Zoeloe-koninkryk

Wene wa Zulu
Zoeloe-koninkryk
1816–1897


Ligging of Zoeloeland
Ligging of Zoeloeland
Ligging van die Zoeloe-koninkryk omstreeks 1890
Hoofstad kwaBulawayo; uMgungundlovu; Ulundi
20°10′S 28°34′E / 20.167°S 28.567°O / -20.167; 28.567
Taal/Tale Zoeloe
Regering Monargie
Koning
 - 1816–1828 Shaka
 - 1828–1840 Dingaan
 - 1840–1856 Mpande kaSenzangakhona
 - 1856–1884 Cetshwayo
 - 1884–1887 Dinuzulu
Geskiedenis
 - Toetreding van Shaka 1816
 - Afsterwe van Dingiswayo 1818
 - Slag van Gqokli Hill 1818
 - Slag van Mhlatuzerivier 1820
 - Anglo-Zoeloe-oorlog 1879
 - Britse anneksie tot Natalkolonie 1897
Oppervlakte
 - 1828 250 000 km2
96 526 sq mi
Bevolking
 - 1828 skatting 29 785 
     Digtheid 0,1 /km² 
0,3 /sq mi
Geldeenheid Bees
Hierdie kaart toon die opkoms van die Zoeloeryk onder Shaka (1816–1828) in die hedendaagse Suid-Afrika. Die opkoms van die Zoeloeryk      onder Shaka het ander hoofmanne en stamme gedwing om oor 'n wye gebied van Suider-Afrika te vlug. Stamme wat uit die Anglo-Zoeloeoorlog se gebied      gevlug het sluit in Sjangaans, Zwangendaba, Noord-Ndebeles, Hlubi, Ngwane en die Fengu. 'n Aantal stamme is vasgevang tussen die Zoeloe-ryk en die vooruitkomende Voortrekkers en Britse Ryk      soos die Xhosas     .

Die Zoeloe-koninkryk (Zoeloe: Wene wa Zulu) is 'n voormalige land van die Zoeloes, wat tussen 1816 en 1897 in die noorde van die huidige Suid-Afrikaanse provinsie KwaZulu-Natal bestaan het.

Die koninkryk was deur die Tugelarivier in die suide en die Pongolarivier in die noorde begrens, in die weste was die Oranje-Vrystaat en in die ooste die Indiese Oseaan geleë.

Die koninkryk het omstreeks 1820 uit die Mthethwa-Konfederasie met die vereniging van die Zoeloestamme onder Shaka ontstaan. Nadat hulle in die Anglo-Zoeloe-oorlog van 1879 verslaan is, is die onafhanklikheid van die koninkryk beëindig.

In November 1884 het die Duitse reisiger August Einwald ten behoewe van die handelaar Adolf Lüderitz met koning Dinuzulu 'n verdrag gesluit, waarin die Duitse Keiserryk 'n territoriale aanspraak aan die St. Lucia-baai gekry het.[1] Ná 'n vergoeding met die Britte is die Duitse aanspraak in Mei 1885 gekanselleer, nadat die Britte na 'n kontrak wat in 1843 met koning Phunga kaGumede gesluit is, verwys het.[2]

In 1887 het die koninkryk 'n Britse protektoraat geword en in 1897 is die gebied as die Natalkolonie geannekseer.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. (de) W. Schüßler: Kolonialgeschichte Geargiveer 2 Desember 2011 op Wayback Machine, in: Jahresberichte für deutsche Geschichte. Hrsg. v. Albert Brackmann u. Fritz Hartung. Leipzig: Koehler. 13. Jg. 1937–1939. Bd. XXI, S. 700f.; verfügbar gemacht durch die Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften
  2. (de) Santa Lucīa, in: Meyers Großes Konversations-Lexikon. Band 17, Leipzig 1909, bl. 587

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • (en) Bryant, Alfred T. (1964). A History of the Zulu and Neighbouring Tribes. Cape Town: C. Struik. p. 157.
  • (en) Morris, Donald R. (1965). The Washing of the Spears: the Rise of the Zulu Nation. New York: Simon and Schuster. p. 655.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]