Chùa Kim Đài

Chùa Kim Đài (còn gọi là chùa Đài, chùa Quỳnh Lâm (Quỳnh Lâm tự), chùa Lục Tổ) là một ngôi chùa tại xóm Xuân Đài, phường Đình Bảng, thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Tương truyền, Lý Công Uẩn, người sáng lập triều Lý Việt Nam, lúc nhỏ từng là một chú tiểu tại chùa này.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Chùa được xây từ thế kỉ 8. Đến thế kỉ 9, thiền sư Định Không mở rộng chùa, đặt tên chùa là Quỳnh Lâm tự, cho tạc khánh bằng đá.^[1] Thời nhà Lý, đây là một trong những ngôi chùa to và đẹp nhất, là nơi thờ cúng Phật của các quý tộc nhà Lý. Khánh đá chùa Quỳnh Lâm nổi tiếng là to. Sang thời Trần, chùa không còn được quan tâm nên xuống cấp dần.

Thời nhà Minh xâm lược Việt Nam (1407-1427), chùa bị tàn phá nghiêm trọng. Mãi cho tới thời Lê Mạt, năm thứ 22 niên hiệu Chính Hòa (tức năm 1701), quận chúa Nguyễn Thị Ngọc Long là vợ chúa Trịnh Căn mới cho xây lại chùa khang trang như ngày nay. Nhân lúc đó chùa có 6 pho tượng lục tổ (6 vị trụ trì đầu tiên của chùa), nên đổi tên thành chùa Lục Tổ.^[2] Thời Nguyễn, chùa bị thu nhỏ lại.^[3] Năm 1952, quân Pháp đã đốt trụi tòa tam bảo và nhà khách của chùa. Ngày nay, chùa là nơi tu hành của các ni.

Kiến trúc[sửa | sửa mã nguồn]

Trong chùa có điện Tam Bảo, nhà thờ tổ, nhà thờ mẫu, hậu cung. Trong nhà thờ tổ có tượng các vị tổ của chùa, điện thờ bà Nguyễn Thị Ngọc Long. Điện tam bảo là nơi thờ Tam Thế, Thích Ca, Di Lặc, A-di-đà, Thập Điện Diêm Vương. Chùa còn thờ cả thiền sư Lý Khánh Văn và bà Phạm thị, mẹ của Lý Công Uẩn. Tháp mộ Lý Khánh Văn mới được phục dựng vào năm 2000.

Chùa rộng chừng 2 mẫu, có ao, có vườn cây^[4], ruộng cấy lúa. Tuy nhiên, các ruộng và ao đã bị chính quyền xã thu hồi. Không gian của chùa cũng bị các nhà dân cao tầng xung quanh lấn át. Tháp mộ Lý Khánh Văn đáng lẽ trong khuôn viên của chùa, nay thành ra ở ngoài chùa.

Thời tiền khởi nghĩa, chùa là một cơ sở cách mạng của những nhà cách mạng Cộng sản Việt Nam. Thời Chiến tranh Đông Dương, đây là một cơ sở qua lại bí mật của lực lượng du kích, bộ đội địa phương.^[3]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

^ Lịch sử xã Đình Bảng, tập 1, trang 43-44.
^ Sđd, tr. 43.
^ ^a ^b Sđd, tr. 44.
^ Tương truyền cho đến những năm 1950 vẫn còn thấy có nhiều cây quéo cổ thụ trong vườn nhưng nay không còn thấy

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Chùa Quỳnh Lâm - Đệ nhất danh lam cổ tích của nước An Nam

[1] Lịch sử xã Đình Bảng, tập 1, trang 43-44.

[2] Sđd, tr. 43.

[Sđd,_tr._44-3] Sđd, tr. 44.

[4] Tương truyền cho đến những năm 1950 vẫn còn thấy có nhiều cây quéo cổ thụ trong vườn nhưng nay không còn thấy

[1]

[2]

[3]

[4]

x t s Chùa tại Việt Nam
Chùa tại các tỉnh	Am An Ninh Bạch Hào Bồ Đề Bút Tháp Cảm Ứng Chùa Dâu Đại Bi Đại Phúc Keo Thượng Kim Sơn Linh Sơn Pháp Vân Phúc Lâm Kim Đài Tam Bảo Chân Tiên Thích Ca Phật Đài Hội Khánh Tam Thanh Tây Tạng Tịnh Quang Vạn Hạnh (Đà Lạt) Viên Giác Thiên Ấn
Chùa tại Hà Nội	Anh Linh Bà Đá Bà Già Bà Nành Bà Ngô Bà Tấm Báo Ân Báo Thiên Bát Tháp Bồ Đề Bồ Tát Bộc Cao Chân Tiên Châu Long Cổ Loa Đại Phúc Đậu Đông Linh Dụ Tiền Hà Hòa Phong Hòe Nhai Hưng Ký Hương Keo Khai Nguyên Kiến Sơ Kim Liên Kim Sơn La Khê Láng Liên Phái Mía Một Cột Nam Dư Thượng Nành Nga My Ngũ Xã Non Nước Pháp Hoa Phúc Khánh Quán Sứ Quang Hoa Quang Lãng Quảng Nghiêm Sải Sét Sủi Tảo Sách Tây Phương Thầy Thiên Niên Thiền Quang Trầm Trấn Quốc Tư Khánh Tự Khoát Tứ Kỳ Tứ Liên Vạn Niên Võng Thị Vũ Thạch Vua Yên Phú
Chùa tại TPHCM	Ấn Quang Giác Hải Giác Lâm Giác Ngộ Giác Viên Hoằng Pháp Hội Sơn Huệ Nghiêm Long Huê Nghệ Sĩ Ngọc Hoàng Nhất Trụ Pháp Hoa Phú Long Phụng Sơn Quảng Đức Quốc Tự Tập Phước Trung Tâm Trường Thọ Từ Ân Vạn Đức Vạn Hạnh Vĩnh Nghiêm Xá Lợi
Di tích quốc gia đặc biệt Hang động Thác nước Đèo Chùa Đình Đền Nhà thờ Tháp cổ Tháp Chăm