Ligitan

Đảo Ligitan
Vị trí của đảo Ligitan trong vịnh Darvel
Vị trí đảo Ligitan trên bản đồ Malaysia
Địa lý
Vị trí	Biển Celebes
Tọa độ	4°09′B 118°53′Đ / 4,15°B 118,883°Đ / 4.150; 118.883 (đảo Ligitan)
Hành chính
Malaysia
Bang	Sabah

Đảo Ligitan (tiếng Mã Lai: Pulau Ligitan) là một đảo nhỏ thuộc Tawau, Sabah, Malaysia. Trong quá khứ, Ligitan là tâm điểm tranh chấp lãnh thổ giữa Malaysia và Indonesia. Vụ tranh chấp đã được đưa ra Tòa án Công lý Quốc tế và kết quả là vào cuối năm 2002, Tòa phán quyết đảo này thuộc về Malaysia.

Địa lý

Đảo Ligitan là một đảo nhỏ nằm trong biển Celebes và ở về phía đông đảo Borneo. Đảo cao 9,1 m, một phần được bao phủ bởi cây bụi.^[1] Đây là bộ phận của nhóm các đảo nhỏ và rạn san hô có tên gọi là Nhóm Ligitan.^[1]

Tranh chấp

Đảo Ligitan - cùng với đảo Sidapan - từng là đối tượng tranh chấp giữa Malaysia với nước láng giềng Indonesia.^[2] Đòi hỏi chủ quyền của Indonesia dựa chủ yếu vào Hiệp định ký năm 1891 giữa Anh Quốc và Hà Lan, theo đó vĩ tuyến 4°10' Bắc là đường phân giới giữa các thuộc địa của Anh và Hà Lan.^[2] Nước này cho rằng đảo Ligitan (có vĩ độ 4°09') nằm về phía nam giới tuyến này, nên nay phải thuộc về Indonesia. Phía Malaysia lại khẳng định ranh giới 1891 chỉ nhằm phân định phần đất liền trên đảo Borneo và Sebatik.^[2]

Sau khi xem xét, Toà án Công lý Quốc tế cho rằng Malaysia đã "chiếm hữu hiệu quả" đảo này từ thời chính quyền thuộc địa Anh ở Bắc Borneo. Toà bác luận điểm của Indonesia về "chiếm hữu hiệu quả" dựa vào việc ngư dân nước này từ lâu đã đánh bắt cá gần đảo, bởi vì "các hoạt động tiến hành bởi cá nhân" không thể xem là "chiếm hữu hiệu quả" do không dựa vào bất kì luật lệ chính thức nào hay diễn ra dưới quyền lực nhà nước.^[2] Khi chính quyền Bắc Borneo và sau này là Malaysia tiến hành một số hoạt động như bảo tồn rùa và xây hải đăng trên đảo thì Hà Lan và Indonesia cũng không hề tỏ ý không đồng tình hay lên tiếng phản đối.^[2]

Ngoài ra, một quốc gia khác là Philippines cũng nộp đơn can thiệp tiến trình kiện tụng dựa trên cơ sở rằng nước này cũng tuyên bố chủ quyền đối với Bắc Borneo. Tòa án Công lý Quốc tế đã bác bỏ đơn xin phép can thiệp của Philippines vào ngày 23 tháng 10 năm 2001.^[3]

Tham khảo

1. ^ National Geospatial-Intelligence Agency (2011). Sailing Directions (Enroute) Pub.163 - Borneo, Jawa, Sulawesi, and Nusa Tenggara (ấn bản thứ 12). Springfield, Virginia: National Geospatial-Intelligence Agency. tr. 283.
2. ^ “International Court Finds That Sovereignty over Islands of Ligitan and Sidapan Belongs to Malaysia” (bằng tiếng Anh). Liên Hợp Quốc. Truy cập ngày 30 tháng 5 năm 2013. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)
3. “The Court finds that the Application of the Philippines for permission to intervene cannot be granted” (bằng tiếng Anh). Toà án Công lý Quốc tế. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 30 tháng 5 năm 2013. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)

Đọc thêm

• Spadi, Fabio (2003). “Current Legal Development: International Court of Justice—Pulau Ligitan and Pulau Sipadan: New Parameters for the Concept of Dependency in the Maritime Environment?”. The International Journal of Marine and Coastal Law. Martinus Nijhoff Publishers, an imprint of Brill. 18 (2): 295–310. doi:10.1163/157180803100380465. Xem nội dung^{[liên kết hỏng]} (tiếng Anh)