Messier 15

Messier 15
M15 soos afgeneem deur die Hubble-ruimteteleskoop. Die planetêre newel Pease 1 kan as ’n klein blou kol gesien word links onder die kern van die sterreswerm.
M15 soos afgeneem deur die Hubble-ruimteteleskoop. Die planetêre newel Pease 1 kan as ’n klein blou kol gesien word links onder die kern van die sterreswerm.
Soort Bolswerm
Sterrebeeld Vlieënde Perd
Regte klimming 21h 29m 58,33
Deklinasie +12º 10' 1,2"
Afstand 33 000 ligjare (10 000 parsek)
Skynbare magnitude 6,3 mag
Skynbare grootte (v) 18′.0
Ander name NGC 7078, GCl 120

Messier 15 of M15 (ook bekend as NGC 7078 en GCl 120) is ’n bolvormige sterreswerm in die sterrebeeld Vlieënde Perd. Dit is in 1746 deur Jean-Dominique Maraldi ontdek. Charles Messier het dit in 1764 in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem. Teen ’n geraamde ouderdom van 12 miljard jaar is dit een van die oudste bekende bolvormige swerms.

M15 is sowat 33 600 ligjare van die Aarde af en het ’n deursnee van 175 ligjare.[1] Dit het ’n absolute magnitude van -9,2, dus sowat 360 000 keer dié van die Son. Messier 15 is een van die digste bekende bolswerms in die Melkweg. Sy kern het ’n sogenaamde kerninstorting ondergaan en dit het dus ’n baie digte kern met ’n enorme getal sterre en moontlik ’n swartkolk.[2]

M15 het sowat 100 000 sterre,[1] waarvan 112 sover bekend veranderlike sterre, is en 8 pulsars, insluitende ’n dubbel-neutronsterstelsel, M15 C. M15 bevat ook Pease 1, die eerste planetêre newel wat in ’n bolvormige sterreswerm ontdek is (in 1928).[3] Sedertdien is nog net drie ander ontdek.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Januarie 2013. Besoek op 12 Oktober 2012.
  2. ↑ Gerssen, J.; van der Marel, R.P.; Gebhardt, K.; Guhathakurta, P.; Peterson, R.C.; Pryor, C. (2003). "Hubble Space Telescope Evidence for an Intermediate-Mass Black Hole in the Globular Cluster M15. II. Kinematic Analysis and Dynamical Modeling" (PDF). Astronomical Journal. 125 (1): 376–377. arXiv:astro-ph/0210158. Bibcode:2003AJ....125..376G. doi:10.1086/345574.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  3. ↑ Cohen, J.G.; Gillett, F.C. (1989). "The peculiar planetary nebula in M22". Astrophysical Journal. 346: 803–807. Bibcode:1989ApJ...346..803C. doi:10.1086/168061.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]