Beyers Naudé
Christiaan Frederick Beyers Naudé | |
|---|---|
.jpg) Beyers Naudé in 1972 | |
| Gebore | Christiaan Frederick Beyers Naudé 10 Mei 1915 |
| Sterf | 7 September 2004 (op 89) |
| Nasionaliteit | Suid-Afrika |
| Beroep | Predikant en teoloog |
| Bekend vir | Anti-apartheid-aktivis |
| Eggenoot | Ilse Hedwig Weder |
| Ouer(s) | Jozua François Naudé en Adriana Johanna Zondagh van Huyssteen |
Christiaan Frederik Beyers Naudé, (10 Mei 1915 - 7 September 2004) algemeen bekend as Beyers Naudé (of ook "oom Bey") was 'n Afrikaner-dominee, en 'n prominente anti-apartheidsrolspeler. Alhoewel hy aanvanklik apartheid verdedig het, het hy later sy siening verander en het hy sy oortuigings daarteen openbaar gemaak. Nadat hy in apartheidsjare deur sommige as verraaier gesien is, is hy uiteindelik vereer as stryder teen apartheid, met onder meer strate in Randburg, Pretoria, Potchefstroom, Rustenburg, Lichtenburg en Middelburg en 'n plein wat na hom genoem is. Ereburgerskap van Johannesburg is ook aan hom toegeken.
Lewensverloop
[wysig | wysig bron]
Beyers Naudé is gebore te Roodepoort, Suid-Afrika, op 10 Mei 1915. Hy was een van agt kinders van ds. Jozua Francois Naudé en Ada Naudé. Sy pa was 'n predikant van die NG Kerk, die stigter van die Volkskool op Graaff-Reinet en 'n stigterslid en eerste voorsitter van die Broederbond. 'n Suster, Hymne Weiss, was 'n Afrikaanse skrywer en bekroonde vertaler.
Hy matrikuleer op Graaff-Reinet in die Karoo. Hy studeer aan die Universiteit Stellenbosch en behaal 'n MA-graad in tale. Hy behaal ook 'n graad aan die Kweekskool in 1939.
In 1940 word hy as lid van die Afrikaner-Broederbond toegelaat – die jongste lid van sy tyd in hierdie organisasie. Vandat hy in 1942 in die NG gemeente Loxton in die Karoo bevestig en georden is, volg hy 20 jaar die loopbaan van predikant in die NG Kerk en is ná Loxton agtereenvolgens leraar van Pretoria-Suid (later Lyttelton genoem), Olifantsfontein, Pretoria-Oos, Potchefstroom en Aasvoëlkop. In 1961 word hy aangewys as moderator van die Suid-Transvaal Streeksinode. Soos ander, is hy self daardeur verras en lok wyd kritiek uit vir sy standpunt teen die apartheidsbeleid van die Nasionale Party.
As gevolg van toenemende druk en kritiek weens sy anti-apartheidsuitsprake en standpunt wat op Bybelse gronde en Christenskap berus, bedank hy uit die bediening (NG gemeente Aasvoëlkop in Northcliff, Johannesburg) in Oktober 1963. Hy en sy vrou gaan vestig hulle in Parkhurst omdat dr. Jan van Rooyen, leraar van die NG gemeente Parkhurst die Christelike Instituut goedgesind was en bly lidmaat van dié gemeente tot 1978, toe hy lidmaat word van die NG Kerk in Afrika se gemeente in Alexandra. Gedurende die jare 1977 tot 1984 raak hy betrokke by ondergrondse weerstand teen apartheid. In 1980 is hy toegelaat tot die NG Kerk in Afrika, die sendingkerk (vir swart mense) van die NG Kerk.
Na die totstandkoming van die demokratiese bestel in Suid-Afrika in 1994, word Beyers Naudé wêreldwyd gehuldig vir sy rol in die anti-apartheidsbeweging en ontbinding van die voormalige Suid-Afrikaanse politieke bestel. Hy was nooit lid van die ANC nie.
Sy gesondheid gaan sedert 1999 agteruit en hy verswak dermate dat sy bondgenoot Nelson Mandela hom in 'n rystoel moet rondstoot tydens 'n plegtigheid in Augustus 2004. Beyers Naudé sterf op 7 September 2004 in 'n aftree-oord in Northcliff, Johannesburg.
Straatnaam
[wysig | wysig bron]Beyers Naudé rylaan (voorheen bekend as D.F. Malan rylaan) in Johannesburg is in 2001 na hom vernoem.[1]
Munisipaliteitnaam
[wysig | wysig bron]- Dr Beyers Naudé Plaaslike Munisipaliteit, in die Sarah Baartman-distrik in die Oos-Kaap is ook na hom genoem.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Opgesom uit Huldeblyk op 7 September 2004, gelewer deur die South African Broadcasting Corporation Copyright 2000-2003 SABC
- Persvrystelling van sy dood Geargiveer 7 Oktober 2006 op Wayback Machine by joburg.org.za
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "News24: DF Malan drive renamed" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 November 2017. Besoek op 21 Maart 2016.
