Luís Seoane

Luís Seoane
Luís Seoane
Nome completo	Luís Seoane López
Nascimento	1 de junho de 1910 Buenos Aires
Morte	5 de abril de 1979 (68 anos)
Nacionalidade	Espanhol
Ocupação	Editor, escritor, jornalista, gravador e pintor

Luís Seoane López (Buenos Aires, 1 de Junho de 1910 — Corunha, 5 de Abril de 1979) foi um editor, escritor, jornalista, gravador e sobretudo pintor galego.

Biografia

Nascido em Buenos Aires em 1910, filho de emigrantes, veio de criança para Galiza. Fez Direito em Santiago de Compostela, onde participou na atividade política e cultural estudantil.

A partir de 1931 exerceu de advogado trabalhista na Corunha. Em 1934 afilia-se ao Partido Galeguista. Em 1936 participou na campanha do Estatuto de Autonomia, passando à clandestinidade quando o golpe de estado do 18 de Julho até que em 1937 pôde exilar-se a Buenos Aires via Lisboa. Ali fixou sua residência, trabalhando no consulado republicano.

Foi o promotor de muitas empresas culturais, da emigração e do interior (revistas como Galiza Livre, a imprensa Resol em Santiago de Compostela junto a Arturo Cuadrado; editoriais como a Losada; o Laboratório de Formas da Galiza, junto a Isaac Díaz Pardo, do qual nascerá o complexo de Sargadelos, etc.).

Regressou a Espanha em 1960. Nas últimas décadas da sua vida, alternou a residência na América com viagens a Galiza. Morreu na Corunha em 1979.

Foi-lhe dedicado o Dia das Letras Galegas em 1994

Obra pictórica

Sua obra como artista gráfico foi importantíssima: gravador, desenhista, pintor... Luís Seoane é um dos maiores plásticos galegos, o mais completo e conhecido. Sua obra pictórica reflete esse amor a Galiza e sua ânsia por recuperar paisagens, símbolos e personagens galegos para fazê-los universais. De tendência expressionista e próxima à abstração, sua obra foi exposta em Buenos Aires, Montevidéu, Londres, Nova York, Veneza, México, Bruxelas, Hamburgo...

Obra escrita

Obra em galego

Poesia

• Fardel d'eisilado (Buenos Aires, Ediciós Anxel Casal, 1952)
• Na brétema, Sant-Yago (Buenos Aires, Ediciones Botella al Mar, 1956)
• As cicatrices (Buenos Aires, Editorial Citania, 1959)

Narração

• Tres follas de ruda e un allo verde (inédito). Publicado em tradução castelhana: Tres hojas de ruda y un ajo verde (Buenos Aires, Ediciones Botella al Mar, 1948)

Teatro

• A soldadeira (inédita). Publicada em tradução castelhana: La soldadera (Buenos Aires, Editorial Ariadna, 1957)

Ensaio

• Eiroa (Vigo, Galaxia, 1957)
• Castelao artista (Buenos Aires, Alborada, 1969)

Gravados e desenhos com textos literários

• Homaxe a un paxaro (Corunha, Ediciós do Castro, 1969)
• Retratos de esguello (Corunha, Ediciós do Castro, 1968)
• O meco (Corunha, Ediciós do Castro, 1963)
• O conde asesino de Sobrado (Corunha-Buenos Aires, Ediciós Cuco-Rei, 1971)
• Comunicacións mesturadas (Vigo, Galaxia, 1973)

Obra em castelhano

• 13 Estampas de la traición, Buenos Aires, edição de autor, (1937)
• Homenaje a la Torre de Hércules, (1945)

Bibliografia

• "Seoane". Grial (Editorial Galaxia) (65). 1979. ISSN 0017-4181. Dieste, García-Sabell; Dónega; Carballo Calero; Díaz Pardo; Ledo; Piñeiro; Gómez Paz; Lorenzana; Paz-Andrade; Patiño; González Garcés; Seoane; García-Bodaño; Novoneyra; R. Ruibal; Blanco Amor; Fernández de la Vega; Cunqueiro; Losada; Tobío Fernández; Sucarrat Boutet; Fole; Girri e Odriozola.
• "Seoane López, Luís". Diccionario enciclopédico galego universal 55. La Voz de Galicia. 2003-2004. p. 72. ISBN 84-7680-429-6.
• "Seoane López, Luís". Diciopedia do século 21 3. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. pp. 1915–1916. ISBN 978-84-8288-942-9.
• "Seoane López, Luís". Enciclopedia Galega Universal 15. Ir Indo. 1999-2002. pp. 267–268. ISBN 84-7680-288-9.
• "Seoane López, Luis". Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD). El Progreso. 2005. ISBN 84-87804-88-8.
• "Luís Seoane". Raigame: revista de arte, cultura e tradicións populares (33). 2010. ISSN 1136-3207.
• Emigrante dun país soñado: Luís Seoane entre Galicia e Arxentina. CCG. 2011. ISBN 978-84-92923-22-9. Villares; Sarlo; Sobrino; Díaz; Núñez Seixas; Devoto; Romero; Wechsler; Gutiérrez Viñualez; Axeitos; Castiñeiras; Portela; Casas; Méndez Ferrín; Beramendi; Patiño e Montero.
• Luís Seoane no Museo de Belas Artes da Coruña: O legado de Maruxa Seoane. Xunta de Galicia. 2019. ISBN 978-84-453-5336-3.
• Alonso Montero, Xesús (2002) [1994]. As palabras do exilio. Biblioteca Galega 120 n.º 114. La Voz de Galicia. ISBN 84-9757-009-X.
• Axeitos, X. L.; Seoane, X. (1994). Luís Seoane e o libro galego na Arxentina [1937-1978]. Deputación da Coruña.
• ——— (2004). A Academia no discurso exílico de Luís Seoane. Real Academia Galega. ISBN 84-87987-54-0.
• ———; Díaz; Patiño; Pérez; Seoane; Villares (2010). Dicionario Seonae. Fundación Luis Seoane. ISBN 978-84-614-1071-2.
• Barreiro; Longueira; López; Monterroso. Do primitivo na arte galega ata Luis Seoane. Fundación. ISBN 978-84-611-4636-9.
• Barro, David; Montero, Carmela (2018). Luis Seoane. Deseño e diferenza. Santiago de Compostela: Dardo. ISBN 978-84-92772-61-2.
• Braxe, L.; Seoane, X., eds. (1989). Galicia Emigrante (1954-1971). Escolma de textos da audición radial de Luis Seoane. Ediciós do Castro. ISBN 84-7492-434-0.
• ———; ———, (1990). Figuraciós, de Luís Seoane. Deputación da Coruña. ISBN 84-86040-50-7.
• ———; ———, (1994). O cine e a fotografía. Luís Seoane. Centro Galego de Artes da Imaxe. ISBN 84-453-1223-5.
• ———; ——— (1996). Luís Seoane e o teatro. Sada: Ediciós do Castro. ISBN 84-7492-808-7.
• ———; ——— (1996). Luís Seoane: textos sobre arte. Consello da Cultura Galega. ISBN 84-87172-16-4.
• Capelán Rey, Antón (2010). Luís Seoane en Compostela e outros ensaios. Edicións Laiovento. ISBN 978-84-8487-193-4.
• Castiñeiras, Manuel A. (1995). "Luis Seoane: a pintura como sinal de identidade" Anuario Brigantino (18): 295–300. ISSN 1130-7625.
• Cid; Neira; Seoane; Axeitos (1994). Luís Seoane, 1910-1979. Unha fotobiografía. Xerais. ISBN 84-7507-796-X.
• Couceiro Freijomil, Antonio (1951-53). Diccionario bio-bibliográfico de escritores III. Bibliófilos Gallegos. p. 352.
• Cuba, Xulio (1994). Luís Seoane: A forma da patria. Didáctica. A Coruña: Espiral Maior. ISBN 84-88137-24-9.
• Díaz Arias de Castro, Xosé (1994). Luís Seoane, a forxa da modernidade. Biblioteca Coruñesa. Vía Láctea. ISBN 84-86531-80-2.
• ——— (2019). "Luis Seonae: unha vida e unha obra con Galicia ao fondo". Deputación da Coruña. Dep. legal: C 219-2019.
• ——— (2019). "Significado de Luis Seoane no contexto da cultura galega do século xx" Cadernos de Estudos Xerais (A. C. Irmáns Suárez Picallo) (16).
• Díaz Pampín, María América (2004). Luís Seoane. Notas ás súas cartas a Díaz Pardo 1957-1979. Ediciós do Castro. ISBN 84-8485-141-9.
• Dónega, Marino (1994). Luis Seoane: vida e obra literaria. A Coruña: Real Academia Galega. ISBN 84-87987-03-6.
• Fandiño, X. R.; López, Gloria, eds. (2010). Luís Seoane: teórico do deseño gráfico. Alicerces n.º 18. Museo do Pobo Galego. ISBN 978-84-88508-46-1.
• Fernández Freixanes, Víctor (1976). Unha ducia de galegos. Vigo: Editorial Galaxia. pp. 61–78. ISBN 84-7154-248-X.
• García, S. (2020). "El diseño gráfico y la identidad gallega desde el exilio…" Actas del III Simposio FHD Museu del Disseny.
• González Fernández, Helena (1994). Luís Seoane. Vida e obra Agra Aberta. Editorial Galaxia. ISBN 978-84-7154-895-5.
• López Bernárdez, C. (2005). Breve historia da arte galega - Breve historia del arte gallego. Nigratrea. ISBN 84-95364-33-6.
• ——— (2015). Un pintor que sabía o que facía. Achegas á obra pictórica de Luís Seoane Edicións Laiovento. ISBN 978-84-8487-305-1.
• ——— (2018). Identidade e universalidade. Lecturas de pintura galega Edicións Laiovento. ISBN 978-84-8487-387-7.
• López Vázquez, J. M. (1990). Enciclopedia temática de Galicia. Arte 5. Barcelona: Nauta. pp. 225–227. ISBN 84-278-1210-8.
• Lucie-Smith, Edward (1994). Arte latinoamericano del siglo XX. Barcelona: Ediciones Destino. ISBN 84-233-2437-0.
• M. Vilanova, F. (1998). A pintura galega (1850-1950). Escola, Contextualización e Modernidade. Xerais. ISBN 978-84-8302-271-9.
• Martínez-Romero, J. (2019). "Merecida homenaxe a un artista creador polifacético" Cadernos de Estudos Xerais (A. C. Irmáns Suárez Picallo) (14).
• Méndez Ferrín, Xosé Luis (1984). De Pondal a Novoneyra. Edicións Xerais de Galicia. pp. 100–102. ISBN 84-7507-139-2.
• Pablos, Francisco (1981). Plástica Gallega. Caja de Ahorros Municipal de Vigo. pp. 300–301. ISBN 84-7231-603-3.
• ——— (2003). A pintura en Galicia - La pintura en Galicia. Nigra Trea. pp. 138–141. ISBN 84-95364-15-8.
• Pérez Rodríguez, Mª. Antonia (2003). Luis Seoane a través da prensa, 1929-1979. Sada: Ediciós do Castro. ISBN 84-8485-119-2.
• Rey, G., ed. (2002). Luis Seoane ilustra a Rosalía. Centro de Estudios Rosalianos. Fundación Rosalía de Castro. ISBN 84-87668-17-8.
• Seoane Rivas, Xavier (1994). A voz dun tempo. Luís Seoane: o criador total. Sada: Ediciós do Castro. ISBN 84-7492-702-1.
• Squirru, Rafael (1976). Seoane (estudio crítico-biográfico). La Barca Gráfica. Buenos Aires: Dead Weight.
• Tilve, M. (2007). El despertar de la conciencia gallega en Buenos Aires: Luis Seoane y Galicia emigrante. Xeito Novo. ISBN 978-987-24098-0-7.
• Varela Vázquez, Lorenzo (1948). Seoane. Buenos Aires: Botella al mar.
• Vázquez; García; Rosende; Ortega; Sobrino (1982). Historia del Arte Gallego. Madrid: Alhambra. ISBN 84-205-0913-2.
• Vilavedra, Dolores, ed. (1995). Diccionario da literatura galega. Autores I. Vigo: Editorial Galaxia. pp. 557–560. ISBN 84-8288-019-5.
• ———, ed. (2000). Diccionario da literatura galega. Obras III. Vigo: Editorial Galaxia. p. 205. ISBN 84-8288-365-8.
• Villares, Ramón (2019). Galicia. Una nación entre dos mundos. Pasado & Presente. ISBN 978-84-949706-7-2.

Ligações externas

• Página da Fundación Luis Seoane