Chi Tử đằng

Tử đằng
Hoa của Wisteria sinensis
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Rosids
Bộ (ordo)	Fabales
Họ (familia)	Fabaceae
Phân họ (subfamilia)	Faboideae
Tông (tribus)	Wisterieae
Chi (genus)	Wisteria Nutt., 1818 nom. cons.[1]
Loài điển hình
Wisteria speciosa Nutt., 1818 nom. superfl.
Các loài
4. Xem trong bài.
Danh pháp đồng nghĩa
Bradburia Spreng., 1826 Diplonyx Raf., 1817 nom. rej. Kraunhia Raf. ex Greene, 1891 nom. superfl. Phaseoloides Duhamel, 1755 nom. rej. Rehsonia Stritch, 1984 Thyrsanthus Elliott, 1818 nom. illeg. Wistaria Nutt. ex Spreng., 1826 orth. var.

Tử đằng (danh pháp khoa học: Wisteria) là một chi thực vật có hoa trong họ Đậu.^[2]

Từ nguyên

Wisteria lấy theo tên của Caspar Wistar (1761-1818), bác sĩ kiêm nhà giải phẫu học người Mỹ, chủ tịch Hiệp hội Triết học Hoa Kỳ (American Philosophical Society) từ năm 1815 đến năm 1818.^[1]

Các loài

Plants of the World Online hiện công nhận 4 loài như sau:^[3]

• Wisteria brachybotrys Siebold & Zucc., 1839. Phân bố: Miền đông Trung Quốc, tây trung và nam Nhật Bản.
• Wisteria floribunda (Willd.) DC., 1825 – Tử đằng Nhật Bản, tử đằng nhiều hoa. Phân bố: Trung và nam Nhật Bản. Du nhập vào bán đảo Triều Tiên, Hoa Kỳ (Alabama, Illinois, Tennessee), quần đảo Ogasawara.
• Wisteria frutescens (L.) Poir., 1823 – Tử đằng Mỹ. Phân bố: Miền trung và đông Hoa Kỳ.
• Wisteria sinensis (Sims) DC., 1825 – Tử đằng Trung Quốc, tử đằng. Phân bố: Miền trung và nam Trung Quốc. Du nhập vào Algeria, Australia (Queensland, Nam Úc), Ấn Độ, các quốc gia Baltic, Bangladesh, Bulgaria, Himalaya, Hoa Kỳ (Alabama, Florida, Illinois, Kentucky, Massachusetts, New York, Tennessee, Texas, Vermont), Italia, Krym, Nepal, bắc New Zealand, Kavkaz, Pakistan, Pháp, Romania, Tadzhikistan, Tây Ban Nha, Tunisia, Ukraina, Uzbekistan.

Phát sinh chủng loài

Cây phát sinh chủng loài dưới đây vẽ theo Compton et al. (2019).^[4]

Wisteria	Wisteria frutescens     W. frutescens subsp. macrostachya         Wisteria brachybotrys       Wisteria sinensis     Wisteria floribunda

Hình ảnh

• 
  Hoa tử đằng
• 
  Hoa Wisteria trắng (bạch đằng)
• 
  Wisteria leo cây thông
• 
• 
  Giàn Wisteria
• 
  Trái Wisteria
• 
• 

Chú thích

1. ^ Thomas Nuttall, 1818. Wisteria. The Genera of North American Plants 2: 115-116.
2. The Plant List (2010). “Wisteria”. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2013.
3. Wisteria trong Plants of the World Online. Tra cứu ngày 12 tháng 10 năm 2022.
4. James A. Compton, Brian D. Schrire, Kálmán Könyves, Félix Forest, Panagiota Malakasi, Sawai Mattapha & Yotsawate Sirichamorn, 2019. The Callerya Group redefined and Tribe Wisterieae (Fabaceae) emended based on morphology and data from nuclear and chloroplast DNA sequences. PhytoKeys 125: 1-112, doi:10.3897/phytokeys.125.34877.

Liên kết ngoài

• Tư liệu liên quan tới Wisteria tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Wisteria tại Wikispecies