Bầu cử tổng thống Đài Loan 2016

Bầu cử tổng thống Đài Loan 2020

← 2012 16 tháng 1 năm 2016 (2016-01-16)[1] 2020 →
Đăng ký	18,782,991
Số người đi bầu	66.27% (8.11pp)
Đề cử Thái Anh Văn Chu Lập Luân Tống Sở Du Đảng DPP KMT Đảng Thân Dân (Đài Loan) Đồng ứng cử Chen Chien-jen Wang Ju-hsuan Hsu Hsin-ying Phiếu phổ thông  6,894,744 3,813,365 1,576,861 Tỉ lệ 56.12% 31.04% 12.84%
Kết quả theo đơn vị tỉnh thành
Tổng thống trước bầu cử Mã Anh Cửu KMT Tổng thống được bầu Thái Anh Văn DPP

Cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan được tổ chức vào ngày 16 tháng 1 năm 2016. Ứng cử viên Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) Thái Anh Văn cùng với người bạn tranh cử độc lập là Trần Kiến Nhân đã giành chiến thắng trước Chu Lập Luân của Trung Quốc Quốc dân Đảng (KMT) và Tống Sở Du của Đảng Thân Dân (PFP). Thái Anh Văn đã trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Đài Loan cũng như trên thế giới nói tiếng Hoa.^[2]

Là ứng cử viên tổng thống lần thứ hai, Thái Anh Văn đã giành được đề cử của DPP mà không bị phản đối ngay từ tháng 2 năm 2015, trong khi đó ứng cử viên KMT Hung Hsiu-chu, người đã giành được đề cử của Đảng vào tháng 7 năm 2015, đã xếp sau bà Thái với hai con số.^[3] Được cảnh báo trước lập trường thân Bắc Kinh được cho là của Hung Hsui-chu, Quốc dân Đảng đã tổ chức một đại hội Đảng đặc biệt để vô hiệu hóa ứng cử viên của Hung Hsui-chu trong lúc gây tranh cãi và thay thế bà ấy bằng Chủ tịch Đảng Chu Lập Luân, chưa đầy một trăm ngày trước cuộc tổng tuyển cử.^[4] Tuy nhiên, Chu Lập Luân không khá hơn nhiều so với bà Hung trong các cuộc thăm dò và gần như chắc chắn rằng bà Thái sẽ giành chiến thắng vài tuần trước cuộc bầu cử. Chính trị gia kỳ cựu James Soong cũng tuyên bố chiến dịch tranh cử tổng thống lần thứ tư, khiến cuộc bầu cử trở thành cuộc tranh cử tay ba.

Khoảng 12 triệu cử tri, chiếm 66% tổng số cử tri đã đăng ký, đã bỏ phiếu; đây là tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu thấp nhất kể từ khi Đài Loan bắt đầu bầu cử trực tiếp lần đầu tiên vào năm 1996.^[5] Bà Thái đã giành được 6,89 triệu phiếu bầu, dẫn trước Chu với 3,81 triệu phiếu bầu. Chênh lệch phiếu bầu này trở thành tỷ lệ chiến thắng cao thứ hai kể từ cuộc bầu cử tổng thống trực tiếp đầu tiên vào năm 1996.^[6] Bà Thái cũng giành chiến thắng với 56,1%, tỷ lệ phiếu bầu lớn thứ hai mà một ứng cử viên tổng thống nhận được sau ông Mã Anh Cửu trong cuộc bầu cử năm 2008. Đây là lần thứ hai Đảng Dân chủ Tiến Bộ giành chiến thắng cho chiếc ghế tổng thống kể từ chiến thắng của Trần Thủy Biển vào năm 2000. DPP cũng đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Lập pháp viện được tổ chức cùng ngày, đảm bảo đa số DPP trong cơ quan lập pháp.

Bối cảnh

Tổng thống Mã Anh Cửu.

Các ứng cử viên tổng thống và người tranh cử phó tổng thống sẽ được bầu trên cùng một lá phiếu. Do giới hạn hai nhiệm kỳ theo hiến pháp nên tổng thống đương nhiệm là Mã Anh Cửu của Trung Quốc Quốc dân Đảng sẽ không đủ điều kiện để tiếp tục tranh cử. Đây là cuộc bầu cử Tổng thống thứ 14 của Trung Hoa Dân Quốc kể từ Hiến pháp năm 1947 và là cuộc bầu cử trực tiếp thứ 6 của công dân Đài Loan, vốn trước đó đã được bầu cử gián tiếp bởi Quốc hội trước năm 1996.

Mã Anh Cửu của Trung Quốc Quốc dân Đảng đã được bầu vào nhiệm kỳ thứ hai sau khi đánh bại Thái Anh Văn của Đảng Dân chủ Tiến bộ trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2012 với gần 6 triệu phiếu bầu. Tuy nhiên, nhiệm kỳ tổng thống của Mã đã bị lu mờ bởi các cuộc biểu tình của sinh viên như Phong trào sinh viên Hoa Hướng Dương vào năm 2014 chống lại Hiệp định Thương mại Dịch vụ xuyên eo biển (CSSTA), trong đó 500 nghìn người biểu tình đã được huy động và Viện Lập pháp lần đầu tiên trong lịch sử bị người biểu tình chiếm đóng.^[7][8][9]

Trung Quốc Quốc dân Đảng cầm quyền đã phải chịu một thất bại lịch sử trong cuộc bầu cử thành phố tiếp theo vào tháng 11 năm 2014, trong đó Trung Quốc Quốc dân Đảng đã mất 9 trong số 15 chức thị trưởng mà họ đã nắm giữ trước đó. Các phong trào chống chính phủ khác như Đội quân áo trắng, một cuộc biểu tình quần chúng sau cái chết của lính nghĩa vụ Hung Chung-chiu và cả cuộc biểu tình ở cao trung Edition, cũng làm mất uy tín của chính phủ Mã.^[10][11]

Kết quả

Kết quả bầu cử tổng thống Đài Loan 2016

Ứng cử viên		Bạn đồng hành	Đảng	Phiếu bầu	%
	Thái Anh Văn	Chen Chien-jen	Đảng Dân chủ Tiến bộ	6.894.744	56.12
	Chu Lập Luân	Wang Ju-hsuan	Trung Quốc Quốc dân Đảng	3.813.365	31.04
	Tống Sở Du	Hsu Hsin-ying	Đảng Thân Dân	1.576.861	12.84
Tổng cộng				12.284.970	100.00
Phiếu bầu hợp lệ				12.284.970	98.69
Phiếu bầu không hợp lệ/trống				163.332	1.31
Tổng cộng phiếu bầu				12.448.302	100.00
Cử tri phiếu bầu đã đăng ký				18.782.991	66.27
Nguồn: CEC

Kết quả theo khu vực hành chính^[12]

Phân khu	Thái Anh Văn Chen Chien-jen		Chu Lập Luân Wang Ju-hsuan		Tống Sở Du Hsu Hsin-ying		Phân khu	Tổng cộng	Phiếu bầu	Tỉ lệ đi bầu
	Phiếu bầu	%	Phiếu bầu	%	Phiếu bầu	%
Tổng cộng	6,894,744	56.12	3,813,365	31.04	1,576,861	12.84	163,332	12,448,302	18,782,991	66.27%
Tân Bắc	1,165,888	54.79	709,374	33.34	252,486	11.87	26,481	2,154,229	3,204,367	67.23%
Đài Bắc	757,383	51.96	546,491	37.49	153,804	10.55	22,540	1,480,218	2,175,986	68.03%
Đào Viên	547,573	51.03	369,013	34.39	156,518	14.59	11,898	1,085,002	1,627,598	66.66%
Đài Trung	793,281	55.01	430,005	29.82	218,810	15.17	19,800	1,461,896	2,138,519	68.36%
Đài Nam	670,608	67.52	219,196	22.07	103,432	10.41	12,457	1,005,693	1,528,246	65.81%
Cao Hùng	955,168	63.39	391,823	26.00	159,765	10.60	18,117	1,524,873	2,254,324	67.64%
Nghi Lan	144,798	62.06	59,216	25.38	29,288	12.55	3,188	236,490	369,211	64.05%
Tân Trúc	114,023	42.52	94,603	35.28	59,510	22.19	3,803	271,939	412,731	65.89%
Miêu Lật	130,461	45.45	107,779	37.55	48,788	17.00	3,652	290,680	448,520	64.81%
Chương Hóa	378,736	56.47	193,117	28.80	98,807	14.73	10,921	681,581	1,022,962	66.63%
Nam Đầu	136,104	52.23	83,604	32.08	40,868	15.68	3,649	264,225	415,122	63.65%
Vân Lâm	218,842	63.41	86,047	24.93	40,236	11.66	4,997	350,122	566,207	61.84%
Gia Nghĩa	182,913	65.37	65,425	23.38	31,469	11.25	4,295	284,102	430,885	65.93%
Bình Đông	285,297	63.49	121,291	26.99	42,768	9.52	5,595	454,951	689,170	66.01%
Đài Đông	37,517	38.41	43,581	44.62	16,565	16.96	1,208	98,871	179,547	55.07%
Hoa Liên	57,198	36.94	73,894	47.72	23,751	15.34	2,342	157,185	267,862	58.68%
Bành Hồ	21,658	50.81	12,564	29.48	8,401	19.71	643	43,266	84,222	51.37%
Cơ Long	93,402	48.22	68,357	35.29	31,955	16.50	2,432	196,146	306,548	63.99%
Tân Trúc	113,386	51.22	71,771	32.42	36,198	16.35	3,138	224,493	328,580	68.32%
Gia Nghĩa	83,143	59.86	38,822	27.95	16,926	12.19	1,492	140,383	210,758	66.61%
Kim Môn	6,626	18.00	24,327	66.10	5,852	15.90	599	37,404	111,386	33.58%
Quần đảo Mã Tổ	739	16.54	3,065	68.60	664	14.86	85	4,553	10,240	44.46%

Maps

Phiếu bầu lãnh đạo và tỷ lệ phiếu bầu ở cấp thị xã.	Phiếu bầu lãnh đạo ở các huyện cấp quận.	So sánh giữa hai Đảng lớn nhất tại Đài Loan.
Người chiến thắng bỏ phiếu dẫn trước người về nhì theo thị trấn/thành phố hoặc quận.	Kích thước chì giữa hai Đảng ứng cử.

Tham khảo

1. “中選會資料庫網站”. cec.gov.tw (bằng tiếng Trung). Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2020.
2. “Tsai Faces Three Major Challenges｜Politics & Society｜2016-01-22｜CommonWealth Magazine”. CommonWealth Magazine. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2022.
3. Tiezzi, Shannon (ngày 8 tháng 10 năm 2015). “Taiwan's KMT Moves to Replace Its Presidential Candidate”. The Diplomat.
4. “Dumped and replaced: Eric Chu to lead ticket after Taiwan's ruling Nationalist Party kicks out unpopular Hung Hsiu-chu”. South China Morning Post. ngày 17 tháng 10 năm 2015.
5. Tai, Ya-chen; Chen, Chun-hua; Huang, Frances (ngày 17 tháng 1 năm 2016). “Turnout in presidential race lowest in history”. Central News Agency. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2016. Alt URL
6. “ELECTIONS: Chu concedes, resigns as KMT chair”. Taipei Times. ngày 17 tháng 1 năm 2016.
7. Lin, Adela; Culpan, Tim (ngày 19 tháng 3 năm 2014). “Taiwan Students Occupy Legislature Over China Pact”. Bloomberg. Bloomberg L. P. Truy cập ngày 22 tháng 3 năm 2014.
8. 陳沂庭 (ngày 19 tháng 3 năm 2014). 群眾占領議場 國會史上首次 (bằng tiếng Trung). Radio Taiwan International. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 19 tháng 3 năm 2014.
9. “The 'Sunflower Movement' and the 2016 Taiwanese presidential elections”. Asia Times. ngày 18 tháng 12 năm 2015.
10. “Taiwan's 2016 Presidential Election”. Carnegie Endowment for International Peace. ngày 9 tháng 9 năm 2015.
11. Huang, Min-Hua (ngày 8 tháng 12 năm 2014). “Taiwan's Changing Political Landscape: The KMT's Landslide Defeat in the Nine-in-One Elections”. Brookings.
12. “中選會選舉資料庫網站”. cec.gov.tw (bằng tiếng Trung). Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2020.