Byekorf-sterreswerm

Byekorf-sterreswerm
Die Byekorf-sterreswerm is van die Aarde af net-net met die blote oog sigbaar.
Die Byekorf-sterreswerm is van die Aarde af net-net met die blote oog sigbaar.
Soort stelsel Oop sterreswerm
Sterrebeeld Kreef
Messier-naam Messier 44
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 08h 40,4m
Deklinasie +19º 41'
Skynmagnitude 3,7
Besonderhede
Afstand (ligjaar) 577
Ouderdom (jaar) ~600-700 miljoen
Skynbare grootte  95′
Aantal sterre 350
Rooiverskuiwing  112 x 10-6
Massa ~500-600 M☉
Ander name NGC 2632, Praesepe
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Die Byekorf-sterreswerm (ook bekend as Messier 44 en NGC 2632) is ’n oop sterreswerm in die sterrebeeld Kreef. Dit is ook bekend onder die naam Praesepe (Latyn vir "krip") en is een van die naaste oop sterreswerms aan die Aarde.

Die sterreswerm het meer sterre as die meeste ander nabygeleë swerms en kan met die blote oog as ’n newelagtige voorwerp gesien word. Dit is reeds sedert Klassieke tye bekend; die 2de-eeuse sterrekundige Ptolemeus het dit genoem "die newelagtige massa in die bors van die Kreef" en dit was een van die eerste voorwerpe wat Galileo met sy teleskoop bestudeer het.[1]

Die swerm se ouderdom en eiebeweging stem ooreen met dié van die oop sterreswerm Hiades, wat daarop dui dat hulle dieselfde oorsprong het.[2][3] Albei swerms bevat rooireuse en witdwerge, wat latere stadiums van ster-evolusie verteenwoordig, asook hoofreekssterre van spektraaltipe A, F, G, K en M.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Galileo was die eerste persoon wat die Byekorf-sterreswerm deur ’n teleskoop bestudeer het, in 1609. Hy het 40 sterre onderskei. Charles Messier het dit in 1769 in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem nadat hy die presiese posisie daarvan bepaal het.

Vir die Antieke Grieke en Romeine het die voorwerp soos ’n krip gelyk waaruit twee donkies (die aangrensende sterre Asellus Borealis en Asellus Australis) eet. Dit is die donkies waarmee Dionusos en Silenus in die Griekse mitologie gery het in die oorlog teen die Titane.[4]

Samestelling

[wysig | wysig bron]

Soos by baie sterreswerms van alle soorte het die groter, helderder sterre van Praesepe mettertyd na die kern beweeg en die kleiner, dowwer sterre na die rand.[5][6][7] Die swerm bevat minstens 1 000 swaartekraggebonde sterre, waarvan die gesamentlike massa sowat 500-600 sonmassas is.[5][6] Dit het ’n skynbare helderheid van 3,7 mag. Sy helderste sterre is blou-wit en het ’n helderheid van 6 tot 6,5 mag.

Planete

[wysig | wysig bron]

In September 2012 is twee planete by verskillende sterre gevind. Dit was die eerste planete wat waargeneem is om sterre soos die Son in ’n sterreswerm. Planete is voorheen nog net by sterre in swerms gesien wat nie met die Son ooreenstem nie. Die planete word Pr0201b en Pr0211b genoem. Die 'b' dui aan dat hulle planete is.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Messier 44: Observations and Descriptions" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 April 2016. Besoek op 18 Oktober 2012.
  2. ↑ Klein-Wassink, WJ (1927). "The proper motion and the distance of the Praesepe cluster". Publications of the Kapteyn Astronomical Laboratory Groningen. 41: 1–48. Bibcode:1927PGro...41....1K.
  3. ↑ Dobbie PD, Napiwotzki R, Burleigh MR (2006). "New Praesepe white dwarfs and the initial mass-final mass relation". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 369: 383–389. arXiv:astro-ph/0603314. Bibcode:2006MNRAS.369..383D. doi:10.1111/j.1365-2966.2006.10311.x.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  4. ↑ "M44" (in Engels). SEDS. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 September 2011. Besoek op 6 Februarie 2005.
  5. ↑ 5,0 5,1 Kraus AL, Hillenbrand LA (2007). "The stellar populations of Praesepe and Coma Berenices". Astronomical Journal. 134: 2340–2352. arXiv:0708.2719. Bibcode:2007AJ....134.2340K. doi:10.1086/522831.
  6. ↑ 6,0 6,1 Adams JD, Stauffer JR, Skrutskie MF (2002). "Structure of the Praesepe Star Cluster". Astronomical Journal. 124: 1570–1584. Bibcode:2002AJ....124.1570A. doi:10.1086/342016.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  7. ↑ Portegies Zwart SF, McMillan SL, Hut P, Makino J (2001). "Star cluster ecology IV. Dissection of an open star cluster: Photometry". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 321: 199–226. doi:10.1046/j.1365-8711.2001.03976.x.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]