Trường An tam vạn lý

Trường An tam vạn lý
Trường An tam vạn lý
Giản thể	长安三万里
Phồn thể	長安三萬里
Bính âm Hán ngữ	Cháng'ān Sānwànlǐ
Đạo diễn	Tạ Quân Vỹ; Trâu Tĩnh
Tác giả	Hồng Nê Tiểu Hỏa Lô
Sản xuất	Tống Y Y
Âm nhạc	Quách Hảo Vy; La Đại Hựu
Hãng sản xuất	Xưởng phim hoạt hình Truy Quang; Alibaba Pictures; Công ty truyền thông văn hóa Thiên Tân Miêu Nhãn Vi Ảnh; Tập đoàn Weibo; China Film Co., Ltd.
Công chiếu	8 tháng 7 năm 2023 (Trung Quốc); ; ; ; ;
Thời lượng	168 phút
Quốc gia	Trung Quốc
Ngôn ngữ	Tiếng phổ thông
Doanh thu	250,2 triệu USD

Trường An tam vạn lý (tiếng Trung: 长安三万里), Ba vạn dặm từ Trường An)^[2] là một bộ phim hoạt hình 3D của Xưởng phim hoạt hình Truy Quang, Trung Quốc sản xuất và công chiếu năm 2023. Đây là một bộ phim của hai đạo diễn Tạ Quân Vỹ và Trâu Tĩnh lấy bối cảnh Nhà Đường thời Đường Huyền Tông và Đường Túc Tông để tập trung khắc họa các thi hào nổi bật nhất của Đường thi, đặc biệt là Lý Bạch và Cao Thích.^[2]^[3] Không chỉ khắc họa tình bạn kéo dài nhiều thập kỷ của Lý Bạch và Cao Thích, bộ phim còn tái dựng lại nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của Trung Quốc giai đoạn này, đặc biệt là sự biến loạn của xã hội Trung Quốc do Loạn An Sử và xung đột giữa Nhà Đường với quân Thổ Phồn. Công chiếu chính thức tại Trung Quốc ngày 8 tháng 7 năm 2023, bộ phim với độ dài 168 phút này là một trong những tác phẩm hoạt hình dài kỷ lục được công chiếu rộng rãi - với độ dài tương đương bản kéo dài của tác phẩm Góc khuất của thế giới của Nhật Bản.

Nội dung

Cao Thích vốn xuất thân từ một gia đình có truyền thống làm quan tướng lâu đời ở Bột Hải nhưng vì gia đình nghèo khổ, cha mẹ mất sớm nên phải tìm cách về kinh đô Trường An của Nhà Đường để chứng tỏ tài năng. Trên đường đi, Cao Thích đã gặp Lý Bạch, công tử xuất thân từ một gia đình buôn bán giàu có với tài năng thơ ca nức tiếng nhưng lại thích ngao du bốn bể, tại Hồ Động Đình khi họ Lý đưa tro cốt của người bạn Đông Nham Tử đến chôn cất bên hồ. Trong suốt nhiều thập niên sau đó, Cao Thích và Lý Bạch đã gặp lại nhau nhiều lần ở các địa danh nổi tiếng của Nhà Đường như kinh đô Trường An, Dương Châu, Hoàng Hạc lâu và dần hình thành một tình bạn hết sức sâu sắc, bất chấp những biến cố trong cuộc đời của hai người, cũng như biến loạn của cả xã hội Nhà Đường do Loạn An Sử.

Thơ Đường

Tổng cộng đã có tới 48 bài thơ Đường được lồng vào bộ phim,^[4] đa phần là các bài thơ đã được đưa vào Đường thi tam bách thủ, trong số này có thể kể tới:

Biệt đổng đại nhị thủ của Cao Thích
Thượng lý ung của Lý Bạch
Đăng quán tước lâu của Vương Chi Hoán
Hoàng Hạc lâu của Thôi Hiệu
Phù phong hào sĩ ca của Lý Bạch
Thái liên khúc của Lý Bạch
Tương tư của Vương Duy
Lạc đệ Trường An của Thường Kiến
Bạch trữ từ tam thủ của Lý Bạch
Ký viễn thập nhất thủ của Lý Bạch
Đề ngọc tuyền khê của Tương Dịch nữ tử
Quá cố nhân trang của Mạnh Hạo Nhiên
Tống trung thập thủ của Cao Thích
Tĩnh dạ tư của Lý Bạch
Xuân hiểu của Mạnh Hạo Nhiên
Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng của Lý Bạch
Yến ca hành của Cao Thích
Hành lộ nan tam thủ của Lý Bạch
Nam lăng biệt nhi đồng nhập kinh của Lý Bạch
Ức cựu du kí tiếu quận nguyên tham quân của Lý Bạch
Biệt lỗ tụng của Lý Bạch
Biệt Lưu đại giáo thư của Cao Thích
Vọng nhạc của Đỗ Phủ
Thái liên khúc của Hạ Tri Chương
Xuân du trị vũ của Trương Húc
Xuất tắc nhị thủ của Vương Xương Linh
Bạch tuyết ca tống vũ phán quan quy kinh của Sầm Tham
Tiền hữu tôn tửu hành nhị thủ của Lý Bạch
Mộng du thiên mỗ ngâm lưu biệt của Lý Bạch
Tương tiến tửu của Lý Bạch
Hiệp khách hành của Lý Bạch
Ngũ cổ thập nhị thủ của Lý Bạch
Tặng Uông Luân của Lý Bạch
Ca thư ca của Tây Bỉ Nhân
Vĩnh vương đông tuần ca thập nhất thủ của Lý Bạch
Tảo phát Bạch Đế thành của Lý Bạch
Tử dạ ngô ca· thu ca của Lý Bạch
Đại phù phong chủ nhân đáp của Vương Xương Linh
Lũng đầu ngâm của Vương Duy
Biệt Vi giám quân của Cao Thích
Đan phụ đông lâu thu dạ tống tộc đệ trầm chi tần của Lý Bạch
Tống lục phán quan vãng tì bà hạp của Lý Bạch
Quá hoa thanh cung tuyệt cú tam thủ của Đỗ Mục
Thập ngũ nhật dạ ngự tiền khẩu hào đạp ca từ nhị thủ của Trương Thuyết
Trường An đạo của Bạch Cư Dị
Dữ sử lang trung khâm thính Hoàng Hạc lâu thượng xuy địch của Lý Bạch

Diễn viên lồng tiếng^[5]

Dương Thiên Tường lồng tiếng Cao Thích (thời trẻ)
- Ngô Tuấn Toàn lồng tiếng Cao Thích (khi về già)
Lăng Chấn Hách lồng tiếng Lý Bạch (thời trẻ)
- Tuyên Hiểu Minh lồng tiếng Lý Bạch (khi về già)
Lô Lực Phong lồng tiếng Trình Giám quân
Lưu Giáo Dư lồng tiếng Đỗ Phủ (thời niên thiếu)
- Tôn Lộ Lộ lồng tiếng Đỗ Phủ (thời trẻ)
Lộ Hy Nhiên lồng tiếng thư đồng của Cao Thích
Lý Thi Manh lồng tiếng Bùi Thập Nhị
Á Tiệp lồng tiếng Ca Thư Hàn
Ba Hách lồng tiếng Quách Tử Nghi
Từ Giai Kỳ lồng tiếng Ngọc Chân công chúa
Khương Thu Tái lồng tiếng Vương Duy
Lý Hạo Giáp lồng tiếng Lý Ung
Phạm Triết Sâm lồng tiếng Trương Thủ Khuê
Dương Khải Kỳ lồng tiếng Thường Kiến
Phó Bác Văn lồng tiếng Sầm Tham

Công chiếu và đánh giá

Trường An tam vạn lý được công chiếu chính thức tại Trung Quốc từ ngày 8 tháng 7 năm 2023 và tại Hồng Kông và Ma Cao từ ngày 25 tháng 8 năm 2023. Với thời lượng 168 phút, đây là bộ phim hoạt hình dài nhất của Trung Quốc từng được công chiếu.^[6] Tổng doanh thu tại thị trường Trung Quốc của Trường An tam vạn lý là vào khoảng 1,8 tỷ nhân dân tệ - doanh thu cao thứ hai trong lịch sử của một bộ phim hoạt hình được trình chiếu tại nước này.^[7] Bên ngoài Trung Quốc, bộ phim cũng đã được hãng Niu Vision Media phân phối và công chiếu tại Hoa Kỳ và Canada từ ngày 6 tháng 10 năm 2023.^[8]

Trên trang phê bình điện ảnh Douban, Trường An tam vạn lý được chấm 8,3/10 - số điểm vào loại cao nhất cho một tác phẩm phim hoạt hình của Trung Quốc.^[9]^[10] Bộ phim cũng đã giành Giải Kim Kê cho phim hoạt hình xuất sắc nhất.

Khác biệt so với lịch sử

Tuy lấy bối cảnh và sử dụng các nhân vật lịch sử, nhưng theo nghiên cứu của Hội lịch sử Tùy - Đường Lạc Dương thì Trường An tam vạn lý có một số chi tiết khác với các ghi chép trong lịch sử, cụ thể như:^[11]^[12]^[13]

Đỗ Phủ và Cao Thích gặp nhau lần đầu là tại Vấn Thượng, Sơn Đông chứ không phải là tại vương phủ của Kỳ Vương Lý Long Phạm tại Trường An như mô tả trong phim.
Các giai thoại được Đỗ Phủ kể lại trong phim là lấy từ các ghi chép của ông về thời niên thiếu ở Lạc Dương chứ không phải ở Trường An.
Phụ thân của Cao Thích được an táng tại Lạc Dương chứ không phải tại Quảng Lăng, nơi Cao Thích chịu tang ba năm như trong phim
Bùi Mân, Ngô Đạo Tử, Trương Húc hội ngộ tại Chùa Thiên Cung, Lạc Dương chứ không phải tại Dương Châu như trong phim
Lý Bạch và Đỗ Phủ gặp nhau lần đầu cũng là tại Lạc Dương chứ không phải Trường An như trong phim
Chính Lý Bạch là người đã cứu Quách Tử Nghi khỏi cảnh tù đày chứ không phải Cao Thích

Một số khác biệt này đã khiến Trường An tam vạn lý vấp phải sự phản đối của một số người xem. Tuy nhiên, Đài Phát thanh Nhân dân Trung ương cũng đưa ra nhận xét rằng đây chỉ là một bộ phim hoạt hình vì vậy các nhà làm phim hoàn toàn có quyền được phóng tác dựa trên các câu truyện, nhân vật có thật thay vì phải nhất nhất tuân theo các ghi chép trong lịch sử.^[11]