Dây hương

Erythropalum scandens
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Core eudicots
Bộ (ordo)	Santalales
Họ (familia)	Erythropalaceae
Chi (genus)	Erythropalum Blume, 1826
Loài (species)	E. scandens
Danh pháp hai phần
Erythropalum scandens Blume, Bijdr. Fl. Ned., 1826
Danh pháp đồng nghĩa
Cocculus calophyllus Wall. ex Mast., 1875 Dactylium vagum Griff., 1853 Decastrophia inconspicua Griff., 1854 Erythropalum grandifolium Elmer, 1915 Erythropalum populifolium (Arn.) Mast., 1875 Erythropalum vagum (Griff.) Mast., 1875 Mackaya populifolia Arn., 1838 Modeccopsis vaga Griff., 1854 Passiflora heyneana Wall., 1829

Dây hương, hồng trục^[1], dây bò khai, rau ngót leo, dã diến, rau nghiến, hạ hòa, khau hương, phắc hiển (Tày), long châu sói (Dao)... (danh pháp hai phần: Erythropalum scandens) là một loại cây tiểu mộc thuộc họ Dây hương. Nó cũng là loài duy nhất còn sinh tồn hiện được công nhận thuộc về chi Erythropalum.

Mô tả

Đây là một loại cây tiểu mộc dạng dây leo dài 5–10 m, có ngọn mảnh dẻ, xanh non giống với ngọn su su. Thân cây nhỏ bằng đầu đũa, giòn, dễ gãy, được chia thành nhiều nhánh đốt, bò và bám theo cây gỗ vươn cao đón ánh nắng mặt trời giống như cây tầm gửi. Ở các phần đầu của đốt có các tua nách cùng cuống lá đua ra. Cuống lá có chiều dài từ 3–10 cm còn lá hình trứng hay hình trái tim, dài, nhọn ở đỉnh, gốc lá tù. Loài này có nhiều hoa mọc thành cụm dạng xim dài 6–18 cm, cuống cụm hoa dài 4 – 10 cm, cuống mỗi chiếc hoa dạng chỉ dài 2–5 mm. Đài hoa dạng quả đầu, răng cưa bộ 5, khoảng 1 mm. Nhị hoa với các túm lông ở hai bên. Cánh hoa màu trắng dài 1,5–2 mm. Quả hạch hình elipxoit hay trứng ngược, kích thước 1,5-2,5 x 0,8-1,2 cm, với đài hoa bền ở đỉnh quả, cuối cùng nứt thành các múi để lộ bề mặt bên trong màu đỏ. Hạt màu xanh chàm, hình elipxoit rộng^[2].

Quả của cây dây hương.

Thời gian ra hoa và kết quả từ tháng 3 tới tháng 9^[2].

Môi trường sống

Chúng có mặt tại các khu rừng bãi bồi và khu rừng ven sông, ở độ cao từ 100–1500 m^[2].

Có tại Trung Quốc (các tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây, nam Quý Châu, Hải Nam, Vân Nam, đông nam Tây Tạng) và các quốc gia ở Đông Nam Á, Nam Á như: Bangladesh, Brunei, Bhutan, Campuchia, Ấn Độ, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Thái Lan, Việt Nam^[2].

Ở Việt Nam, dây hương có ở hầu hết các tỉnh vùng núi phía Bắc, nhiều nhất là Bắc Kạn và Thái Nguyên và được coi là một trong những loại rau đặc sản.

Hình ảnh

• 
• 
• 
• 

Chú thích

1. Phạm Hoàng Hộ, Cây cỏ Việt Nam, quyển II, trang 123.
2. ^ Erythropalum scandens trong e-flora

Tham khảo

Liên kết ngoài

• Tư liệu liên quan tới Erythropalum scandens tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Erythropalum scandens tại Wikispecies