عائشہ جلال | |
---|---|
جم | سنہ 1956 (عمر 67–68 سال) |
وفات |
|
رہائش | بوسٹن |
شہریت | پاکستان |
عملی زندگی | |
مادر علمی | کیمبرج یونیورسٹی |
پیشہ | مورخ ، ماہرِ عمرانیات |
پیشہ ورانہ زبان | انگریزی [۱][۲] |
نوکریاں | کولمبیا یونیوسٹی ، ٹفٹس یونیورسٹی ، لہور یونیورسٹی آف مینیجمنٹ سائینسز |
اعزازات | |
ترمیم |
عائشہ جلال ( پنجابی ، اردو: عائشہ جلال ) اک پاکستانی نژاد امریکی مورخ نيں جو میری ٹفٹس یونیورسٹی وچ بطور تریخ دی پروفیسر دی حیثیت توں خدمات انجام دیندی نيں ، اوہناں نے 1998 وچ میک آرتھر فاؤنڈیشن دی فیلوشپ حاصل کيتی ۔ [۳] عائشہ دا بیاہ ہندوستانی تریخ دان تے سیاستدان سوگاندا بوس نال ہویا اے ۔ [۴]
1956 وچ لہور پنجابوچ پیدا ہوئیاں، [۵] عائشہ جلال نے کیمبرج ٹرینیٹی کالج، کیمبرج وچ جاݨ توں پہلاں ویلزلے کالج توں تعلیم حاصل کيتی جتھے اوہناں نے 1983 وچ ڈاکٹریٹ دی سند حاصل کيتی ۔ اوہ 1987 تک کیمبرج وچ رہیاں ،اوہ اس دوران ٹراینیٹی کالج دی فیلو تے بعد وچ لیورہلم فیلو دی حیثیت نال کم کردیاں رہیاں ۔ اوہ 1985 وچ ، ووڈرو ولسن سینٹر وچ فیلو دی حیثیت نال تے بعد وچ ہارورڈ یونیورسٹی دی اکیڈمی فار انٹرنیشنل اینڈ ایریا اسٹڈیز وچ اکیڈمی اسکالر دے طور اُتے کم کرنے دے لئی 1985 وچ واشنگٹن ، ڈی سی چلی گئياں۔ 1999 وچ ، انہاں نے ٹفٹس یونیورسٹی وچ بطور پروفیسر داخلا لیا ۔ [۶]
اوہناں دے کم دا بوہتا حصہ جدید لموچی ایشیا وچ مسلم شناخت دے متعلق اے ۔
عائشہ جلال لہور پنجاب وچ پیدا ہوئیاں ۔ اوہناں دے والد حامد جلال اک سِول سرونٹ سن ۔ مشہور افسانا لکھاری سعادت حسن منٹو ، عائشہ جلال دے خالو سن ۔ [۵] اوہ 14 سال دی عمر وچ نیو یارک آئیاں جدوں اوہناں دے والد اقوام متحدہ وچ پاکستان مشن وچ تعینات سی ۔
اوہناں نے امریکا دے ویلزلے کالج توں ، ہسٹری اینڈ پولیٹیکل سائنس وچ بی اے ، تے کیمبرج یونیورسٹی دے ٹرینیٹی کالج، کیمبرج توں تریخ وچ ڈاکٹریٹ دی سند حاصل کيتی ، جتھوں اوہناں نے پی ایچ ڈی دی ڈگری لئی ۔ اوہناں دے مقالے دا عنوان: 'جناح ، مسلم لیگ تے پاکستان دا مطالبہ'۔ سی [۵]
عائشہ جلال ٹرینٹی کالج ، کیمبرج (1984–1980) ، سنٹر آف ساوتھ ایشین اسٹڈیز ، کیمبرج (1987–1984) تے واشنگٹن ڈی سی (1986–1985) وچ وڈرو ولسن سینٹر برائے بین الاقوامی اسکالرز دی فیلو رہیاں ۔ ) وہ ہارورڈ یونیورسٹی دی اکیڈمی برائے بین الاقوامی تے علاقہ تعلیم (1990–1988) وچ تعیلمی معلمہ وی نيں۔ اوہ یونیورسٹی آف وسکونسن میڈیسن ، ٹفٹس یونیورسٹی ، کولمبیا یونیورسٹی ، ہارورڈ یونیورسٹی تے لہور یونیورسٹی آف مینیجمنٹ سائینسز وچ پڑھاندیاں نيں ۔ [۶]
عائشہ جلال دا شمار اوہناں مشہور امریکی ماہرین تعلیم وچ ہُندا اے جو جنوبی ایشیا دی تریخ اُتے لکھدے نيں۔ اپنی کتاب ، دی سولو سپوکسمین (کیمبرج یونیورسٹی پریس ، 1985 تے 1994) وچ ، جلال نے برطانوی ہند وچ 1937 دے انتخابات تے برصغیر پاک و ہند دی تقسیم دے درمیان پچھلے کچھ عرصہ وچ کیہ ہويا اس دے بارے وچ اپنا نظریہ پیش کيتا ، تے انہاں عوامل دی نشاندہی دی جنہاں دی وجہ توں پاکستان تخلیق ہويا۔ پاکستان دی تے ہندوستان وچ برطانوی اقتدار دی منتقلی دی نوعیت نوں اوہ نويں بصیرت فراہم کردیاں نيں۔ خاص طور اُتے ، اوہ آل انڈیا مسلم لیگ دے رہنما ، تے دو قومی نظریہ دے مرکزی حامی محمد علی جناح دے کردار اُتے توجہ مرکوز کردیاں نيں جنہاں اُتے پاکستان دا مطالبہ مبنی سی۔ جناح نے تمام ہندوستانی مسلماناں دا واحد ترجمان ہونے دا دعوی کيتا ، نہ صرف انہاں صوبےآں وچ جتھے اوہ اکثریت وچ سن بلکہ انہاں صوبےآں وچ وی جتھے اوہ اقلیت وچ سن ۔ فیر وی برصغیر دے سیاسی جغرافیہ نوں دیکھدے ہوئے ، ایہ واضح سی کہ اک خاص مسلم ریاست دے باہر ہمیشہ اِنّے ہی مسلمان موجود ہون گے۔ اس کتاب وچ تفتیش کيتی گئی اے کہ کس طرح جناح نے "علیحدہ مسلم قوم" دے دعوےآں تے اس حکمت عملی دی ضرورت دے وچکار تضاد نوں حل کرنے دی تجویز پیش کيتی جس توں تمام ہندوستانی مسلماناں دے مفادات دا تحفظ ہوسکے۔ ایہ جناح دے حقیقی سیاسی مقاصد ، انہاں وجوہات دی نشاندہی کرکے کردا اے کہ اوہ انھاں کھلے عام لیانے وچ ہچکچا رہیا سی ، تے انہاں دی کامیابی یا انہاں نوں حاصل کرنے وچ ناکامی۔
پاکستان دے نال نال جنوبی ایشیاء دی معروف مورخ ، عائشہ جلال نوں متعدد ایوارڈز تے اعترافات مل چکے نيں:
ہندوستان دے اک وڈے اخبار نے انھاں ، "... پاکستان دے سب توں زیادہ شہرت یافتہ مورخین وچوں اک۔ . . " قرار دتا
پاکستان دے اک ہور وڈے اخبار وچ لکھیا اے ، "۔ . . جلال پیچیدہ طریقےآں دے مورخ دی حیثیت توں عالمی سطح اُتے قابل احترام اے۔ "