo	Najstarszy i największy projekt Zooniverse. Użytkownicy oglądają zdjęcia galaktyk, a następnie określają ich kształt. Celem jest lepsze zrozumienie sposobu ich powstawania. Zdjęcia pochodzą z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, Sloan Digital Sky Survey oraz Dark Energy Camera Legacy Survey (DECaLS).
Planet Four	Uczestnicy oznaczają na zdjęciach okolic południowego bieguna Marsa widoczne na jego powierzchni obiekty przypominające wachlarze i plamy tworzone przez sublimujący wiosną suchy lód. Pomoże to lepiej zrozumieć klimat planety Mars. Obrazy pochodzą z kamery HiRISE zamontowanej na sondzie Mars Reconnaissance Orbiter.
Solar Stormwatch	Osoby biorące udział w tym projekcie badają zachodzące na Słońcu zjawisko zwane koronalnym wyrzutem masy. Wykorzystywane dane pochodzą z bliźniaczych sond STEREO.
CREDO	Projekt którego celem jest detekcja promieniowania kosmicznego[1].
Planet Hunters	Korzystając z wykresów jasności gwiazd pochodzących z Kosmicznego Teleskopu Keplera uczestnicy poszukują planet pozasłonecznych. Oprócz tego katalogują gwiazdy określając czy są one stałe, czy zmienne, a także charakter zmienności.
Milky Way Project	Uczestnicy identyfikują na dostarczonych zdjęciach obszary gazu i pyłu zawierające młode gwiazdy. Pomoże to naukowcom zrozumieć procesy powstawania nowych gwiazd.
Spacewarp	Uczestnicy poszukują soczewek grawitacyjnych na zdjęciach kosmosu.
Cell Slider	Uczestnicy katalogują obrazy komórek rakowych dostarczane przez Cancer Research UK. Zebrane dane mają pomóc w opracowywaniu lekarstwa na raka.
Worm Watch Lab	Uczestnicy mają za zadanie oznaczyć na oglądanym filmie moment składania jaj przez jeden z gatunków nicieni. Wpływ na ten proces ma u nich seratonina, u ludzi odpowiedzialna między innymi za nastrój. Celem jest znalezienie robaków posiadających zmutowany gen odpowiedzialny za jej produkcję.
Bat detective	Osoby biorące udział w tym projekcie monitorują stan populacji nietoperzy poprzez klasyfikowanie dźwięków wydawanych przez nie przy echolokacji. Próbki odtwarzane są wolniej tak by były słyszalne przez człowieka. Dostępne są również w formie wizualnej jako spektrogramy.
Ancient lives	Transkrybowanie tekstów w języku greckim pochodzących z papirusu z Oksyrynchos.
Old Weather	Wolontariusze odczytują dane dotyczące pogody i lodu morskiego pochodzące z dzienników okrętowych amerykańskich statków badających Arktykę w latach 1850-1950. Uzyskane dane zostaną wykorzystane przy opracowywaniu modelu klimatu.
Cyclone Center	Uczestnicy klasyfikują huragany używając zmodyfikowanej wersji metody Dvoraka. Po oglądnięciu zdjęcia zrobionego w podczerwieni przez satelitę pogodowego odpowiadają na serię pytań służących do określenia typu i siły huraganu.
Notes from Nature	Uczestnicy pomagają w digitalizacji zbiorów muzeów historii naturalnej. Ułatwi to naukowcom dostęp do zgromadzonych informacji co pomoże w badaniach nad zmianami w środowisku, wymieraniem gatunków i zdrowiem środowiskowym.
Snapshot Serengeti	Udział w tym projekcie polega na klasyfikowaniu zdjęć wykonanych przez rozmieszczone w Parku Narodowym Serengeti foto-pułapki. Uczestnicy określają gatunek, liczbę i zachowanie sfotografowanych zwierząt.
Pulsar Hunters	Uczestnicy pomagają w poszukiwaniach nowych pulsarów. Pulsary są bardzo wydajnymi energetycznie źródłami promieniowania rejestrowanego w periodycznie powtarzających się impulsach. Analizowane dane pochodzą z radioteleskopu LOFAR.
Disk Detective	W projekcie tym uczestnicy pomagają astronomom odnaleźć dyski pyłowe i dyski YSO, będące miejscami formowania się planet pozasłonecznych. Jest to pierwszy projekt Zooniverse kierowany i finansowany przez NASA.
Supernova Hunters	Biorący udział w projekcie poszukują nowych supernowych. Zdjęcia pochodzą z teleskopu Pan-STARRS1.
SuperWASP: Black Hole Hunters	Uczestniczy poszukują czarnych dziur lub gwiazd neutronowych. Zdjęcia pochodzą z teleskopu SuperWASP

Zakończone projekty Zooniverse

Nazwa	Opis
Moon Zoo	Biorący udział w projekcie badali wykonane w wysokiej rozdzielczości przez sondę Lunar Reconnaissance Orbiter zdjęcia powierzchni Księżyca. Oznaczali na nich kratery, większe skały oraz uchwycone interesujące obiekty (takie jak np. pozostałości po pojazdach kosmicznych).
Seafloor Explorer	W tym projekcie uczestnicy mieli za zadanie zidentyfikować typ dna morskiego i organizmy żywe widoczne na zdjęciach wykonanych przez robota mapującego obszar przy północno-wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Celem było utworzenie biblioteki morskich habitatów.
Whale FM	Biorący udział w projekcie katalogowali dźwięki wydawane przez orki w celu zrozumienia ich języka. Dźwięki były dostępne zarówno jako nagrania audio, ale także w postaci spektrogramu.

Przypisy

1. Dark Universe Welcome [online], www.zooniverse.org [dostęp 2018-03-17] .

Linki zewnętrzne

• Zooniverse – strona oficjalna (ang.)