Điểm chí

Ngày và thời gian UTC của điểm chí và điểm phân[1]
Năm	Điểm phân Tháng 3[2]		Điểm chí Tháng 6[3]		Điểm phân Tháng 9[4]		Điểm chí Tháng 12[5]
	Ngày	Thời gian	Ngày	Thời gian	Ngày	Thời gian	Ngày	Thời gian
2004	20	06:49	21	00:57	22	16:30	21	12:42
2005	20	12:33	21	06:46	22	22:23	21	18:35
2006	20	18:26	21	12:26	23	04:03	22	00:22
2007	21	00:07	21	18:06	23	09:51	22	06:08
2008	20	05:48	20	23:59	22	15:44	21	12:04
2009	20	11:44	21	05:45	22	21:18	21	17:47
2010	20	17:32:13	21	11:28:25	23	03:09:02	21	23:38:28
2011	20	23:21:44	21	17:16:30	23	09:04:38	22	05:30:03
2012	20	05:14:25	20	23:09:49	22	14:49:59	21	11:12:37
2013	20	11:02:55	21	05:04:57	22	20:44:08	21	17:11:00
2014	20	16:57:05	21	10:51:14	23	02:29:05	21	23:03:01
2015	20	22:45:09	21	16:38:55	23	08:20:33	22	04:48:57
2016	20	04:30:11	20	22:34:11	22	14:21:07	21	10:44:10
2017	20	10:28:38	21	04:24:09	22	20:02:48	21	16:28:57
2018	20	16:15:27	21	10:07:18	23	01:54:05	21	22:23:44
2019	20	21:58:25	21	15:54:14	23	07:50:10	22	04:19:25
2020	20	03:50:36	20	21:44:40	22	13:31:38	21	10:02:19
2021	20	09:37:27	21	03:32:08	22	19:21:03	21	15:59:16
2022	20	15:33:23	21	09:13:49	23	01:03:40	21	21:48:10
2023	20	21:24:24	21	14:57:47	23	06:49:56	22	03:27:19
style="background-color:gold"2024	20	03:06:21	20	20:50:56	22	12:43:36	21	09:20:30
2025	20	09:01:25	21	02:42:11	22	18:19:16	21	15:03:01
2026	20	14:45:53	21	08:24:26	23	00:05:08	21	20:50:09
2027	20	20:24:36	21	14:10:45	23	06:01:38	22	02:42:04
2028	20	02:17:02	20	20:01:54	22	11:45:12	21	08:19:33
2029	20	08:01:52	21	01:48:11	22	17:38:23	21	14:13:59
2030	20	13:51:58	21	07:31:11	22	23:26:46	21	20:09:30
2031	20	19:40:51	21	13:17:00	23	05:15:10	22	01:55:25
2032	20	01:21:45	20	19:08:38	22	11:10:44	21	07:55:48
2033	20	07:22:35	21	01:00:59	22	16:51:31	21	13:45:51
2034	20	13:17:20	21	06:44:02	22	22:39:25	21	19:33:50
2035	20	19:02:34	21	12:32:58	23	04:38:46	22	01:30:42
2036	20	01:02:40	20	18:32:03	22	10:23:09	21	07:12:42
2037	20	06:50:05	21	00:22:16	22	16:12:54	21	13:07:33
2038	20	12:40:27	21	06:09:12	22	22:02:05	21	19:02:08
2039	20	18:31:50	21	11:57:14	23	03:49:25	22	00:40:23
2040	20	00:11:29	20	17:46:11	22	09:44:43	21	06:32:38
2041	20	06:06:36	20	23:35:39	22	15:26:21	21	12:18:07
2042	20	11:53:06	21	05:15:38	22	21:11:20	21	18:03:51
2043	20	17:27:34	21	10:58:09	23	03:06:43	22	00:01:01
2044	19	23:20:20	20	16:50:55	22	08:47:39	21	05:43:22
2045	20	05:07:24	20	22:33:41	22	14:32:42	21	11:34:54
2046	20	10:57:38	21	04:14:26	22	20:21:31	21	17:28:16
2047	20	16:52:26	21	10:03:16	23	02:07:52	21	23:07:01
2048	19	22:33:37	20	15:53:43	22	08:00:26	21	05:02:03
2049	20	04:28:24	20	21:47:06	22	13:42:24	21	10:51:57
2050	20	10:19:22	21	03:32:48	22	19:28:18	21	16:38:29

Khi Trái Đất chuyển động trên quỹ đạo quanh Mặt Trời, vị trí nam-bắc (xích vĩ) của Mặt Trời trên nền trời thay đổi trong năm do sự thay đổi hướng của trục tự quay Trái Đất so với Mặt Trời. Sự thay đổi trong vị trí biểu kiến của Mặt Trời cũng là nguyên nhân gây ra các mùa. Điểm chí xảy ra khi Mặt Trời đạt tới vị trí cách xa xích đạo nhất (± 23°27′) khi chiếu lên nền trời (xích đạo của thiên cầu). Khoảng cách góc này chính bằng độ nghiêng trục quay của Trái Đất 23°27′ so với mặt phẳng quỹ đạo (mặt phẳng hoàng đạo).^[6]

Ngày Mặt Trời nằm xa xích đạo thiên cầu nhất tương ứng với các ngày hạ chí và đông chí, và ngày Mặt Trời đi qua xích đạo thiên cầu tương ứng với các ngày xuân phân và thu phân.

Ngày hạ chí ở bán cầu bắc (gần tới này 22 tháng 6) xảy ra lúc Mặt Trời nằm ở xa nhất về phía bắc. Ngày đông chí ở bán cầu nam (xấp xỉ ngày 22 tháng 12) xảy ra lúc Mặt Trời ở xa nhất về phía nam. (Tại bán cầu nam, ngày hạ chí và đông chí được hoán đổi cho nhau do khi một bán cầu hướng về phía Mặt Trời thì bán cầu kia hướng ngược lại.) Xích vĩ của Mặt Trời vào các ngày hạ chí và đông chí được gọi lần lượt là hạ chí tuyến và đông chí tuyến (tropic of cancer và tropic of capricorn), tương ứng với (±23°27′).

Các ngày hạ chí, đông chí là những ngày dài nhất và ngắn nhất trong năm, theo nghĩa khoảng thời gian giữa lần Mặt Trời mọc và Mặt Trời lặn trong những ngày này tương ứng là dài nhất và ngắn nhất. Vì vậy mà thời xưa, tác giả dân gian Việt Nam thường có câu: "Đêm tháng 5 chưa nằm đã sáng, ngày tháng 10 chưa cười đã tối".

Hình ảnh

Đường đi của Mặt Trời tại cùng thời gian của các ngày trong năm

Vị trí của Mặt Trời lúc 12 giờ trưa tại Đài quan sát thiên văn Greewich năm 2006. Hình ảnh được phóng đại, các điểm xanh tương ứng với các điểm chí và điểm phân.

Vị trí của Mặt Trời tại một địa phương ở Đức.

Độ nghiêng trục quay Trái Đất.

Xem thêm

• Điểm phân
• Xuân phân
• Thu phân
• Hạ chí
• Đông chí
• Mặt phẳng hoàng đạo
• Hệ tọa độ hoàng đạo

Tham khảo

1. United States Naval Observatory (10 tháng 6 năm 2010). “Earth's Seasons: Equinoxes, Solstices, Perihelion, and Aphelion, 2000-2020”.
2. Équinoxe de printemps entre 1583 et 2999
3. Solstice d’été de 1583 à 2999
4. Équinoxe d’automne de 1583 à 2999
5. Solstice d’hiver
6. Eric Weisstein. “Solstice”. Wolfram.com. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2015.

Liên kết ngoài

• “Do Your Own Test: ELEVATION”. The solstice amateur. 2001. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 1 năm 2013. Truy cập ngày 7 tháng 3 năm 2009.
• “Earth's Seasons, Equinoxes, Solstices, Perihelion, and Aphelion, 2000–2020”. United States Naval Observatory, Astronomical Applications Department. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 8 năm 2014. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2013.
• Weisstein, Eric (1996–2007). “Summer Solstice”. Eric Weisstein's World of Astronomy. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2008. The above plots show how the date of the summer solstice shifts through the Gregorian calendar according to the insertion of leap years.
• Gray, Meghan. “Solstice and Equinox”. Sixty Symbols. Brady Haran for the University of Nottingham. Đã định rõ hơn một tham số trong author-name-list parameters (trợ giúp)
• “Solstice and Equinox in Penas de Rodas”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2013.