Ngữ tộc Nahua

Ngữ tộc Nahua
Ngữ tộc Azteca
Khu vực	El Salvador và Mexico: México (bang), México City, Puebla, Veracruz, Hidalgo, Guerrero, Morelos, San Luis Potosi, Oaxaca, Michoacán và Durango
Tổng số người nói	1,74 triệu
Phân loại	Ute-Aztec Ngữ tộc Nahua
Địa vị chính thức
Quy định bởi	Instituto Nacional de Lenguas Indígenas
Mã ngôn ngữ
ISO 639-2	nah
ISO 639-3	tùy trường hợp: nci – Nahuatl Cổ điển nhn – Nahuatl Trung tâm nch – Nahuatl Trung Huasteca ncx – Nahuatl Trung Puebla naz – Nahuatl Coatepec nln – Nahuatl Durango nhe – Nahuatl Đông Huasteca ngu – Nahuatl Guerrero azz – Nahuatl Cao nguyên Puebla nhq – Nahuatl Huaxcaleca nhk – Nahuatl Isthmus-Cosoleacaque nhx – Nahuatl Isthmus-Mecayapan nhp – Nahuatl Isthmus-Pajapan ncl – Nahuatl Michoacán nhm – Nahuatl Morelos nhy – Nahuatl Bắc Oaxaca ncj – Nahuatl Bắc Puebla nht – Nahuatl Ometepec nlv – Nahuatl Orizaba ppl – Tiếng Pipil nhz – Nahuatl Santa María la Alta npl – Nahuatl Đông Nam Puebla nhc – Nahuatl Tabasco nhv – Nahuatl Temascaltepec nhi – Nahuatl Tenango nhg – Nahuatl Tetelcingo nuz – Nahuatl Tlamacazapa nhw – Nahuatl Tây Huasteca nsu – Nahuatl Sierra Negra xpo – Pochutec
Glottolog	azte1234[1]
Bản đồ thể hiện các khu vực của Mesoamerica nơi các phương ngữ Nahuatl được sử dụng ngày nay (màu trắng) và nơi được biết là đã từng được sử dụng trong lịch sử (màu xám)[2]

Ngữ tộc Nahua hoặc Aztec là nhóm ngôn ngữ thuộc ngữ hệ Ute-Aztec được nói ở miền trung Mexico. Ngôn ngữ Nahua được biết đến nhiều nhất là tiếng Nahuatl.

Chính phủ Mexico, Ethnologue và Glottolog, coi các phương ngữ tiếng Nahuatl hiện đại là các ngôn ngữ riêng biệt, bởi vì chúng thường không thông hiểu lẫn nhau và người nói của họ có bản sắc dân tộc riêng biệt. Tính đến năm 2008, chính phủ Mexico công nhận ba mươi phương ngữ được nói ở Mexico là ngôn ngữ.

Các nhà nghiên cứu phân biệt giữa một số khu vực phương ngữ mà mỗi khu vực có một số đặc điểm chung: một phân loại phân biệt nhóm phương ngữ trung tâm có nhiều đổi mới, được nói xung quanh Thành phố Mexico, với các nhóm phương ngữ khu vực ngoại vi còn giữ nhiều nét nguyên thủy được nói ở phía bắc, phía nam và phía đông của khu vực trung tâm, trong khi một phân loại khác phân biệt giữa phương ngữ phương tây và phương đông. Ngoài các phương ngữ tiếng Nahuatl, ngữ tộc Aztec còn bao gồm tiếng Pipil (còn tồn tại) và tiếng Pochutec (đã biến mất).

Sự khác biệt giữa các phương ngữ Nahuatl không phải là nhỏ, và trong nhiều trường hợp sự thông hiểu lẫn nhau ở mức độ thấp hoặc không có sự thông hiểu lẫn nhau. Do đó, theo tiêu chí đó, chúng có thể được coi là các ngôn ngữ khác nhau.

Tuy nhiên, tất cả các phương ngữ đều có mối quan hệ rõ ràng chặt chẽ với nhau hơn so với tiếng Pochutec.

Tham khảo

1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Aztec”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
2. Dựa theo Lastra de Suárez 1986; Fowler 1985.

Liên kết ngoài

• Classical Nahuatl at SIL-MX
• Guerrero Nahuatl at SIL-MX
• Isthmus-Mecayapan Nahuatl at SIL-MX
• Morelos Nahuatl at SIL-MX
• Northern Oaxaca Nahuatl at SIL-MX
• Orizaba Nawatl at SIL-MX
• Tenango Nahuatl at SIL-MX
• Tetelcingo Nahuatl at SIL-MX
• ELAR archive of Documentation of Nahuatl Knowledge of Natural History, Material Culture, and Ecology