Bundespräsident (Deutschland)

Standarte des Bundespräsidenten
Logo des Bundespräsidenten

Dr Bundesbresidänt isch s Staatsoberhaupt vu dr Bundesrepublik Dytschland.

Amt un Ufgabe

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Sy Roll im bolitische Sischtem vum Staat lyt zmaischt äänen an dr Dagesbolitik. Au wänn s kai verfassigsräöchtligi Vorschrift git, wu em Bundesbresidänt dagesbolitischi Stelligname verbietet, haltet si s Staatsoberhaupt mit sonige dradizionäll zrugg. D Regierigsarbet wird z Dytschland vu dr Bundeschanzleri bzw. em Bundeschanzler un em Bundeskabinett glaischtet.[1][2] Ainewäg ghere zum Amt vum Bundesbresidänt s Rächt un d Bflicht zum bolitische Handlen un isch nit uf rain rebresäntativi Ufgabe bschränkt.[3] D Funktione vum Amt sind dur s Grundgsetz (Art. 54–61) definiert. Wie dr Bundesbresidänt die Ufgabe uusfiert, entschaidet är grundsätzli autonom, är het do ne wyte Gstaltigsspiilruum.[4]

Näbe dr velkerrächtlige Verdrättig vum Bund und e Huffe formal un protokollarisch wichtigen Ufgabe, het dr Bundesbresidänt wichtigi Reservevollmachte, wun eme vor allem in Krisezyte staatsbolitischi Ufgabe mit ere große Dragwyte zuewyse.[5] Unter anderem het dr Bundesbresidänt wichtigi Kompetänze im Rame vum Gsetzgebigsnotstand, bi dr Wahl vum Bundeschanzler, bi dr Entschaidigsgwalt iber d Uflesig vum Dytsche Bundesdag im Fall vun ere vum Bundeschanzler verlorene Verdröuesfrog, bi dr Wahl vun ere Minderhaitsregierig un wel Gsetz iberhaupt erscht dur d Unterschrift vum Bresidänt Rächtschraft kriege.[6]

Im bolitische Sischtem cha dr Bundesbresidänt kainere vu dr drei klassische Gwalte (Legislative, Exekutive, Judikative) zuegornet wäre,[7] är stellt as Staatsoberhaupt d „Ainhait vum Staat“ dar.[8] Är wird wäge däm mänkmol as „Gwalt sui generis“ (as aigeni Gwalt) aagluegt.[9] No Art. 55 vum Grundgsetz derf er nit dr Regierig un au nit ere gsetzgebende Kerperschaft vum Bund oder eme Land aaghere. Är derf au kai ander bsoldet Amt, kai Gwärb un kai Beruef uusiebe. Au ne gwärbli Unternämme derf er nit fiere. Wäge däm chan er e „neutrali Chraft“ (pouvoir neutre) gnännt wäre.[10][11] Dr Bundesbresidänt wirkt im Alldag näbe syne Kompetänze, wun er dur d Verfassig het, au representativ un integrativ. Go dr Iberbarteiligkait vum Amt z entspräche, hän alli Bresidänte ne Barteimitglid rueje loo.

Dr Bundesbresidänt wird vu dr der Bundesversammlig fir e Amtszyt vu fimf Johr gwehlt. E Widerwahl isch nume aimol zuelässig. D Amtssitz vum Bundesbresidänt sin s Schloss Bellevue in dr Bundeshauptstadt Berlin un d Villa Hammerschmidt in dr Bundesstadt Bonn.

Dr derzytig Amtsinhaber isch syt em 18. Merz 2012 dr barteilos Joachim Gauck.

Dytschi Bundesbresidänte syt 1949

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Bundesbresidänte vu dr Bundesrepublik Dytschland
Nr. Bild Name (Läbesdate) Bartei Aafang vu dr Amtszyt Änd vu dr Amtszyt Däg Wahl(e)
01 Theodor Heuss (1884–1963) FDP 0 12.09.19491 12.09.1959 3653 1949/1954
02 Heinrich Lübke (1894–1972) CDU 13.09.1959 30.06.1969 3579 1959/1964
03 Gustav Heinemann (1899–1976) SPD 01.07.1969 30.06.1974 1826 1969
04 Walter Scheel (1919–2016) FDP 01.07.1974 30.06.1979 1826 1974
05 Karl Carstens (1914–1992) CDU 01.07.1979 30.06.1984 1827 1979
06 Richard von Weizsäcker (1920–2015) CDU 01.07.1984 30.06.1994 3652 1984/1989
07 Roman Herzog (1934–2017) CDU 01.07.1994 30.06.1999 1826 1994
08 Johannes Rau (1931–2006) SPD 01.07.1999 30.06.2004 1827 1999
09 Horst Köhler (1943–2025) CDU 01.07.2004 0 31.05.2010 2161 2004/2009
Amt vakant 2 29
10 Christian Wulff (* 1959) CDU 030.06.2010 017.02.2012 598 2010
Amt vakant 3 29
11 Joachim Gauck (* 1940) parteilos 18.03.2012 18.03.2017 1827 2012
12 Frank-Walter Steinmeier (* 1956) SPD 19.03.2017 im Amt 2891 2017

Aamerkige:

1 Art. 136 Im Abs. 2 GG haißts: „Bis zur Wahl des ersten Bundespräsidenten werden dessen Befugnisse von dem Präsidenten des Bundesrates ausgeübt. Das Recht der Auflösung des Bundestages steht ihm nicht zu.“ Dr Bundesrot isch zum erschte Mol am 7. Septämber 1949 zämmedrätte un het doderby dr Karl Arnold (CDU) zue sym Bresidänt gwehlt gha.
2 Noch em Ruggdritt vum Horst Köhler am 31. Mai 2010 bis zum Amtsaadritt vum Wulff am 30. Juni 2010 het dr Bresidänt vum Bundesrot, dr Jens Böhrnsen (SPD), no Art. 57 GG d Befuegnis vum Bundesbresidänt ibernuu.
3 Ab em Ruggdritt vum Christian Wulff am 17. Februar 2012 het dr Bresidänt vum Bundesrot, dr Horst Seehofer (CSU) d Befuegnis vum Bundesbresidänt bis zum Amtsaadritt vum Gauck am 18. Merz 2012 ibernuu.

Literatur

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Christoph Degenhart: Staatsrecht I. Staatsorganisationsrecht. Mit Bezügen zum Europarecht. 27. Auflage. Müller, Heidelberg 2011, ISBN 978-3-8114-9805-1, S. 301–309.
  • Klaus Stern: Das Staatsrecht der Bundesrepublik Deutschland. Bd II: Staatsorgane, Staatsfunktionen, Finanz- und Haushaltsverfassung, Notstandsverfassung. C. H. Beck, München 1980, ISBN 978-3-406-07018-1.
  • Eberhard Jäckel, Horst Möller, Hermann Rudolph (Hrsg.): Von Heuss bis Herzog – die Bundespräsidenten im politischen System der Bundesrepublik. Deutsche Verlagsanstalt, Stuttgart 1999, ISBN 3-421-05221-2
  • Robert Chr. van Ooyen: Der Bundespräsident als „Integrationsfigur“? In: Jahrbuch des öffentlichen Rechts der Gegenwart. Bd. 57. Mohr Siebeck, Tübingen 2009, S. 235–254.
  • Günther Scholz: Die Bundespräsidenten: Biographien eines Amtes. Bouvier, Bonn 1997, ISBN 3-416-02573-3.
  • Daniel Lenski: Von Heuss bis Carstens. Das Amtsverständnis der ersten fünf Bundespräsidenten unter besonderer Berücksichtigung ihrer verfassungsrechtlichen Kompetenzen. Edition Kirchhof & Franke, Berlin 2009, ISBN 978-3-933816-41-2.
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Bundesbresidänte – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. ↑ Doderzue: Amt un Ufgabe vum Bundesbresidänt, Sälbschtbschrybig uf dr Internetbresänz vum Bundesbresidialamt. Abgruefen am 22. Juli 2012.
  2. ↑ Benjamin Pommer: Der Bundespräsident: Aufgaben und tatsächliche Funktion in der deutschen Politik. Norderstedt 2007.
  3. ↑ Urdail vum BVerfG, 2 BvE 4/13 vum 10. Juni 2014, Abs.-Nr. 28.
  4. ↑ Urdail vum BVerfG, 2 BvE 4/13 vum 10. Juni 2014, Abs.-Nr. 21 f.
  5. ↑ Heinrich Wilms: Staatsrecht I. Staatsorganisationsrecht unter Berücksichtigung der Föderalismusreform. Stuttgart 2007.
  6. ↑ Raban Graf von Westphalen (Hrsg.): Deutsches Regierungssystem. München/Wien 2001, S. 314 ff.
  7. ↑ Im Gegesatz doderzue: Manfred G. Schmidt Das politische System der Bundesrepublik Deutschland, C.H. Beck, München 2005, ISBN 3-406-50871-5, S. 68 ff., wu ne zue dr Exekutive zellt.
  8. ↑ Vgl. BVerfG, 2 BvE 2/09 vum 10. Juni 2014, Abs.-Nr. 94.
  9. ↑ Marcus Höreth: Das Amt des Bundespräsidenten und sein Prüfungsrecht, Beilage Aus Politik und Zeitgeschichte 16/2008 vum 14. April 2008.
  10. ↑ Dieter Umbach, in: Dieter C. Umbach/Thomas Clemens (Hrsg.), Grundgesetz, Mitarbeiterkommentar, Bd. II, C.F. Müller, Heidelberg 2002, S. 308 f.
  11. ↑ Vgl. Roman Herzog, in: Maunz/Dürig/Herzog, Grundgesetz, Art. 54 Rn. 4.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Bundespräsident_(Deutschland)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.