Richard Feynman

Richard Feynman
Richard Feynman in 1984
Geboortenaam	Richard Phillips Feynman
Gebore	11 Mei 1918 New York Stad, New York
Oorlede	15 Februarie 1988 Los Angeles, Kalifornië
Blyplek	Verenigde State
Nasionaliteit	Verenigde State
Vakgebied	Teoretiese fisika
Instelling(s)	Cornell Universiteit Kalifornië Instituut van Tegnologie
Alma mater	Massachusetts Instituut van Tegnologie (B.S.) Princeton Universiteit (Ph.D.)
Doktorale promotor(s)	John Archibald Wheeler
Ander akademiese adviseur(s)	Manuel Sandoval Vallarta
Doktorale student(e)	F. L. Vernon, Jr. Willard H. Wells Al Hibbs George Zweig Giovanni Rossi Lomanitz Thomas Curtright James M. Bardeen
Ander bekende student(e)	Douglas D. Osheroff Robert Barro W. Daniel Hillis
Bekend vir	Manhattan-projek verskeie andere
Beïnvloed deur	Paul Dirac
Invloed op	Freeman Dyson
Toekennings	Albert Einstein-toekenning (1954) E. O. Lawrence-toekenning (1962) Nobelprys vir fisika (1965) Oersted-medalje (1972) Nasionale Medalje van die Wetenskap (1979)
Handtekening

Richard Phillips Feynman (11 Mei 1918 in New York – 15 Februarie 1988 in Los Angeles) was 'n Amerikaanse teoretiese fisikus wat instrumenteel was met betrekking tot die teorie van kwantumelektrodinamika en deeltjiefisika. Omdat hy soveel werk vir kwantumelektrodinamika gedoen het, het hy in 1965 'n Nobelprys vir fisika gewen (saam met Julian Schwinger en Shin'ichirō Tomonaga).^[1] Hy is bekend as een van die beste fisici in die geskiedenis, en is van Joodse afkoms.

Vroeë lewe

Feynman het op 'n vroeë ouderdom 'n aanleg vir ingenieurswese getoon; hy was begeester deur die vervaardiging van radio's en het 'n eksperimentele laboratorium gehad. Toe hy 14 jaar oud was, het hy homself rekenkunde geleer en net 'n jaar later het hy self trigonometriese verhoudings baasgeraak.

Feynman begin in 1936 aan die Massachusetts Instituut van Tegnologie studeer en net drie jaar later 'n Baccalaureusgraad verwerf. Sy studierigting was wiskunde.

Feynman (middel) en Oppenheimer (regs van Feynman) tydens die Manhattan-projek

Manhattan-projek

Feynman is miskien mees bekend vir sy werk aan die Manhattan-projek. In 1941, terwyl die Tweede Wêreldoorlog in Europa gewoed het, maar die Verenigde State nog nie betrokke in oorlog was nie, het Feynman die somer aan ballistieke probleme gewerk aan die Frankford Arsenal in Pennsilvanië.^[2] Na die aanval op Pearl Harbor die Verenigde State in die oorlog in gebring het, is Feynman deur Robert R. Wilson gewerf. Wilson het gewerk aan die vervaardiging van verrykte uraan vir gebruik in 'n atoombom, as deel van wat die Manhattan-projek sou word.^[3][4] Feynman het toe nog nie 'n graad behaal nie.^[5] Wilson se span by Princeton het gewerk aan 'n isotron, wat bedoel is om uraan-235 van uraan-238 elektromagneties te skei.

Op hierdie tydstip, vroeg in 1943, was Robert Oppenheimer besig om die Los Alamos Laboratorium op te rig, 'n geheime laboratorium op 'n mesa in Nieu-Meksiko, waar atoombomme ontwerp en gebou sou word. Die Princeton-span was 'n aanbod gegee om na Los Alamos te skuif. Feynman het 'n vakansie van ses weke geneem om sy proefskrif af te handel, sodat hy sy doktorsgraad voor sy aankoms in Los Alamos ontvang het.

In Los Alamos is Feynman in Hans Bethe se teoretiese-afdeling aangestel,^[6] en het hy Bethe genoeg beïndruk om as 'n groepleier aangestel te word.^[7] Hy en Bethe het die Bethe-Feynman-formule ontwikkel vir die berekening van die opbrengs van 'n kernwapen, gebaseer op vorige werk van Robert Serber.^[8] As junior fisikus was hy nie die kern van die projek nie. Hy het die berekeningsgroep van menslike rekenaars in die teoretiese afdeling bestuur. Met Stanley Frankel en Nicholas Metropolis, het hy gehelp om 'n stelsel vir die gebruik van IBM-ponskaarte vir berekeninge op te stel.^[9] Hy het 'n nuwe metode vir die berekening van logaritmes uitgevind wat hy later op die Connection Machine gebruik het.^[10][11] Ander werk by Los Alamos was onder meer die neutron-berekenings vir Los Alamos se "waterketel", 'n klein kernreaktor, om te meet hoe naby 'n groep fissiele materiaal aan kritiek was.^[12]

Na voltooiing van hierdie werk is Feynman na die Clinton Engineer Works in Oak Ridge, Tennessee, gestuur waar die Manhattan-projek sy uraanverrykingsfasiliteite gehad het. Hy het die ingenieurs daar gehelp om veiligheidsprosedures vir die opberg van materiaal uit te werk, sodat kritieke ongelukke vermy kon word, veral as verrykte uraan in aanraking kom met water, wat as neutron-moderator opgetree het. Hy het daarop gedring om die personeel 'n lesing te gee oor kernfisika sodat hulle die gevare kon besef.^[13] Hy het verduidelik dat hoewel enige hoeveelheid onverrykte uraan veilig geberg kon word, die verrykte uraan noukeurig hanteer moes word.

Met die terugkeer na Los Alamos, is Feynman in beheer geplaas van die groep wat verantwoordelik was vir die teoretiese werk en berekeninge oor die voorgestelde uraanhidriedbom, wat uiteindelik nie werkbaar was nie.^[7][14] Hy is deur die fisikus Niels Bohr uitgesoek vir een-tot-een besprekings. Hy het later die rede ontdek: die meeste ander fisici het te veel ontsag gehad vir Bohr om met hom te redeneer. Feynman het nie sulke inhibisies gehad nie, en het alles wat hy as foutief beskou het in Bohr se denke uitgewys. Hy het gesê hy voel net soveel respek vir Bohr as enige iemand anders, maar sodra iemand hom oor fisika laat praat het, sou hy so gefokus word dat hy van sosiale konvensies vergeet het. Miskien is dit hoekom Bohr nooit groot vriende met Feynman geword het nie.^[15][16].

Feynman was teenwoordig vir die Trinity-kernwapentoets.

Bronne

• (en) Feynman, Richard P. (1985). Ralph Leighton (red.). Surely You're Joking, Mr. Feynman!: Adventures of a Curious Character. W. W. Norton & Co. ISBN 0-393-01921-7. OCLC 10925248. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
• (en) Gribbin, John; Gribbin, Mary (1997). Richard Feynman: A Life in Science. Dutton. ISBN 0-525-94124-X. OCLC 636838499. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
• (en) Gleick, James (1992). Genius: The Life and Science of Richard Feynman. Pantheon Books. ISBN 0-679-40836-3. OCLC 243743850. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
• (en) Hoddeson, Lillian; Henriksen, Paul W.; Meade, Roger A.; Westfall, Catherine L. (1993). Critical Assembly: A Technical History of Los Alamos During the Oppenheimer Years, 1943–1945. New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-44132-3. OCLC 26764320. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
• (en) Bashe, Charles J.; Johnson, Lyle R.; Palmer, John H.; Pugh, Emerson W. (1986). IBM's Early Computers. Cambridge, Massachusetts: MIT. ISBN 0-262-02225-7. OCLC 12021988. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
• (en) Hillis, W. Daniel (1989). "Richard Feynman and The Connection Machine". Physics Today. Institute of Physics. 42 (2): 78. Bibcode:1989PhT....42b..78H. doi:10.1063/1.881196. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Julie 2009. {{cite journal}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
• (en) Galison, Peter (1998). "Feynman's War:Modelling Weapons, Modelling Nature". Studies in History and Philosophy of Science Part B: Studies in History and Philosophy of Modern Physics. 29 (3): 391–434. Bibcode:1998SHPMP..29..391G. doi:10.1016/S1355-2198(98)00013-6. {{cite journal}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)

Verwysings

1. "The Nobel Prize in Physics 1965" (in Engels). Nobelprize.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Junie 2018. Besoek op 8 Oktober 2017.
2. Feynman 1985, pp. 99–103.
3. Gribbin & Gribbin 1997, pp. 64–65.
4. Feynman 1985, pp. 107–108.
5. "Richard Feynman Lecture -- "Los Alamos From Below"". YouTube (in Engels). 12 Julie 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Mei 2020. Besoek op 16 Desember 2019.
6. Gleick 1992, pp. 165–169.
7. Hoddeson et al. 1993, pp. 157–159.
8. Hoddeson et al. 1993, p. 183.
9. Bashe et al. 1986, p. 14.
10. Hillis 1989, p. 78.
11. Feynman 1985, pp. 125–129.
12. Galison 1998, pp. 403–407.
13. Galison 1998, pp. 407–409.
14. Galison 1998, pp. 414–422.
15. Gleick 1992, p. 257.
16. Gribbin & Gribbin 1997, pp. 95–96.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Richard Feynman.