Nhạc vàng (Trung Quốc)

Nhạc vàng (chữ Hán: 黃色音樂; huáng sè yīn yuè, wong sik jam ngok; Hán-Việt: hoàng sắc âm nhạc) hay hoàng ca (chữ Hán: 黃歌; huáng gē, wong go; Hán-Việt: hoàng ca) là một thuật ngữ được gán là "thô tục, bẩn thỉu, ủy mị, khiêu dâm, tục tĩu" xuất phát từ ngôn ngữ tuyên truyền của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa để mô tả những thế hệ đầu tiên của âm nhạc đại chúng tiếng Hoa ở Thượng Hải, Trung Hoa Dân Quốc trong suốt những năm 1920-1940.

Nguồn gốc

Cái tên xuất hiện vì màu vàng ở Trung Quốc có liên quan tới khiêu dâm và tình dục. Những người theo chủ nghĩa Mao Trạch Đông trong thời Cách mạng văn hóa nhìn nhận nhạc vàng như sự không đúng đắn tình dục và gán mác thể loại nhạc C-pop như vậy.^[1] Thuật ngữ này được sử dụng liên tục cho tới thời kỳ Cách mạng Văn hoá.

Trung Quốc

Sau Cách mạng Văn hóa, chỉ có âm nhạc được chính phủ phê duyệt mới được phép trình diễn trong chế độ Mao Trạch Đông. Nhạc vàng, âm nhạc đề cập đến các mối quan tâm cá nhân đặc biệt là về chủ đề tình yêu, đã bị chế độ cấm vì cho là suy đồi và "không tương thích với các giá trị của cách mạng".^[1]

Nhạc vàng tiếp tục phát triển ở Đài Loan và Hồng Kông, khu vực mà Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa không có thẩm quyền. Đặng Lệ Quân và Phụng Phi Phi là một trong những người biểu diễn nổi tiếng nhất, Lê Cẩm Huy (黎錦暉) là nhà soạn nhạc và nhạc sĩ nổi bật nhất.

Tại Trung quốc, với sự tiếp quản quyền lực của Đặng Tiểu Bình vào những năm 1970, Trung Quốc cũng mở cửa với những ảnh hưởng âm nhạc phương Tây. Với "Thông tục âm nhạc" (tiếng Trung 通俗音乐, tongsu yinyue), một loại nhạc phổ thông mới, âm nhạc chế độ cộng sản Trung Quốc đã mang phong cách phương Tây, bắt chước nhạc vàng. Tuy nhiên, nội dung bài hát tiếp tục được kiểm soát và chủ yếu xử lý các chủ đề yêu nước, đề cao tính tập thể, chỉ đôi khi là chủ đề các mối quan tâm cá nhân.

Với việc tư nhân hóa các công ty ở Trung Quốc, sự gia tăng phạm vi hàng hóa và tính cá nhân, ảnh hưởng của các cơ quan chính phủ tiếp tục giảm vào cuối những năm 1980, nhưng vẫn tiếp tục tồn tại. Nhạc vàng bây giờ có thể lan rộng hơn ở Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Ngày nay, nhạc vàng rất phổ biến ở châu Á. Có một sự phục hưng vào đầu thế kỷ 21, ví dụ sự phổ biến của Thời đại khúc đã truyền cảm hứng cho Gary Lucas cho album The Edge of Heaven và các DJ như Ian Widgery và dự án Shanghai Lounge Divas của anh.^[2] Mặt khác, nếu điện ảnh là nguồn gốc của nhiều bài hát, thì Vương Gia Vệ đã sử dụng chúng một lần nữa để minh họa cho bộ phim "Tâm trạng khi yêu"; Phan Địch Hoa (Rebecca Pan) một trong những nữ diễn viên trong bộ phim này, cũng là một trong những ca sĩ Thời đại khúc (shidaiqu) nổi tiếng.

Việt Nam

Nhạc vàng, lúc đầu được các cơ quan tuyên truyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sử dụng để chỉ âm nhạc được sản xuất ở miền Nam Việt Nam trong thời Chiến tranh Việt Nam, để khác biệt với "Nhạc đỏ" được chính phủ phê duyệt. Thể loại này chứa các chủ đề và đặc điểm được coi là "suy đồi, ủy mị" và bị cấm vào năm 1975 sau khi kết thúc chiến tranh Việt Nam, với những người nghe nó bị trừng phạt, và thiết bị âm nhạc của họ bị tịch thu. Hầu hết nhạc vàng đã được liên kết với thể loại bolero. Sau sự sụp đổ của Sài Gòn, nhiều nghệ sĩ Việt Nam di cư sang Hoa Kỳ để theo đuổi sự nghiệp và ngành công nghiệp của họ ở đó. Lệnh cấm đối với nhạc vàng đã được nới lỏng vào năm 1986, nhưng lúc đó ngành công nghiệp nhạc vàng đã gần như không còn tồn tại.^[3]

Xem thêm

• C-pop
• Thời đại khúc
• Mandopop
• Cantopop
• Hoàng ca
• Nhạc vàng (Việt Nam)

Chú thích

1. ^ Jones. Andrew F. [2001] (2001). Yellow Music – CL: Media Culture and Colonial Modernity in the Chinese Jazz Age. Duke University Press. ISBN 0-8223-2694-9
2. The Tyee The Triumphant Return of the Shanghai Lounge Divas
3. Duy, Dinh (ngày 12 tháng 10 năm 2016). “The Revival of Boléro in Vietnam”. The Diplomat. The Diplomat. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2017.