Pous Clemens VIII

Pous Clemens VIII
Geboortenaam	Ippolito Aldobrandini
Pontifikaat begin	30 Januarie 1592
Pontifikaat eindig	3 Maart 1605
Voorganger	Innocentius IX
Opvolger	Leo XI
Gebore	24 Februarie 1536 Fano, Pouslike Staat
Sterf	3 Maart 1605 Rome, Italië
Ander pouse genaamd Clemens

Clemens VIII was die 231ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk van 1592 tot 1605. Hy is veral bekend vir sy versoening met Frankryk en die uitbreiding van die Pouslike Staat. Hy het koffie toegelaat as drankie vir Christene, voor sy tyd was dit veral met Arabiere en Moslems geassosieer.^[1] Die pous moet nie verwar word met Teenpous Clemens VIII nie.

Biografie

Pous Clemens VIII^[2] is gebore as Ippolito Aldobrandini op 24 Februarie 1536 in Fano, Pouslike Staat uit 'n adellike geslag van Florence. Sy pa was Silvestro Aldobrandini en sy ma Lisa Donati. Op 15 Mei 1585 word hy pouslike datarius. Op 18 Desember 1585 word hy as kardinaal-priester aangestel deur Pous Gregorius XIII. Op 12 Junie 1586 stel Pous Sixtus V hom aan as hoof van die Apostoliese Penitentiarie (een van die drie regbanke van die Vatikaan) en in 1588 stuur Sixtus hom as pouslike legaat na Pole. Hy plaas homself onder die leiding van Philip Neri, was dertig jaar lank sy biegvader was. Aldobrandini het die guns van die Habsburgs verkry deurdat hy die bevryding van Aartshertog Maximiliaan bewerkstellig het. Op 30 Januarie 1592 volg hy Pous Innocentius IX op en word gekroon op 9 Februarie in die Sixtynse kapel deur kardinaal Alfonso Gesualdo. Hy regeer tot sy dood op 3 Maart 1605 en word opgevolg deur Pous Leo XI. Die naam ‘Clemens’ beteken 'sagmoedige'.

Pontifikaat

Na die dood van Pous Innocentius IX het 'n stormagtige konklaaf gevolg omdat die Italiaanse kardinale, wat in die minderheid was, nie die keuse van koning Philip II van Spanje wou aanvaar nie. Aldobrandini is verkies as die kandidaat vir 'n meer gebalanseerde Europese politiek. Hy neem die naam Clemens VIII^[3] aan. Die nuwe pous was 'n harde werker, oplettend en 'n goeie staatsman. Hy het daarna gestrewe om die Kerk onafhanklik van Spanje te maak.

Pous Clemens het die Kerk versoen met Frankryk deur die toedoen van kardinaal Arnaud d'Ossat. Koning Henri IV het op 25 Julie 1593 weer tot die Katolieke Kerk toegetree en op 17 September 1595 het die pous teen die uitdruklike wil van Spanje, die koning vergewe en sodoende 'n einde gemaak aan die Franse godsdiensoorlog. Frankryk word 'n bondgenoot van die pous. Toe Alfonso II, hertog van Ferrara op 27 Oktober 1597 kinderloos sterf, het die pous die gebiede van die Este familie, waaronder Ferrara by die pouslike staat ingelyf. Op 2 Mei 1598 slaag die pous daarin om Frankryk en Spanje vrede te laat sluit met die Vrede van Vervins. Ook Frankryk en Savoje het op aandrang van die pous, vrede gesluit.

In 1597 probeer hy om die geskil tussen die Dominikane en die Jesuïte oor die wisselwerking tussen genade en vrye wil, by te lê deur die stigting van 'n kongregasie wat die saak sou debatteer. Die kongregasie het die Dominikane min of meer gelyk gegee. Die pous wou nie die Jesuïte veroordeel nie omdat hulle polities te magtig was. In 1611 en weer in 1625 publiseer hy dekrete wat bespreking van die kontroversie verbied het.

Tydens die sinode van Brest in 1595 in Litoue het die Ruteniese kerk weer by Rome aangesluit. Die jaar 1600 was 'n jubileum jaar. Drie miljoen pelgrims het die heilige plekke in Rome en elders besoek.

Wetstoepassing

Soos Pous Sixtus V voor hom, het Pous Clemens hard opgetree teen bandiete in die pouslike staat. Reeds in 1592 die jaar van sy verkiesing het hy verskeie adellike skurke laat teregstel. Die vernaamste was Troio Savelli, lid van 'n magtige Romeinse familie. Hy het ook nie die jeugdige Beatrice Cenci, wat haar pa vermoor het, gespaar nie. Beatrice wat deur haar vader misbruik is, het die heldin van verskeie romans geword, onder andere deur Stendhal, Moravia en Percy Bysshe Shelly.

Die pous het ook baie streng opgetree teen filosowe wat nie die Kerk se leer gevolg het nie. In 1599 het hy die meulenaar Menocchio op die brandstapel laat sterf en op 16 Februarie 1600 het die monnik Giordano Bruno dieselfde lot te beurt geval.

Antisemitisme

Pous Clemens VIII was 'n vurige anti-semiet. Hy het die Jode veral beskuldig van woeker. Op 28 Februarie 1592 vaardig hy die bul "Cum saepe accidere" uit waarin die Jode van Avignon verbied word om met nuwe goedere handel te dryf. Slegs gebruikte goedere was toegelaat. Op 25 Februarie 1593 met die bul "Caeca et Obdurata", bevestig hy die bul van Pous Paulus III wat die Jode van Rome in 'n ghetto saambring. Op 28 Februarie 1593 met die bul "Cum Hebraeorum malitia" verbied hy die lees van die Talmud.

Heiligverklarings

• 17 April 1594 – St. Hyacinth.
• 18 Oktober 1594 – St. Julian van Cuena.
• 1601 – St. Raymond van Peñafort.

In 1601 het die pous ook die volgende persone salig verklaar: Johannes van Sahagun, Charles Borromeo en Colette Boylet.

Bulle, Ensiklieke en Dekrete

• 28 Februarie 1592 – Cum saepe accidere – Joodse handel beperk.
• 25 Februarie 1593 – Caeca et Obdurata – Joodse ghetto in Rome.
• 28 Februarie 1593 – Hebraeorum malitia – Verbod op die lees van die Talmud.
• 7 Oktober 1595 – Ex Supernae Dispositionis Arbitrio – Stigting van die Universiteit van Mexiko

Die kollege van kardinale

Pous Clemens VIII hey 53 nuwe kardinale aangestel in ses konsistories. Opmerklik is die aantal familielede van die pous.

Die konsistorie van 17 September 1593

• Lucio Sassi, datarius van die pous.
• Francisco de Toledo Herrera, 'n Jesuït.
• Pietro Aldobrandini, kardinaal-nepoot.
• Cinzio Passeri Aldobrandini, kardinaal-nepoot.

Die konsistorie van 5 Junie 1596

• Silvio Savelli, titulêr patriarg van Konstantinopel.
• Lorenzo Priuli, patriarg van Venesië.
• Francesco Maria Tarugi, aartsbiskop van Avignon, Frankryk.
• Ottavio Bandini, aartsbiskop van Fermo.
• Francesco Cornaro, junior, biskop of Treviso.
• Anne d'Escars de Givry, O.S.B., biskop van Lisieux, Frankryk.
• Gian Francesco Biandrate di San Giorgio Aldobrandini, kardinaal-nepoot.
• Camillo Borghese, ouditeur van die Apostoliese kamer. (later Pous Paulus V).
• Cesare Baronio, apostoliese protonotarius.
• Lorenzo Bianchetti, ouditeur van die Heilige Roomse Rota.
• Francisco de Ávila, aartsdeken van Toledo, Spanje.
• Fernando Niño de Guevara, president van Granada..
• Bartolomeo Cesi, tesoerier-generaal van die Apostoliese kamer.
• Francesco Mantica, ouditeur van die Heilige Roomse Rota.
• Pompeio Arrigoni, ouditeur van die Heilige Roomse Rota
• Andrea Baroni Peretti Montalto, apostoliese protonotarius.

Die konsistorie van 18 Desember 1596

• Philipp Wilhelm von Bayern, verkose biskop van Regensburg, Beiere.

Die konsistorie van 3 Maart 1599

• Bonifazio Bevilacqua Aldobrandini, titulêr patriarg van Konstantinopel, kardinaal-nepoot.
• Bernardo de Rojas y Sandoval, biskop van Jaén, Spanje.
• Alfonso Visconti, biskop van Cervia.
• Domenico Toschi, biskop van Tivoli.
• Arnaud d'Ossat, biskop van Rennes, Frankryk.
• Paolo Emilio Zacchia.
• Franz Seraph von Dietrichstein.
• Silvio Antoniano.
• Roberto Bellarmino, 'n Jesuït.
• Bonviso Bonvisi, priester van die Apostoliese kamer.
• François d'Escoubleau de Sourdis.
• Alessandro d'Este, broer van die hertog van Modena.
• Giovanni Battista Deti.

Die konsistorie van 17 September 1603

• Silvestro Aldobrandini, kardinaal-nepoot.

Die konsistorie van 9 Junie 1604

• Séraphin Olivier-Razali, titulêr patriarg van Alexandrië.
• Domenico Ginnasi, aartsbiskop van Manfredonia.
• Antonio Zapata y Cisneros, aartsbiskop of Burgos, Spanje.
• Filippo Spinelli, titulêr aartsbiskop van Rodi, biskop van Policastro.
• Carlo Conti, biskop van Ancona..
• Bernard Maciejowski, biskop van Kraków, Pole.
• Carlo Gaudenzio Madruzzo, biskop van Trento.
• Jacques Davy Du Perron, biskop van Évreux, Frankryk.
• Innocenzo del Bufalo-Cancellieri, biskop van Camerino.
• Giovanni Delfino, biskop van Vicenza.
• Giacomo Sannesio, apostoliese protonotarius.
• Erminio Valenti.
• Girolamo Agucchi, preceptor van die Heilige Gees Hospitaal, Rome.
• Girolamo Pamphilj, dekaan van die Heilige Roomse Rota.
• Ferdinando Taverna. goewerneur van Rome.
• Anselmo Marzato, O.F.M.Cap.
• Giovanni Doria.
• Carlo Emmanuele Pio.

Bibliografie

• Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0-300-09165-6.
• Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0-500-01798-0.

Verwysings

1. Philippe Boé, La magie du café, Phare, Hachette, 2000 ISBN 2-84616-015-5
2. Clement VIII. (2008). Encyclopædia Britannica. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
3. Loughlin, J. (1908). Pope Clement VIII. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek Mei 14, 2010 by: http://www.newadvent.org/cathen/04027a.htm

Eksterne skakels

• CE Inskrywing in die Catholic Encyclopedia (Engels)

• CF Inskrywing in die Catholic Forum (Engels)

• BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
• PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)

• Bulle 'n Databasis van pouslike ensiklieke, dekrete en bulle (in Engels)

• VH Inskrywing in die Vatican History (in Duits).
• CA Inskrywing in die "Cardinals of the Holy Roman Church".

• Inskrywing in die Catholic Hierarchy (Engels)

Wikimedia Commons bevat media in verband met Clemens VIII.

Nota

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging

Voorafgegaan deur Innocentius IX

Pous (Pontifex Maximus) 1592 – 1605

Opgevolg deur Leo XI