Isma'il Pasha

Ismail Pasha
İsmail Paşa
إسماعيل باشا
Ismail Pasha; İsmail Paşa; إسماعيل باشا
	Khedive của Ai Cập và Sudan
Tại vị	19 January 1863 – 26 June 1879
Tiền nhiệm	Sa'id I (Wāli)
Kế nhiệm	Tewfik Pasha
Thông tin chung
Sinh	31 tháng 12 năm 1830; Cairo
Mất	2 tháng 3 năm 1895 (64 tuổi); Istanbul
Phối ngẫu	Shehret Feza Hanim; Jananiyar Hanim; Jeshm Afet Hanim; Shafaq Nur Hanim; Nur Felek Kadin; Misl Melek Kadin; Jihan Shah Kadin; Bezmi Alem Kadin; Hur Jenan Kadin; Jamal Nur Kadin; Feriyal Kadin; Misl Jihan Kadin; Neshedil Kadin; Felek Naz Kadin
Hậu duệ	Tewfik Pasha; Hussein Kamel of Egypt; Fuad I of Egypt; Prince Ali Jamal ud-din Pasha ; Jamilah Fadel; Princess Fatimah; Princess Aminah; Princess Nimetullah; Zeinab Hanem; Princess Tawhida
Thân phụ	Ibrahim Pasha
Thân mẫu	Hoshiar Kadinefendi
Tôn giáo	Islam

Isma'il Pasha (31 tháng 12 năm 1830 – 2 tháng 3 năm 1895) là wāli rồi sau đó là khedive (quốc vương) của Ai Cập và Sudan từ năm 1863 cho đến khi bị người Anh truất phế năm 1879. Khi tại vị ông có công mở cuộc canh tân xứ Ai Cập và Sudan nhưng cũng vì đó mà đất nước phải gánh một khoản nợ quá lớn. Ông được đặt ngoại hiệu là Isma'il the Magnificent - tạm dịch là Isma'il Huy hoàng.

Thân thế

Isma'il là người gốc Albania, sinh ra ở Điện Al Musafir Khana^[1] với tư cách là người con thứ của Ibrahim Pasha và là cháu nội của Muhammad Ali. Mẹ ông là Hoshiar (Khushiyar), vợ thứ của Ibrahim Pasha. Bà này được tin là chị/em gái của Thái hậu Pertevniyal nhà Ottoman (1812 - 1883). Pertevniyal là vợ của hoàng đế Mahmud II nhà Ottoman, và là mẹ của hoàng đế Abdul Aziz.^[2]^[3]^[4]^[5]

Thiếu thời

Isma'il đã được du học tại Paris, tại đây ông học môn École d'état-major. Sau khi hoàn tất việc học, ông trở về quê nhà. Sau khi anh trai Isma'il qua đời, ông được chú là Sa'id Pasha chọn làm người thừa kế.

Nghiệp chúa

Ngày 19 tháng 1 năm 1863, sau khi Sa'id qua đời, Isma'il trở thành wāli. Giống như những người tiền nhiệm kể từ Muhammad Ali, ông tiếm xưng chức khedive (không được đế quốc Ottoman công nhận).

Năm 1866, ông được sultan Abdul Aziz của đế quốc Ottoman chấp nhận thay đổi quy chế nối nghiệp. Trước đó, theo luật Thổ, người nối nghiệp là người cao tuổi nhất trong hoàng tộc. Đổi lấy số tiền cống nạp tăn lên gần gấp đôi, sultan Abdul Aziz ban thánh chỉ rằng từ giờ trở đi, ở Ai Cập, quyền nối nghiệp thuộc về con trưởng của tổng trấn.

Năm 1867, triều đình nhà Ottoman ban thánh chỉ chính thức công nhận Isma'il và những người kế thừa là khedive của Ai Cập và Sudan.

Năm 1873 lại có thánh chỉ của triều đình Ottoman công nhận thêm nhiều đặc quyền của khedive Ai Cập.