Chiến tranh Ba Vương quốc

Chiến tranh Ba Vương quốc
Một phần của Chiến tranh tôn giáo châu Âu
Quốc vương của ba vương quốc: Charles I trong ba cương vị, tranh của Anthony van Dyck, 1633
Thời gian 1639–1653 (14 năm) Địa điểm Đảo Anh và Đảo Ireland Kết quả Quân đội Nghị viện Anh đánh bại tất cả phe địch Xử tử Vua Charles I của Anh Vua Charles II của Anh lưu vong Đánh bại phái Hợp bang Ireland Đánh bại phái Giao ước Scotland Thành lập Thịnh vượng chung với thể chế cộng hòa
Tham chiến
Phái Bảo hoàng Anh, Ireland và Scotland	Phái Giao ước Scotland	Phái Hợp bang Ireland	Phái Nghị viện
Chỉ huy và lãnh đạo
Charles I của Anh   Hoàng tử Rupert, Charles II của Anh, Hầu tước của Montrose (ở Scotland), Công tước của Ormonde (ử Ireland)	Đệ nhất hầu tước của Argyll, David Leslie, Robert Monro (ở Ireland)	Hội đồng Tối cao Liên bang, Owen Roe O'Neill (ở Ulster), Thomas Preston (ở Leinster), Garret Barry (ở Munster), John Burke (ở Connacht), Edmund O'Dwyer (ở Munster)	Bá tước của Essex, Công tước của Manchester, Thomas Fairfax, Oliver Cromwell, George Monck (ở Scotland), Michael Jones (ở Ireland), Henry Ireton (ở Ireland)
Thương vong và tổn thất
50.000 người Anh và người Wales[1]	?	?	34.000[1]
127.000 người Anh và xứ Wales không tham chiến đã tử trận (bao gồm khoảng 40.000 thường dân)[a]

Chiến tranh Ba Vương quốc,^[b] đôi khi được gọi là Nội Chiến Đại Anh,^[c] là một loạt chằng chịt các xung đột từ năm 1639 đến năm 1653 diễn ra tại Vương quốc Anh, Vương quốc Ireland và Vương quốc Scotland, ba vương quốc riêng nhưng có chung một vua là Charles I. Những xung đột này – bao gồm nổi loạn, nội chiến và xâm lược – liên quan đến các tranh chấp về chính trị và tôn giáo. Nổi bật nhất trong số đó là cuộc Nội chiến Anh. Chiến tranh Ba Vương quốc kết thúc với việc quân đội Nghị viện Anh đánh bại các phe phái khác, tử hình nhà vua, bãi bỏ nền quân chủ, và thiết lập Thịnh vượng chung Anh, một nền cộng hòa nhất thể cai trị cả quần đảo Anh cho tới năm 1660.

Ghi chú

1. "Mặc dù rất khó để xác định số thương vong trong bất kỳ cuộc chiến nào, người ta ước tính rằng cuộc xung đột ở Anh và xứ Wales đã cướp đi sinh mạng của khoảng 85.000 người trong chiến đấu, với thêm 127.000 cái chết phi chiến đấu (bao gồm khoảng 40.000 dân thường)."^[2]
2. Ian Gentles, trích dẫn John Morrill, cho rằng, "không có tiêu đề ổn định, thống nhất cho các sự kiện này.... Các sự kiện này được đặt tên khác nhau là Cuộc nổi dậy vĩ đại, Cách mạng Thanh giáo, Nội chiến Anh, Cách mạng Anh và gần đây nhất là Cuộc chiến tranh Ba vương quốc." (Gentles 2007, tr. 3)Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFGentles2007 (trợ giúp)
3. Dù thuật ngữ Các cuộc chiến tranh Tam Quốc" không phải là mới, đã được James Heath sử dụng trong cuốn sách "Biên niên sử tóm tắt về tất cả các hành động chính đã thất bại thảm hại trong tam quốc"., lần đầu được xuất bản năm 1662,^[3] các ấn phẩm gần đây có xu hướng đặt tên cho các xung đột liên quan này, thuật ngữ này thể hiện xu hướng của các nhà sử học hiện đại nhằm mục đích có một cái nhìn tổng quan thống nhất hơn là coi một số xung đột chỉ là nền tảng của Nội chiến Anh. Một số người khác, chẳng hạn như Carlton và Gaunt đã gọi các sự kiện này Nội chiến Anh.^[4][5][6]

Tham khảo

1. ^ “ENGLISH CIVIL WARS”. History (mạng truyền hình Hoa Kỳ). Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2014.
2. Ohlmeyer, Jane H. (ngày 24 tháng 4 năm 2018). “English Civil Wars: Causes, Summary, Facts, & Significance”. Encyclopedia Britannica. Truy cập ngày 19 tháng 6 năm 2018.
3. Raymond 2005, tr. 281.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFRaymond2005 (trợ giúp)
4. Carlton 1994.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFCarlton1994 (trợ giúp)
5. Gaunt 1997.Lỗi sfn: không có mục tiêu: CITEREFGaunt1997 (trợ giúp)
6. Trevor Royle đã xuất bản cuốn sách năm 2004 của mình dưới các tiêu đề khác nhau. Ở Vương quốc Anh, nó được gọi là Nội chiến: Cuộc chiến của ba vương quốc trong khi ở Mỹ, nó được gọi là Nội chiến của Anh: Cuộc chiến của ba vương quốc, 1638–1660 (Royle 2004)Lỗi harv: không có mục tiêu: CITEREFRoyle2004 (trợ giúp).