Knol

Knol
	Một bài viết về Wikipedia trên Knol
Loại website	Tham khảo
Có sẵn bằng	Anh, Hàn, Ả Rập, Đức, Hà Lan, Ý, Pháp, Tây Ban Nha, Nhật, Nga, Do Thái
Chủ sở hữu	Google
Tạo bởi	Google
Website	http://knol.google.com/
Thương mại	Có
Yêu cầu đăng ký	Chấp nhận
Bắt đầu hoạt động	23 tháng 7 năm 2008
Tình trạng hiện tại	Đóng cửa

Knol là một dự án của Google với mục đích tập hợp các bài viết của người dùng về nhiều chủ đề được phân loại, theo Google nó bao gồm "từ các khái niệm khoa học cho tới thông tin về y học, từ lịch sử, địa lý cho đến lĩnh vực giải trí, từ thông tin về các sản phẩm cho tới cách sửa chữa...."^[1] Đây cũng là sản phẩm trí tuệ của phó chủ tịch về công nghệ của Google Udi Manber,^[2] được công bố vào ngày 13 tháng 12 năm 2007 và bắt đầu mở cửa bản beta từ ngày 23 tháng 7 năm 2008^[3] với vài trăm bài viết đã có sẵn.^[4]

Theo Manber, những trang viết Knol là "thứ đầu tiên mà những người đang lần đầu tìm hiểu về chủ đề này muốn đọc".^[1] Thuật ngữ knol được Google định nghĩa là một "unit of knowledge" (đơn vị kiến thức),^[5] có lẽ bắt nguồn từ từ tiếng Anh "knowledge", là tên gọi chung cho cả dự án và mỗi bài viết trong dự án này.^[1] Một số chuyên gia nhìn nhận Knol như một nỗ lực của Google nhằm hoàn thiện cho Wikipedia^[6], trong khi một số người khác thì muốn tìm ra những điểm khác biệt của hai dự án^[7] hay cho rằng Knol sẽ là đối thủ của Wikipedia.

Nội dung

Những knol về cơ bản là những bài viết bày tỏ quan điểm, với tác giả chính là người dùng, chứ không chỉ dựa hoàn toàn vào những tin nguồn đã được xuất bản:^[8] Google nói rõ, "Vì lẽ các tác giả của knol có rất nhiều quyền lợi, knol là một diễn đàn tuyệt vời để bạn bày tỏ quan điểm của mình."^[8] Một knol có thể có những đánh giá khôi hài, hay những ý kiến hài hước, ví dụ như một đoạn nhại lại một bài viết của Wikipedia. Knol không yêu cầu các bài viết phải che đậy các khía cạnh của vấn đề, hay phải hoàn hảo, hoặc thậm chí phải đúng ngữ pháp; Knol không phải là một bách khoa thư do đó không có các liên kết để giải thích từng chủ đề được đề cập trong một bài viết.

Khi đưa vào hoạt động, Knol đã có sẵn vài trăm bài viết, hầu hết thuộc lĩnh vực sức khỏe và y học.^[2] Mỗi knol đều được mặc định đánh dấu bản quyền công cộng Creative Commons, nhưng các tác giả có thể lựa chọn sự bảo vệ quyền tác giả truyền thống.^[2] Bản quyền mặc định này hiện chưa rõ có tương thích với Giấy phép Tài liệu Tự do GNU được dùng trong Wikipedia hay không. Tất cả người dùng đều phải đăng nhập một tài khoản của Google trước khi viết bài.^[9]^[10]^[11] Knol cũng có những chính sách về những nội dụng được hay không được chấp nhận trong dự án has. Những nội dung về khỏa thân có mục đích phù hợp được cho phép (ở đa số các quốc gia),^[12] nhưng nếu là nội dung khiêu dâm, phục vụ thương mại hay các trường hợp khác sẽ đều bị cấm.^[13] Những nội dụng gây tranh cãi hay quá khích cũng bị cấm. Nội dung nhằm ủng hộ cho kinh doanh hay các sản phẩm được phép, nhưng những bài viết có nội dung vu vơ, không xác thực hay nhằm mục đích quảng bá thu lợi nhuận đều bị cấm.^[13]

Người đọc có thể đánh giá, viết bình luận, hay góp ý về bài viết. Có thể có nhiều bài viết về cùng một chủ đề, mỗi bài được viết bởi một tác giả khác nhau. Google tin tưởng việc tác giả được nhiều người biết tới sẽ khuyến khích người dùng làm cho nội dung trang web tốt hơn."^[1] Manber cho biết Google hy vọng "knols sẽ thu được các quan điểm cũng như những góc nhìn của các tác giả, những người sẽ đưa danh tiếng của họ lên cao " và các tác giả sẽ có thể đưa hình quảng cáo vào các knol của họ, từ đó có thể được chia sẻ một phần lợi nhuận từ những quảng cáo đó. Manber cũng cho biết "Google trong bất cứ trường hợp nào sẽ không đóng vai trò biên soạn, và sẽ không viết hay hỗ trợ bất cứ một nội dung nào. Mọi công việc biên soạn và chỉnh lý đều thuộc về các tác giả."^[1]

Giống như Wikipedia, Knol không hoạt động theo các liên kết ngoài. Knol sử dụng một tiền tố chỉ dẫn ở phân đoạn đầu của HTML.^{[cần dẫn nguồn]}

Giai đoạn khởi đầu

Sự cạnh tranh

Knol được xem như vừa là một đối thủ cạnh tranh của các từ điển bách khoa trực tuyến như Wikipedia và Scholarpedia^[14]^[15] vừa là một sự bổ sung cho Wikipedia, hình thức hoạt động của Knol chỉ ra nhiều thiếu sót của Wikipedia.^[16]^[17]^[18] Tổ chức phi lợi nhuận Wikimedia, sở hữu Wikipedia và các dịch vụ từ các dự án Wikipedia, đã chào đón Google Knol như sau "Càng có nhiều nội dung miễn phí và bổ ích, thì càng tốt cho thế giới"^[19] Trong khi các bài viết của Wikipedia được viết dưới chính sách "những cách nhìn có quan điểm trung lập",^[20] Knol lại nhấn mạnh vào sự thông thái của tác giả bằng cách nêu rõ nguồn tác giả^[11] và, giống như những bài viết được cung cấp trên Squidoo, HubPages, oondi.com, hay Helium.com, knol sẽ bao gồm những quan điểm cá nhân của tác giả. Ngoài ra tác còn có thể cho hiển thị những quảng cáo của Google trên bài viết riêng của họ. Từ đó họ có thể kiếm được một khoản tiền nhất định từ việc ăn chia doanh thu quảng cáo với Google.^[1]^[21] Bất chấp lời hưởng ứng chính thức từ Wikipedia và những khác biệt về hình thức, chủ tịch tổ chức Quỹ hỗ trợ Wikimedia vẫn bày tỏ sự quan tâm đến những mối đe dọa tiềm tàng từ Knol đối với Wikipedia trong cuộc cạnh tranh nó sẽ tạo ra.^[22] Sau khi phiên bản beta của Knol đi vào hoạt động, giám đốc sản phẩm phụ trách Knol của Google Cedric Dupont đã trả lời trước những ý kiến cho rằng Google có ý định biến Knol thành một "sát thủ Wikipedia", "Google rất vui mừng trước những thành công to lớn của Wikipedia. Bất cứ ai cố gắng hủy hoại nó cũng sẽ làm tổn thương chúng tôi"."^[4] Thời báo New York lưu ý đến những sự tương tự trong thiết kế giữa Knol và Wikipedia, như phông chữ giống nhau.^[4] Nhưng Dupont cho biết đó chỉ đơn giản là sự trùng hợp ngẫu nhiên vì đó là phông chữ thường xuyên được sử dụng.^[4]

Từ hình thức của Knol, một số ý kiến lại cho rằng Knol trông giống About.com hơn là Wikipedia.^[15] Theo Wolfgang Hansson, một cộng tác viên của tờ DailyTech, Knol có thể đã có kế hoạch sáp nhập với About.com. Hansson cho biết có thông tin từ một vài nguồn được giữ kín nói rằng Google đang có kế hoạch thâu tóm About.com, nhưng ban điều hành About.com biết rằng Google định sẽ chuyển đổi mô hình của About.com sang mô hình mang dáng dấp wiki. Điều đó đồng nghĩa với việc phần lớn hay tất cả 500 người thuộc đội ngũ "Guides" (người hướng dẫn) của About.com sẽ bị sa thải.^[23]

Mâu thuẫn trong cạnh tranh

Chú thích

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Manber, Udi (ngày 13 tháng 12 năm 2007). “Encouraging People to Contribute Knowledge”. Official Google blog (06:01:00 PM). Google. Truy cập ngày 23 tháng 7 năm 2008.
^ ^a ^b ^c Levy, Steven (ngày 23 tháng 7 năm 2008). “Google Throws Open Rival for Wikipedia — Anon Authors Discouraged”. Wired News. Truy cập ngày 23 tháng 7 năm 2008.
^ Mills, Ellis (ngày 23 tháng 7 năm 2008). “Google's Wikipedia rival, Knol, goes public”. CNET News. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 3 năm 2012. Truy cập ngày 25 tháng 7 năm 2008. Đã định rõ hơn một tham số trong |accessdate= và |access-date= (trợ giúp)
^ ^a ^b ^c ^d Helft, Miguel (ngày 23 tháng 7 năm 2008). “Wikipedia, Meet Knol”. The New York Times. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 1 năm 2013. Truy cập ngày 30 tháng 7 năm 2008. Đã định rõ hơn một tham số trong |accessdate= và |access-date= (trợ giúp)
^ Monaghan, Angela (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “"Google's 'knol' may challenge Wikipedia”. The Daily Telegraph. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 6 năm 2008. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2007.
^ “Google debuts knowledge project”. BBC. ngày 15 tháng 12 năm 2007. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2007. Many experts see the initiative as an attack on the widely used Wikipedia communal encyclopaedia.
^ “Google Knol Released. It's Not Wikipedia”.
^ ^a ^b "Best Practices: Writing Good Knols", Google, 2008, webpage: Google-Knol Lưu trữ 2008-12-17 tại Wayback Machine: notes "Since knol authors receive attribution, "knols are a great forum for expressing your opinions."
^ Sullivan, Danny (ngày 13 tháng 12 năm 2007). “Google Knol - Google's Play To Aggregate Knowledge Pages”. Search Engine Land. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 7 năm 2008. Truy cập ngày 17 tháng 12 năm 2007. Google Knol is designed to allow anyone to create a page on any topic, which others can comment on, rate, and contribute to if the primary author allows. [...] Google also stressed to me [...] that the service might not launch at all.
^ Needleman, Rafe (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Google's Knol experiment to rival Wikipedia?”. CNET Networks. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 9 năm 2012. Truy cập ngày 25 tháng 7 năm 2008. Since Knol pages will be authored, users won't, presumably, be able to dive in and edit another page. They'll be able to submit edits to the author for approval, though. Đã định rõ hơn một tham số trong |accessdate= và |access-date= (trợ giúp)
^ ^a ^b Blakely, Rhys (ngày 15 tháng 12 năm 2007). “Google to tackle Wikipedia with new knowledge service”. The Times. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 6 năm 2010. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2007. [K]nol looks set to foster rivalry. Contributors to Knol will not be able to contribute anonymously and will not be able to edit each other’s work, [...]. Whereas on Wikipedia, readers find only one entry on, say, the First World War, on Knol authors will submit separate pieces that will compete for advertising dollars.
^ “Breast Augmentation”. Knol. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 9 năm 2008. Truy cập ngày 25 tháng 7 năm 2008.
^ ^a ^b “Content Policy”. knol.google.com. Google. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 8 năm 2008. Truy cập ngày 23 tháng 7 năm 2008.
^ Riley, Duncan (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Google Knol: A Step Too Far?”. TechCrunch. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2007.
^ ^a ^b Frederick, Lane (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Death Knell Sounds for Wikipedia, About.com”. NewsFactor Network. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2007. Chú thích có tham số trống không rõ: |7= (trợ giúp)
^ Masnick, Mike (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Google Decides Organizing The World's Information Is Easier If That Info Is Online”. Techdirt. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2007.
^ Manjoo, Farhad (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Truthiness showdown: Google's "Knol" vs. Wikipedia”. Salon.com. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 12 năm 2007. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2007.
^ Hof, Rob (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Google's Knol: No Wikipedia Killer”. Businessweek. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2007.
^ Levy, Ari (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Google Starts Web Site Knol to Challenge Wikipedia”. Bloomberg. Truy cập ngày 15 tháng 12 năm 2007.
^ “Wikipedia:Neutral_point_of_view”.
^ Murrell, John (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Google's philosophy: Knol thyself”. SiliconValley.com. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 12 năm 2007. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2007.
^ [Foundation-l] [Announcement] update in board of trustees membership
^ Hansson, Wolfgang (ngày 14 tháng 12 năm 2007). “Google Announces Knol Wikipedia-like Service”. DailyTech. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 5 năm 2008. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2007.