Anh Nguyễn Văn Trỗi sống mãi

Anh Nguyễn Văn Trỗi sống mãi
Đạo diễn	Bùi Đình Hạc
Kịch bản	Bành Châu
Quay phim	Trần Đức Hóa
Hãng sản xuất	Xưởng phim Thời sự Tài liệu Trung ương
Công chiếu	1964
Quốc gia	Việt Nam
Ngôn ngữ	Tiếng Việt

Anh Nguyễn Văn Trỗi sống mãi (tiếng Nga: Нгуен Ван Чой вечно жив) là một bộ phim tài liệu Việt Nam do Xưởng phim Thời sự Tài liệu Trung ương sản xuất vào năm 1964.^[1] Đây là bộ phim đầu tiên về người chiến sĩ cách mạng Nguyễn Văn Trỗi do Nghệ sĩ nhân dân Bùi Đình Hạc đạo diễn.

Nội dung

Bộ phim kết hợp thước phim tư liệu khi Nguyễn Văn Trỗi bị áp giải ra pháp trường trước khi anh bị xử bắn tại miền Nam Việt Nam và những cảnh quay khi anh còn ở miền Bắc.

Sản xuất

Ngày 15 tháng 10 năm 1964, nhà yêu nước trẻ tuổi Nguyễn Văn Trỗi bị chính quyền Việt Nam Cộng hòa xử bắn.^[2] Đây là một trong những hình tượng tiêu biểu về người chiến sĩ cách mạng Việt Nam thời bấy giờ, đã gây xúc động cho rất nhiều người. Bùi Đình Hạc đã bắt đầu khởi quay bộ phim tài liệu này trong bối cảnh đó. Người được phân công viết kịch bản và lời bình cho bộ phim tài liệu này là nhà biên kịch Bành Châu.^[3] Tư liệu để quay phim lúc bấy giờ là vô cùng ít, đặc biệt là không có đoạn phim quan trọng lúc Nguyễn Văn Trỗi bị xử bắn ở pháp trường.^[3] Bùi Đình Hạc đã gửi thư đi rất nhiều người ở nhiều quốc gia, và may mắn được một nhà quay phim ngoại quốc mang đến tặng. Kết hợp đoạn phim ngắn nhưng quý giá ở pháp trường và những thước phim quay ở miền Bắc Việt Nam, bộ phim đã tạo nên được hiệu ứng vô cùng mạnh mẽ ở thời điểm bấy giờ.^[4]

Đón nhận

Sau khi ra mắt, bộ phim được cho là đã trở thành một sự kiện góp phần vào việc thúc đẩy thi đua sản xuất và chiến đấu tại miền Bắc Việt Nam, động viên thanh niên ra trận. Năm 1965, bộ phim được đưa đi tham gia Liên hoan phim quốc tế Moskva và đã giành được giải bạc cho phim tài liệu.^[5][6] Đến năm 1970, bộ phim tiếp tục được công chiếu tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 1 và trở thành một trong những bộ phim tài liệu nhận được Bông sen vàng.^[7] Năm 2007, đạo diễn Bùi Đình Hạc đã được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật trong đợt trao giải thứ 3 nhờ 5 bộ phim tài liệu và 2 phim truyện nhựa, trong đó có Anh Nguyễn Văn Trỗi sống mãi.^[8][9]

Giải thưởng

Năm	Lễ trao giải	Hạng mục	Kết quả	Nguồn
1965	Liên hoan phim quốc tế Moskva	Phim tài liệu	Huy chương bạc	[10][11]
1970	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 1	Phim tài liệu xuất sắc	Bông sen vàng	[12]

Tham khảo

1. Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng (2020), tr. 547.
2. Shore, Zachary (2015). “Provoking America: Le Duan and the Origins of the Vietnam War”. Journal of Cold War Studies. 17 (4): 93. ISSN 1520-3972.
3. ^ Nhiều tác giả (2007), tr. 479.
4. Hoàng Thanh và đồng nghiệp (2003), tr. 87.
5. Sovetskiĭ ėkran: dvukhnedel'nyĭ illi͡ustrirovannyĭ zhurnal (bằng tiếng Nga). Moscow: Soi͡uz rabotnikov kinematografii SSSR. 1965. tr. 1. OCLC 6937408178.
6. Vvedensky (1966), tr. 564.
7. Việt Ba (18 tháng 10 năm 2014). “50 năm ngày hy sinh của Anh hùng Nguyễn Văn Trỗi (15/10/1954-15/10/2014): "Có cái chết hóa thành bất tử"”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2022.
8. Lan Dung (13 tháng 2 năm 2007). “Thêm 5 tác giả được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh”. Báo Thanh Niên. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 11 năm 2021. Truy cập ngày 5 tháng 2 năm 2022.
9. Nguyễn Tuấn (2 tháng 3 năm 2012). “Cánh diều 2011 tôn vinh 2 NSND từng được Giải thưởng Hồ Chí Minh”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 5 tháng 2 năm 2022.
10. Phạm Vĩnh (2002), tr. 90.
11. Hoàng Thanh và đồng nghiệp (2003), tr. 94.
12. Trần Duy Hinh (2003), tr. 66.

Nguồn

• Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng (2020). Lê Hoàng Anh; Nguyễn Hải Đăng; Nguyễn Thị Minh Trang (biên tập). Tác giả, tác phẩm: Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật. Nhà xuất bản Trẻ. ISBN 9786041170308.
• Hoàng Thanh; Vũ Quang Chính; Ngô Mạnh Lân; Phan Bích Hà (2003). Nguyễn Thị Hồng Ngát; và đồng nghiệp (biên tập). Lịch sử điện ảnh Việt Nam, Tập 1. Hà Nội: Cục Điện ảnh Việt Nam. OCLC 53129383.
• Nhiều tác giả (2007). Hành trình nghiên cứu điện ảnh Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 989966481.
• Phạm Vĩnh (2002). Tiến sĩ Việt Nam hiện đại, Tập 1. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 951288821.
• Trần Duy Hinh (2003). Góp phần nâng cao chất lượng phim khoa học Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Sân khấu. OCLC 607537274.
• Vvedensky, Boris Alekseevich (1966). Большая советская энтсиклопедия: Ежегодник [Đại bách khoa toàn thư Xô Viết: Niên giám] (bằng tiếng Nga). Moskva: Nhà xuất bản Bách khoa toàn thư Liên Xô. ISSN 0523-9613. OCLC 1536704.