Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Ukraina

Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
Первый Секретарь ЦК КПУ Перший Секретар ЦК КПУ
Quốc huy Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina
Quan chức cuối cùng Stanislav Hurenko 23 tháng 6 năm 1990 – 30 tháng 8 năm 1991
Ban Chấp hành Đảng Cộng sản Ukraina
Kính ngữ	Đồng chí Bí thư thứ nhất
Cương vị	Lãnh đạo đảng (cấp nước cộng hòa)
Thành viên của	Bộ Chính trị Ban Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô
Dinh thự	phố Bankova
Trụ sở	Kyiv, CHXHCNXV Ukraina
Bổ nhiệm bởi	Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
Tuân theo	Điều lệ đảng
Thành lập	Bí thư Ban Tổ chức: 20 tháng 4 năm 1918 Bí thư: 12 tháng 7 năm 1918 Bí thư thứ nhất: 23 tháng 11 năm 1920 Tổng Bí thư: 20 tháng 3 năm 1925 – 23 tháng 1 năm 1934
Người đầu tiên giữ chức	Mykola Skrypnyk Bí thư Ban Tổ chức Georgy Pyatakov Bí thư thứ nhất
Người cuối cùng giữ chức	Stanislav Gurenko Bí thư thứ nhất
Bãi bỏ	30 tháng 8 năm 1991[1]
Kế vị	Bị thanh lý và bị cấm do ủng hộ Ủy ban Nhà nước về tình trạng khẩn cấp Tổng thống Ukraina
Cấp phó	Bí thư thứ hai Đảng Cộng sản Ukraina

Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina (tiếng Ukraina: Перший Секретар ЦК КПУ, tiếng Nga: Первый Секретарь ЦК КПУ) là một lãnh đạo đảng của nhánh tại CHXHCNXV Ukraina của Đảng Cộng sản Liên Xô. Tên của chức vụ được thay đổi trong suốt lịch sử giữa Bí thư thứ nhất và Tổng Bí thư.

Bí thư là nhà lãnh đạo trên thực tế của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina thông qua Điều 6 Hiến pháp Liên Xô, điều này ghi Đảng Cộng sản Liên Xô là "lực lượng lãnh đạo và chỉ đạo của xã hội Xô viết". Những quyền hạn này đã bị thu hồi khi sửa đổi Điều 6 vào ngày 24 tháng 10 năm 1990 nhằm loại bỏ sự độc quyền về quyền lực của Đảng Cộng sản.^[2]

Bí thư thứ nhất được bầu tại phiên họp toàn thể của Ban Chấp hành Trung ương, trong khi mỗi Ban Chấp hành Trung ương của Đảng Cộng sản Ukraina được bầu tại một kỳ Đại hội Đảng. Bí thư phục vụ lâu nhất là Volodymyr Shcherbytsky^[3] với khoảng 17 năm.

Thay đổi tên gọi

• 1918–1920 Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
• 1920–1921 Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
• 1921–1921 Bí thư chịu trách nhiệm Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
• 1921–1925 Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
• 1925–1934 Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina
• 1934–1991 Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina

Phạm vi lịch sử

Chức vụ Bí thư được bầu bởi một phiên họp toàn thể của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina bắt đầu từ tháng 7 năm 1918. Cho đến năm 1920, đó là một chức vụ duy nhất của Ban Bí thư Ban chấp hành Trung ương. Năm 1920, Nikolay Bestchetvertnoi bị cách chức bí thư và Ban lâm thời của Ban Chấp hành Trung ương đã bầu Stanislav Kosior làm Bí thư Đảng.

Sau đó vào năm 1920, chức vụ Bí thư thứ hai được thực thi với tư cách là cấp phó của Bí thư thứ nhất. Năm 1921 sau khi Vyacheslav Molotov bị cách chức Bí thư thứ nhất, ông được thay thế bằng Feliks Kon với tư cách là Bí thư chịu trách nhiệm. Kon trở thành quan chức đảng duy nhất có chức danh như vậy, giữ cho đến cuối năm 1921. Bắt đầu từ năm 1921, bên cạnh Bí thư thứ nhất và Bí thư thứ hai, một số bí thư bổ sung đã được bầu, người đầu tiên là Stanislav Kosior.

Vào tháng 3 năm 1925, theo một tuyên bố của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina, chức vụ do Emanuil Kviring nắm giữ đổi tên thành Tổng Bí thư. Chưa đầy một tháng sau, một hội nghị toàn thể của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina đã bầu lại lãnh đạo đảng Lazar Kaganovich với chức danh mới. Vào tháng 1 năm 1934, Stanislav Kosior được bầu làm Bí thư thứ nhất, trở lại với cái tên cũ, nó được giữ cho đến khi Liên Xô tan rã.

Từ năm 1927 đến 1930, Đảng Cộng sản Ukraina cũng có các chức vụ của một ứng cử viên vào Ban bí thư. Giữa năm 1931 và 1932, có các bí thư cho các loại hình ngành nghề cụ thể cũng như bí thư riêng cho Donbas (Ivan Akulov). Vào tháng 6 năm 1937, chức vụ Bí thư thứ ba được thực hiện cho đến tháng 1 năm 1949. Vào tháng 5 năm 1940, thông lệ bầu bí thư cho ngành được phân công cụ thể đã được đổi mới và tiếp tục trong suốt Thế chiến thứ hai, cho đến khi có kế hoạch tiếp theo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Ukraina vào tháng 1 năm 1949.

Cho đến trước năm 1952, Đảng Cộng sản Ukraina chính thức được gọi là Đảng Cộng sản (Bolshevik) Ukraina (CP(b)U).

Danh sách bí thư thứ nhất

• Mykola Oleksiiovych Skrypnyk (20 tháng 4–26 tháng 5 năm 1918) (Bí thư Ban Tổ chức)

Số	Ảnh	Tên[4]	Nhiện kỳ			Bí thư thứ hai	Đại hội[5]
			Nhậm chức	Bãi chức	Thời gian tại nhiệm
1		Georgy Pyatakov (1890–1937)	12 tháng 7 năm 1918	9 tháng 9 năm 1918	59 ngày	Không	1
2		Serafima Hopner (1880–1966)	9 tháng 9 năm 1918	22 tháng 10 năm 1918	43 ngày	Không	1
3	Emanuel Kviring	Emanuel Kviring (1888–1937)	23 tháng 10 năm 1918	6 tháng 3 năm 1919	134 ngày	Không	2
(1)		Georgy Pyatakov (1890–1937)	6 tháng 3 năm 1919	30 tháng 5 năm 1919	85 ngày	Không	3
4		Stanislav Kosior (1889–1939)	30 tháng 5 năm 1919	10 tháng 12 năm 1919	194 ngày	Không	3
–		Rafail Farbman (1893–1966) Quyền	10 tháng 12 năm 1919	23 tháng 3 năm 1920	104 ngày	Không	3
5	Nikolay Bestchetvertnoi	Nikolay Bestchetvertnoi (1895–1937)	23 tháng 3 năm 1920	25 tháng 3 năm 1920	2 ngày	Không	4
–		Stanislav Kosior (1889–1939) Quyền	25 tháng 3 năm 1920	17 tháng 10 năm 1920	206 ngày	Không	4
6		Vyacheslav Molotov (1890–1986)	23 tháng 11 năm 1920	22 tháng 3 năm 1921	119 ngày	Dmitriy Lebed	5
–		Feliks Kon (1864–1941) Quyền	22 tháng 3 năm 1921	13 tháng 12 năm 1921	266 ngày	Dmitriy Lebed	5
7		Dmitry Manuilsky (1883–1959)	14 tháng 12 năm 1921	10 tháng 4 năm 1923	1 năm, 117 ngày	Dmitriy Lebed	6
(3)	Emanuel Kviring	Emanuel Kviring (1888–1937)	10 tháng 4 năm 1923	7 tháng 4 năm 1925	1 năm, 362 ngày	Dmitriy Lebed Aleksei Medvedev Ivan Klimenko	7 8
8		Lazar Kaganovich (1893–1991)	7 tháng 4 năm 1925	14 tháng 7 năm 1928	3 năm, 98 ngày	Ivan Klimenko Aleksei Medvedev	8 9 10
(4)		Stanislav Kosior (1889–1939)	14 tháng 7 năm 1928	27 tháng 1 năm 1938	9 năm, 197 ngày	Aleksei Medvedev Lavrentiy Kartvelishvili Vasiliy Stroganov Mendel Khatayevich Pavel Postyshev Mendel Khatayevich Sergei Kudryavtsev	10 11 12 13
–		Nikita Khrushchev (1894–1971) Quyền	27 tháng 1 năm 1938	18 tháng 6 năm 1938	142 ngày	Mykhailo Burmystenko (quyền)	13
9		Nikita Khrushchev (1894–1971)	18 tháng 6 năm 1938	3 tháng 3 năm 1947	8 năm, 258 ngày	Demyan Korotchenko	13 14
(8)		Lazar Kaganovich (1893–1991)	3 tháng 3 năm 1947	26 tháng 12 năm 1947	298 ngày	Demyan Korotchenko	15
(9)		Nikita Khrushchev (1894–1971)	26 tháng 12 năm 1947	16 tháng 12 năm 1949	1 năm, 355 ngày	Leonid Melnikov	15 16
10	Leonid Melnikov	Leonid Melnikov (1906–1981)	16 tháng 12 năm 1949	4 tháng 6 năm 1953	3 năm, 170 ngày	Aleksei Kirichenko	16 17
11		Alexei Kirichenko (1908–1975)	4 tháng 6 năm 1953	26 tháng 12 năm 1957	4 năm, 205 ngày	Nikolai Podgorny	17 18 19
12		Nikolai Podgorny (1903–1983)	26 tháng 12 năm 1957	2 tháng 7 năm 1963	5 năm, 188 ngày	Leontiy Naidek Ivan Kazanets	19 20 21
13	Petro Shelest	Petro Shelest (1908–1996)	2 tháng 7 năm 1963	25 tháng 5 năm 1972	8 năm, 328 ngày	Nikolai Sobol Oleksandr Liashko Ivan Lutak	21 22 23
14	Volodymyr Shcherbytsky	Volodymyr Shcherbytsky (1918–1990)	25 tháng 5 năm 1972	28 tháng 9 năm 1989	17 năm, 95 ngày	Ivan Lutak Ivan Sokolov Oleksiy Titarenko Vladimir Ivashko	23 24 25 26
15	Vladimir Ivashko	Vladimir Ivashko (1932–1994)	28 tháng 9 năm 1989	23 tháng 6 năm 1990	299 ngày	Stanislav Hurenko	27
16		Stanislav Hurenko (1936–2013)	23 tháng 6 năm 1990	30 tháng 8 năm 1991	1 năm, 68 ngày	Leonid Kravchuk Hryhoriy Kharchenko	28

Thành viên khác Ban Bí thư

Bí thư thứ ba

• Nikolay Popov (3 tháng 6 năm 1937 – 3 tháng 7 năm 1937)
• Demyan Korotchenko (22 tháng 7 năm 1939 – 9 tháng 7 năm 1946)
• Konstantin Litvin (10 tháng 7 năm 1946 – 28 tháng 1 năm 1949)

Bí thư khác

• Stanislav Kosior (14 tháng 12 năm 1921 – 17 tháng 10 năm 1922)
• Dmitry Lebed (tháng 11 năm 1920 – tháng 5 năm 1924)
• Yakov Drobnis (17 tháng 10 năm 1922 – 10 tháng 4 năm 1923)
• Mikhail Vladimirsky (17 tháng 5 năm 1924 – 12 tháng 12 năm 1925)
• Boris Kholyavskiy (17 tháng 5 năm 1924 – 5 tháng 4 năm 1925)
• Aleksandr Shumsky (17 tháng 5 năm 1924 – 12 tháng 12 năm 1925)
• Fyodor Kornyushin (7 tháng 4 năm 1925 – 24 tháng 11 năm 1926)
• Vladimir Zatonsky (12 tháng 12 năm 1925 – 24 tháng 2 năm 1927)
• Kuprian Kirkizh (12 tháng 12 năm 1925 – 24 tháng 11 năm 1926)
• Ivan Klimenko (12 tháng 12 năm 1925 – 13 tháng 10 năm 1927)
• Pavel Postyshev (24 tháng 11 năm 1926 – 22 tháng 7 năm 1930)
• Aleksei Medvedev (28 tháng 10 năm 1927 – 18 tháng 11 năm 1929)

Afanasiy Lyubchenko (29 tháng 11 năm 1927 – 13 tháng 6 năm 1934)

• Lavrentiy Kartvelishvili (21 tháng 11 năm 1929 – 15 tháng 6 năm 1930)
• Roman Terekhov (22 tháng 7 năm 1930 – 5 tháng 1 năm 1933)
• Vladimir Chernyavskiy (13 tháng 12 năm 1930 – 28 tháng 1 năm 1932; về giao thông)
• Nikita Alekseyev (30 tháng 11 năm 1931 – 28 tháng 1 năm 1932; về cung ứng)
• Fyodor Zaitsev (28 tháng 1 năm 1932 – 8 tháng 6 năm 1933; về giao thông)
• Naum Golod (tháng 7 năm 1932 – 8 tháng 6 năm 1933; về cung ứng)
• Ivan Akulov (12 tháng 10 năm 1932 – 18 tháng 11 năm 1933; về Donbass)
• Mendel Khatayevich (29 tháng 1 năm 1933 – 23 tháng 1 năm 1934)
• Nikolay Popov (27 tháng 2 năm 1933 – 3 tháng 6 năm 1937)
• Moisei Spivak (17 tháng 5 năm 1940 – 21 tháng 1 năm 1944; phụ trách nhân sự)
• Iosif Lysenko (17 tháng 5 năm 1940 – 1941; về công tác tuyên truyền và vận động chính trị (mất tích))
• Aleksei Stoyantsev (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về ngành hàng không)
• Ivan Vivdychenko (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về kỹ thuật)
• Ivan Gorobets (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về ngành luyện kim)
• Aleksei Kirichenko (7 tháng 5 năm 1941 – 21 tháng 1 năm 1944; về công nghiệp)

Pyotr Zakharov (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về xây dựng và vật liệu xây dựng)

• A. Nikolayenko (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về vận tải)
• Pyotr Matsuy (7 tháng 5 năm 1941 – 1943; về nhà máy điện và công nghiệp điện)
• Aleksei Kirichenko (21 tháng 1 năm 1944 – tháng 7 năm 1945; phụ trách nhân sự)
• Konstantin Litvin (6 tháng 10 năm 1944 – 9 tháng 7 năm 1946; về công tác tuyên truyền và vận động chính trị)
• Aleksei Yepishev (10 tháng 7 năm 1946 – 28 tháng 1 năm 1949; phụ trách nhân sự)
• Ivan Nazarenko (10 tháng 7 năm 1946 – 25 tháng 5 năm 1948; về công tác tuyên truyền và vận động chính trị)
• Demian Korotchenko (3 tháng 3 năm 1947 – 26 tháng 12 năm 1947; về công nghiệp)
• Nikolay Patolichev (3 tháng 3 năm 1947 – *21 tháng 7 năm 1947; về nông nghiệp và thu mua)
• Leonid Melnikov (21 tháng 7 năm 1947 – 26 tháng 12 năm 1947)
• Konstantin Litvin (28 tháng 1 năm 1949 – 13 tháng 4 năm 1950)
• Ivan Nazarenko (28 tháng 1 năm 1949 – 25 tháng 6 năm 1956)
• Zinoviy Serdyuk (28 tháng 1 năm 1949 – tháng 5 năm 1952)
• Grigoriy Grishko (28 tháng 2 năm 1951 – 27 tháng 9 năm 1952)
• Nikita Bubnovskiy (tháng 5 năm 1952 – 27 tháng 9 năm 1952)
• Nikita Bubnovskiy (26 tháng 3 năm 1954 – 26 tháng 3 năm 1963)
• Olga Ivaschenko (25 tháng 5 năm 1954 – 8 tháng 1 năm 1965)
• Stepan Chervonenko (26 tháng 6 năm 1956 – 22 tháng 10 năm 1959)
• Leontiy Naidek (4 tháng 12 năm 1957 – 26 tháng 12 năm 1957)
• Vladimir Scherbitskiy (4 tháng 12 năm 1957 – 17 tháng 5 năm 1961)
• Andrei Skaba (24 tháng 10 năm 1959 – 29 tháng 3 năm 1968)
• Anton Gayevoy (19 tháng 5 năm 1961 – 3 tháng 7 năm 1962; chết tại nhiệm)
• Pyotr Shelest (11 tháng 8 năm 1962 – 1 tháng 7 năm 1963)
• Ivan Grushetskiy (25 tháng 12 năm 1962 – 18 tháng 3 năm 1966)
• Vasiliy Komyakhov (25 tháng 12 năm 1962 – 16 tháng 10 năm 1966; chết tại nhiệm)
• Aleksandr Lyashko (1 tháng 7 năm 1963 – 18 tháng 3 năm 1966)
• Vasiliy Drozdenko (18 tháng 3 năm 1966 – 20 tháng 3 năm 1971)
• Aleksei Titarenko (18 tháng 3 năm 1966 – 22 tháng 10 năm 1982)
• Ivan Lutak (23 tháng 1 năm 1967 – 19 tháng 6 năm 1969)
• Fyodor Ovcharenko (29 tháng 3 năm 1968 – 10 tháng 10 năm 1972)
• Nikolay Borisenko (31 tháng 3 năm 1970 – 8 tháng 5 năm 1980; qua đời tại nhiệm)
• Yakov Pogrebnyak (20 tháng 3 năm 1971 – 24 tháng 3 năm 1987)
• Valentin Malanchuk (10 tháng 10 năm 1972 – 26 tháng 4 năm 1979)
• Aleksandr Kapto (26 tháng 4 năm 1979 – 8 tháng 2 năm 1986)
• Ivan Mozgovoy (28 tháng 5 năm 1980 – 10 tháng 10 năm 1988)
• Boris Kachura (22 tháng 10 năm 1982 – 23 tháng 6 năm 1990)
• Vasiliy Kryuchkov (21 tháng 9 năm 1984 – 12 tháng 12 năm 1988)
• Vladimir Ivashko (8 tháng 2 năm 1986 – 25 tháng 4 năm 1987)
• Stanislav Gurenko (25 tháng 3 năm 1987 – 18 tháng 10 năm 1989)
• Yuriy Yelchenko (25 tháng 4 năm 1987 – 23 tháng 6 năm 1990)
• Ivan Grintsov (11 tháng 10 năm 1988 – cho đến khi giải thể đảng)
• Leonid Kravchuk (18 tháng 10 năm 1989 – 28 tháng 9 năm 1990)
• Valentin Ostrozhinskiy (23 tháng 6 năm 1990 – cho đến khi giải thể đảng)
• Anatoliy Savchenko (23 tháng 6 năm 1990 – cho đến khi giải thể đảng)
• Vasiliy Lisovenko (15 tháng 4 năm 1991 – cho đến khi giải thể đảng)

Ứng cử viên Ban Bí thư

• Nikolay Donenko (9 tháng 4 năm 1929 – 18 tháng 11 năm 1929)
• Olga Pilatskaya (9 tháng 4 năm 1929 – 15 tháng 6 năm 1930)
• Andrei Khvylia (9 tháng 4 năm 1929 – 15 tháng 6 năm 1930)
• Vladimir Chernyavskiy (21 tháng 11 năm 1929 – 15 tháng 6 năm 1930)

Tham khảo

1. Ukrainian Parliament Presidium Ukase. About banning of activities of the Communist Party of Ukraine (Про заборону діяльності Компартії України). Verkhovna Rada of Ukraine. 30 August 1991
2. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/404-12 Про зміни і доповнення Конституції (Основного Закону) Української РСР]
3. Who the longest of all ruled Ukraine. Dossier (Кто дольше всех руководил Украиной. Досье). TASS. 23 May 2014
4. Secretariat of the Central Committee of the CP(b) – CP of Ukraine (Секретариат ЦК КП(б) - КП Украины). Handbook on history of the Communist Party and the Soviet Union 1898–1991.
5. Congresses, conferences, and plenums of the CP(b) – CP of Ukraine (Съезды, конференции и пленумы КП(б) - КП Украины). Handbook on history of the Communist Party and the Soviet Union 1898–1991.

Liên kết ngoài

• Secretariat of Central Committee of the CP(b)U (Handbook on history of the Communist Party and the Soviet Union 1898-1991)
• Vakhtang Kipiani, Volodymyr Fedoryn. "Shcherbytskyi said what kind of a stupid person invented the word perestroika? … ("Щербицкий сказал - какой дурак придумал слово перестройка?.."). Ukrayinska Pravda (Istorychna Pravda). 10 September 2011.