Công chúa Chiêu Chinh

Chiêu Chinh
Công chúa nhà Trần
Tên húy	Trần Thị Hinh
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên húy	Trần Thị Hinh
Ngày sinh	1258
Nơi sinh	Thăng Long
Mất	1314
Giới tính	nữ
Gia quyến
Thân phụ	Trần Thánh Tông
Thân mẫu	Trần Thị Khương
Anh chị em	Trần Nhân Tông, Thiên Thụy, Công chúa Chiêu Hoa
Phối ngẫu	Đỗ Khắc Hàn
Học vấn
Thầy giáo	Trần Nhật Duật, Trần Quang Khải
Quốc tịch	Đại Việt
Thời kỳ	nhà Trần
x • t • s

Công chúa Chiêu Chinh (1258 – 1314) là nhân vật thời Trần trong lịch sử Việt Nam, được biết đến qua các tư liệu thần phả và giai thoại, không có trong sử sách chính thống.

Bà là một trong 334 phụ nữ Việt Nam trong lịch sử mà hình ảnh, phẩm chất, đức tính trở thành bản chất, truyền thống của phụ nữ việt Nam.^[1][2]

Thân thế

Bà tên thật là Trần Thị Hinh^[3]; là con thứ sáu của vua Trần Thánh Tông, mẹ là cung phi Trần Thị Khương^[3]; là em cùng cha, khác mẹ với vua Trần Nhân Tông, và các công chúa Thiên Thụy, Bảo Châu, Chiêu Hoa^[3].

Cuộc đời

Bà là người văn võ toàn tài, được thân vương Trần Nhật Duật dạy chữ, Trần Quang Khải dạy võ nghệ ngay từ thủa nhỏ. Lớn lên, khi giặc Mông Nguyên xâm lược, bà về quê mẹ Kha Lâm (nay thuộc phường Nam Sơn, quận Kiến An, thành phố Hải Phòng) chiêu mộ quân đánh giặc. Về sau, bà xây dựng, tu tạo chùa chiền; mở mang ruộng đất, phát triển sản xuất; dạy dân làm điều thiện, nuôi dạy trẻ mồ côi, người già không nơi nương tựa, giúp người nghèo, đỡ người gặp khó...

Chồng của bà là Đỗ Khắc Hàn (con trai của Đại hành khiển Đỗ Khắc Chung, còn gọi là Trần Khắc Chung) hy sinh trong cuộc chiến chống quân Nguyên Mông.^[3]

Ngày 3 tháng 6 Giáp Dần, công chúa Chiêu Chinh qua đời, thọ 56 tuổi.^[3]

Đền thờ

Để tỏ lòng kính trọng và biết ơn, nhân dân Kha Lâm gọi là "Vua bà công chúa Chiêu Chinh", vua Trần Anh Tông tặng phong "Chiêu Chinh công chúa tôn thần" và ban tám chữ mỹ hiệu "Phương dung, ý đức, tế thế, an dân"^[3]. Nhân dân Kiến An coi bà là vị thành hoàng và thờ cúng bà ở nhiều đình, đền, chùa như đền Kha Lâm (phường Nam Sơn), đền Tây Sơn (phường Trần Thành Ngọ), đền Kiến Vũ, đền Tứ Phủ (phường Bắc Sơn)… Hàng năm, cứ đến ngày sinh của Bà 6/12 âm lịch, nhân dân khắp nơi mở hội tưởng nhớ công đức Bà.^[4] Tên của bà được đặt cho một con đường thuộc quận Kiến An.

Tham khảo

1. “Sách chuyên đề kỷ niệm ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam”. Thư viện tỉnh Bình Dương.
2. Những gương mặt phụ nữ Việt Nam, Qua tư liệu Hán Nôm, Nhà xuất bản khoa học xã hội - Hà Nội, 1996, Đỗ Thị Hảo, trang 60.
3. ^ “Công chúa Chiêu Chinh”. Cổng thông tin điện tử thành phố Hải Phòng. 25 tháng 10 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2015.
4. “Lễ hội truyền thống văn hoá-ẩm thực Kiến An”. Diễn đàn Cổ động viên Bóng đá Hải Phòng - HAIPHONG-FC. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2015.