Niramon Aunprom

Sineenat Wongvajirapakdi สินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ Chao Khun Phra
Vương phi Thái Lan
Tại vị	28 tháng 7 năm 2020 - hiện nay
Thông tin chung
Sinh	28 tháng 1, 1985 (39 tuổi) Nan, Thái Lan
Phối ngẫu	Rama X (kết hôn 2019, phế truất 2019) (phục vị 2020)[1]
Thân phụ	Wirat Aunprom
Thân mẫu	Pranee Aunprom
Tôn giáo	Phật giáo
Binh nghiệp
Thuộc	Thái Lan
Quân chủng	Quân đội hoàng gia Thái Lan
Cấp bậc	Thiếu tướng

Chao Khun Phra Sineenat Bilaskalayani (tiếng Thái: เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี), tên thật Niramon Aunprom (tiếng Thái: นิรมล อุ่นพรม, RTGS: Niramon Unphrom; sinh 28 tháng 1 năm 1985),^[2][3] có biệt danh là Koi,^[4] là phi tần của Quốc vương Thái Lan Rama X, tước xưng Chao Khun Phra.^[5] Báo chí Việt Nam khi nói đến Sineenat thường gọi là "Hoàng quý phi Thái Lan".

Vua Rama X khi còn là Thái tử đã phong cho bà một số cấp bậc và chức vụ trong quân đội, bao gồm quý danh là Sineenat Wongvajirapakdi (tiếng Thái: สินี นาฏ วงศ์ ว ชิ รา ภั ก ดิ์; RTGS: Sininat Wongwachiraphak). Sau khi Thái tử Vajiralalongkorn kế vị trở thành Vua Rama X, ông đã phong bà tước vị 「Chao Khun Phra Sineenat Bilaskalayani」 (tiếng Thái: เจ้าคุณ พระ สินี นาฏ พิลาส กัลยาณี; RTGS: Sininat Philatkanlayani) vào ngày 28 tháng 7 năm 2019. Bà là người phụ nữ đầu tiên trở thành phi tần của Vua Thái Lan trong gần một thế kỷ bởi Vua Rama VII và Rama IX đều theo chế độ một vợ một chồng.^[6][7]

Ngày 21 tháng 10 năm 2019, bà bị phế truất tước vị Quý phi cùng toàn bộ quân hàm, trở thành thường dân, sau cáo buộc mưu đồ cướp ngôi Vương hậu. Mười một tháng sau, bà được phục vị Quý phi.

Cuộc sống ban đầu

Sineenat sinh ngày 28 tháng 1 năm 1985.^[8] Nơi sinh của bà được cho là ở huyện Tha Wang Pha, tỉnh Nan, Thái Lan. Bà hoàn thành chương trình giáo dục cấp trung học tại Trường Thawangphapittayakhom. Sau đó bà học tập và tốt nghiệp bằng cử nhân điều dưỡng tại Học viện Y tá Quân đội Vương thất Thái Lan ở Bangkok vào năm 2008.^[9]

Vương phi Thái Lan

Theo tiểu sử chính thức do Vương thất Thái Lan công bố và một số nguồn khác, từ năm 2008 đến năm 2012, Sineenat - lúc bấy giờ được biết đến với tên trước đó là Niramon Ounprom - làm y tá tại bệnh viện Phra Mongkutklao và một bệnh viện quân đội là bệnh viện Ananda Mahidol.^[2][10]

Ounprom trong tiểu sử chính thức đã lên cấp Đại tá vào năm 2015 và đã "ghi danh vào Đội cảnh sát Ratchawallop, Đội cận vệ Vương thất 904".^[2] Trước đó, Ounprom đã hoàn thành khóa huấn luyện quân sự về nhảy dù, vệ sĩ vương thất, và "Khóa học đủ điều kiện chiến đấu trong rừng" của quân đội Thái Lan. Bà có bằng phi công tư nhân sau khi được đào tạo ở Đức và trường bay vào năm 2018 với Không quân Thái Lan. Đến tháng 5 năm 2019, bà mang quân hàm Thiếu tướng.

Ngày 28 tháng 7 năm 2019, Sineenat được Vua Rama X sách phong làm 「เจ้าคุณพระ; Chao Khun Phra」 vào đúng dịp sinh nhật của ông. Lễ sách phong được tiến hành trước sự chứng kiến của Vương hậu Suthida, chính thất của nhà Vua. Qua sự kiện này, bà chính thức trở thành phi tần đầu tiên của Thái Lan sau gần một thế kỷ kể từ khi Quốc vương Vajiravudh (Rama VI) sách phong Khrueakaeo Abhayavongsa làm 「Phra Nang Chao」 vào năm 1925. Đồng thời, bà cũng là vị hậu cung tần ngự thứ hai được nhận danh hiệu cao quý nhất dành cho phi tần kể từ khi Prayurawong được sách phong làm 「Chao Khun Phra」 dưới triều Rama V.^[11]

Vào tháng 8 năm 2019, tiểu sử cùng với 60 bức ảnh của Vương phi Sineenat được công bố trên trang web của Cục Vương thất, đạt được lượng truy cập quá lớn đến mức khiến trang web bị sập.^[12][13]

Thất sủng

Ngày 21 tháng 10 năm 2019, Sineenat Bilaskalayani bị phế bỏ mọi tước hiệu, công báo Vương thất Thái Lan Royal Gazette cho biết bà Sineenat bị hủy mọi tước hiệu do "bất trung với nhà Vua" cũng như có hành vi "chống lại mệnh lệnh của Vương hậu Suthida vì tham vọng cá nhân". Toàn bộ cấp bậc và huân chương của bà cũng bị hủy bỏ, công báo giải thích lý do phế Sineenat là: 「Hành vi của bà Sineenat là không tôn trọng chế độ quân chủ, gây ra mâu thuẫn trong giới chức vương thất và khiến công chúng hiểu lầm.」^{[1][5][14][15][16]} Không ai biết tung tích của Sineenat trong khoảng thời gian từ khi bà bị phế truất đến cuối tháng 8 năm 2020, có tin đồn bà đang bị giam trong tù hoặc đã chết.^[4]

Được phục vị

Ngày 27 tháng 8 năm 2020, Trung tâm Cải tạo nữ Lat Yao được cho là đã đóng cửa trong vòng hai ngày,^[17] một chiếc máy bay Boeing 737 từ đội bay riêng của Vua Rama X đã được điều động đến Băng Cốc.^[18] Theo nhà báo Andrew MacGregor Marshall, phế phi Sineenat bị giam giữ tại nhà tù này và sự kiện đóng cửa nhà tù là một trong các sự kiện nằm trong kế hoạch bí mật đưa Sineenat đến Munich, nơi bà sẽ ở lại cùng hậu cung của nhà Vua,^[19][20] để chuẩn bị cho khả năng ân xá có thể xảy ra trong tương lai cũng như khả năng phục vị của Sineenat.

Vào ngày 29 tháng 8 năm 2020, việc phục vị được chính thức công bố với một sắc lệnh từ Hoàng thất Thái Lan cho biết: 「Vì bà Sineenat Wongvajirapakdi chưa từng làm điều sai trái, Quốc vương ban cho bà tước hiệu Vương phi, quân hàm và huy chương vương thất. Bà sẽ được coi như chưa từng bị tước danh hiệu Vương phi, quân hàm và huy chương vương thất.」 Công báo được đề ngày có hiệu lực từ 29/8.^[21][22][23]

Giữa tháng 12 năm 2020, thông tin Vương phi Sineenat bị lộ hơn 1.400 bức ảnh "nhạy cảm" lan truyền rộng rãi trên các phương tiện truyền thông thế giới.^[24][25] Những đối thủ của Sineenat được cho là đã gửi hơn 1.000 bức ảnh nhạy cảm của bà cho các nhà hoạt động chống Vương thất Thái Lan. Những bức ảnh được cho là do Sineenat chụp từ năm 2012 đến 2014, trong đó có nhiều bức khỏa thân, đã được gửi cho Andrew MacGregor Marshall, một nhà báo người Anh từng viết nhiều bài về Vương thất Thái Lan. Andrew cho biết: "Hầu hết là ảnh bà ấy tự chụp và hàng chục bức rất lộ liễu...Các bức ảnh của Koi đã bị rò rỉ trong một nỗ lực nhằm phá hoại việc bà quay lại làm Quý phi".^[24][26]

Ngày 27 tháng 1 năm 2021, một số phương tiện truyền thông phương Tây và Việt Nam lan truyền thông tin "’'Hoàng Quý phi Sineenat được sách phong danh hiệu Đệ nhị Hoàng hậu" nhân dịp sinh nhật lần thứ 36.^{[27][28][29][cần dẫn nguồn]} Thông tin này xuất phát từ bài đăng trên tài khoản Twitter của Andrew MacGregor Marshall ngày 23 tháng 1 năm 2021, cụ thể Andrew nói: "Vua Vajiralongkorn dự định nâng Quý phi Sineenat "Koi" Wongvajirapakdi lên địa vị Vương hậu, tương tự các vị quân chủ thời cận đại khi lập cùng lúc nhiều Vương hậu".^[30][31] Tuy nhiên, trang web chính thức của vương thất và chính phủ Thái Lan cũng như truyền thông Thái Lan chưa hề ra thông báo gì về chuyện này, trang thông tin tiểu sử của bà Sineenat vẫn giữ nguyên danh hiệu cũ là 「เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี; Chao Khun Phra Sineenat Bilaskalayani」.^[32] Ngày 28 tháng 1 năm 2021, Andrew đã lên tiếng đính chính việc Sineenat được phong hậu như truyền thông nước ngoài đang đưa tin: "Vajiralongkorn vẫn chưa phong Quý phi Sineenat Wongvajirapakdi làm Đệ nhị Vương hậu. Một số phương tiện truyền thông đã nhầm lẫn khi đưa tin về chuyện này".^[33][34]

Tước vị

• 26 tháng 1 năm 1985 – tháng 12 năm 2014: Niramon Ounprom (นิรมล อุ่นพรม)
• Tháng 12 năm 2014 – 28 tháng 7 năm 2019: Đại tá Sineenat Wongvajirapakdi (สินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์)
• 30 tháng 4 năm 2019 – 24 tháng 5 năm 2019: Than Phu Ying (Dame) Đại tá Sineenat Wongvajirapakdi (ท่านผู้หญิงสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์)
• 24 tháng 5 năm 2019 – 28 tháng 7 năm 2019: Than Phu Ying (Dame) Thiếu tá Sineenat Wongvajirapakdi (ท่านผู้หญิงสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์)
• 28 tháng 7 năm 2019 – 21 tháng 10 năm 2019: Vương phi (Chao Khun Phra) Sineenat Bilaskalayani (เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี)
• 21 tháng 10 năm 2019 – 29 tháng 8 năm 2020: Niramon Ounprom (นิรมล อุ่นพรม)
• 29 tháng 8 năm 2020 – hiện nay: Vương phi (Chao Khun Phra) Sineenat Bilaskalayani (เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี)

Chú thích

1. ^ Thaitrakulpanich, Asaree (ngày 30 tháng 7 năm 2019). “Rama X Names First Royal Consort in Almost a Century”. Khaosod English.
2. ^ Nation Staff (ngày 27 tháng 8 năm 2019). “Official Biography of Royal Consort Released”. Nation Thailand. Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2019.^{[cần nguồn tốt hơn]}
3. Aunso (ngày 1 tháng 8 năm 2019). “ประวัติและเส้นทางเกียรติยศ "เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี" สตรีตำแหน่งเจ้าคุณพระ ท่านที่สองของไทย [Luxury/History and paths of honour: Fame and History—"Chao Khun Sininat Pailan Kanlayani", Lady Chao Chao Phra, The Second Person in Thailand]”. Praew (แพรว). Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2019.^{[cần nguồn tốt hơn]}
4. ^ Loos, Tamara. “"The Personal is Political: Placing Thailand's Revival of Polygyny in Context"”. Mario Einaudi Center for International Studies Southeast Asia Program. Truy cập 27 tháng 4 năm 2020.
5. ^ “ประกาศ เรื่อง สถาปนาเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี” (PDF). Royal Gazette (bằng tiếng Thái). 136 (41 Khǒr): 3. 28 tháng 7 năm 2019. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 28 tháng 7 năm 2019. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2019.
6. Yuko, Elizabeth (ngày 29 tháng 8 năm 2019). “"Pictures of the Thai King's Consort Broke the Internet — But What's a Consort?"”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2019.
7. Vị phi thiếp cuối cùng trước Niramon là Phra Nang Chao Suvadhana của Rama VI, được phong phi vào năm 1924. Sau Rama VI chỉ có Rama VII và Rama IX một vợ một chồng, Rama VIII không kết hôn.
8. “ประวัติและเส้นทางเกียรติยศ "เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี" สตรีตำแหน่งเจ้าคุณพระ ท่านที่สองของไทย”. Praew (แพรว) – All Luxe You Can Reach. Truy cập 5 tháng 8 năm 2019.
9. Ounprom, Niramon (ngày 5 tháng 12 năm 2007). “Factors Influencing the Successfulness of Smoking Cessation Behaviors Among Infantry Privates in Bangkok” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 30 tháng 8 năm 2019.
10. Thaitrakulpanich, Asaree (ngày 30 tháng 7 năm 2019). “"Rama X Names First Royal Consort in Almost a Century"”. Khaosod English. Truy cập 21 tháng 10 năm 2019.
11. “เจ้าคุณพระประยุรวงศ์ (เจ้าคุณจอมมารดาแพ ในรัชกาลที่ 5)”. Wikipedia.
12. “Hoàng quý phi Thái Lan trong bộ ảnh lần đầu được công bố”.
13. “Hoàng gia Thái Lan đăng ảnh Hoàng quý phi”.
14. Randy, Thanthong-Knight (Ngày 21 tháng 10 năm 2019). “Thai King's Royal Consort Is Stripped of Her Title”. bloomberg.
15. “Hoàng quý phi Thái Lan bị tước mọi danh hiệu”.
16. Chachavalpongpun, Pavin (12 tháng 5 năm 2017). “Land of fear, under Vajiralongkorn”. The Japan Times.
17. Andrew MacGregor Marshall [@zenjournalist] (ngày 28 tháng 8 năm 2020). “"Here's the notice from the Central Women's Correctional Institution at Lat Yao banning visitors yesterday and today due to a "big cleaning day". This is to enable King Vajiralongkorn's former consort Sineenat "Koi" Wongvajirapakdi to be quietly removed from the prison"”.
18. Flightradar24. “"Live Flight Tracker - Real-Time Flight Tracker Map"”. Flightradar24. Truy cập 29 tháng 8 năm 2020.
19. “"Updated: Sineenat's travels"”. Political Prisoners in Thailand. Truy cập 29 tháng 8 năm 2020.
20. “"Rama X. von Thailand: Er holt seine Zweitfrau aus dem Gefängnis - nachdem er sie selbst einsperren ließ"”.
21. “Vua Thái phục vị cho Hoàng quý phi”.
22. “ประกาศ เรื่อง แต่งตั้งให้ดารงฐานันดรศักดิ์และพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุกชั้นตรา” (PDF). Government Gazette. Truy cập ngày 29 tháng 8 năm 2020.
23. “Thai king reinstates titles to royal consort ousted over 'disloyalty'”. South China Morning Post (bằng tiếng Anh). ngày 2 tháng 9 năm 2020. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2020.
24. ^ “Thai king's mistress Sineenat Wongvajirapakdi's sexually explicit photos leaked as revenge porn”. INDEPENDENT. 23 tháng 12 năm 2020.
25. “Thai king's mistress Sineenat Wongvajirapakdi victim of mass nude photo leak”. New York Post. 22 tháng 12 năm 2020.
26. “Hơn 1.000 ảnh nhạy cảm của Hoàng quý phi Thái Lan bị rò rỉ”. Vnexpress. 22 tháng 12 năm 2020.
27. “Hoàng quý phi Thái Lan được sắc phong Đệ nhị hoàng hậu”. Vnexpress. 27 tháng 1 năm 2021.
28. “Nhà vua Thái Lan phong Hoàng quý phi làm hoàng hậu thứ 2?”. Dantri.com.vn. 27 tháng 1 năm 2021.
29. “Hoàng quý phi Thái Lan chính thức được sắc phong làm Đệ nhị Hoàng hậu”. Yan.vn. 27 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 2 năm 2021.
30. “Andrew MacGregor Marshall: King Vajiralongkorn plans to elevate his consort Sineenat "Koi" Wongvajirapakdi to the status of full queen”. Twitter.
31. "More details on the latest drama in the palace. King Vajiralongkorn plans to elevate his consort Sineenat "Koi" Wongvajirapakdi to the status of full queen, just like premodern monarchs who also had several queens."
32. “เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี”. Wikipedia.
33. “Andrew MacGregor Marshall: Vajiralongkorn has not yet crowned his consort Sineenat Wongvajirapakdi as his second queen”. Twitter. 28 tháng 1 năm 2021.
34. "Vajiralongkorn has not yet crowned his consort Sineenat Wongvajirapakdi as his second queen. Several media have now wrongly reported this."