Võ Nguyên Giáp

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Võ Nguyên Giáp
1911-
Información personal
Embotada
Puesto de naixencia An Xá (provincia de Quảng Bình‎, Indochina francesa)
Puesto de muerte
Información militar
Leyaltat Vietnam
Anyos de servicio 1944-1991
Rango Cheneral
Unidat
Batallas/guerras Segunda Guerra Mundial
Guerra d'Indochina
Batalla de Điện Biên Phủ
Guerra de Vietnam
Premios Medalla d'Oro d'Heroe d'a Unión Sovietica
Orden de Ho Chi Minh
Orden d'a Resolución por a Victoria
Atras funcions Ministro d'Esfensa de Vietnam

Võ Nguyên Giáp,[1] naixito d'An Xá (provincia de Quảng Bình‎) en 1911 u 1912, ye un militar vietnamita, activo mientres a Guerra d'Indochina contra Francia y mientres a Guerra de Vietnam contra Vietnam d'o Sud y os Estaus Unius, que plegó ta o grado de cheneral, y estió o vencedor de l'Exercito francés en 1954 en a batalla de Điện Biên Phủ, que remató a Guerra d'Indochina con a redota francesa. Tamién prenió parte en a Segunda Guerra Mundial en a Resistencia contra l'Exercito Imperial Chaponés.

Primeras anyadas

[editar | modificar o codigo]

Võ Nguyên Giáp naixió arredol de 1911 u 1912 en a localidat d'An Xá (provincia de Quảng Bình‎, en ixas calendatas parte d'Annam, en a colonia francesa d'Indochina francesa), fillo d'un mandarín. Dende muit choven, con 14 anyadas, ya se manifestaba contra a presencia colonial francesa en o país.

Estudió en un Liceu en luenga francesa, y partecipó en as actividaz d'o movimiento comunista en Vietnam dende os años 1930. Estudió Historia, Dreito y Economía en Huế y Hanoi, y uno d'os suyos profesors en ista zaguera ciudat estió o poeta d'A Reunión Raphaël Barquisseau. En 1937 Giáp se convertió en profesor en a escuela Thang-Long de Hanoi, y en 1939 pasó a militar en o Partiu Comunista.

A Segunda Guerra Mundial

[editar | modificar o codigo]

En 1939, dimpués d'o Pacto Molotov-Ribbentrop entre l'Unión Sovietica y o Tercer Reich, o Parti Communiste Français fue declarau ilegal, y os comunistas d'Indochina fueron tamién ilegalizatos. Giáp partió ta China,a on se convertió en aduyant de Ho Chi Minh. En aviento de 1944, estió o fundador de l'Exercito Popular de Vietnam.

En 1941, l'Exercito Imperial Chaponés heba ocupato Indochina, como parte d'os suyos acuerdos con a Francia de Vichèi, que yera aliata d'o Tercer Reich, y bi mantenió l'administración civil francesa, encara que subordinata a las necesidaz militars chaponesas. Sindembargo, o 9 de marzo de 1945, os chaponeses facioron un golpe y prenioron o poder en a colonia, desplazando a l'administración francesa, y Giáp aprofitó ta millorar a recluta de miembros ta o Viet Minh, luitando contra os chaponeses.

A Guerra d'Indochina

[editar | modificar o codigo]

Dimpués d'a rendición d'o Chapón en 1945, Francia miró de recuperar o suyo poder colonial en a Indochina francesa, encara que se i oposó o Viet Minh, con armas estausunidenses, a mas d'as armas incautatas a l'Exercito Imperial Chaponés, y con l'aduya d'instructors militars sovieticos, y prencipió una larga luita colonial de guerrillas, en a cual os vietnamitas teneban d'a suya parte o suyo entrenamiento mientres a guerra contra os chaponeses. Estió a clamata Guerra d'Indochina.

En 1946 Giáp fue nombrato ministro d'Esfensa de Vietnam d'o Norte, y estió o director d'as operacions militars contra l'Exercito francés, incluyindo-ie a batalla de Điện Biên Phủ en 1954, que remató a guerra con a redota francesa, reconoixita en os Acuerdos de Chinevra que reconoixeban a independencia de Vietnam, encara que o país quedó dividito entre o Vietnam d'o Norte, con influencia comunista y Vietnam d'o Sud, con influencia estausunidense, en o marco d'a Guerra Frida.

A Guerra de Vietnam

[editar | modificar o codigo]

Con a escalada d'a tensión en a rechión, en 1960 esclató a Guerra de Vietnam, que afrontó d'una parte a Vietnam d'o Norte, con aduya de China y a Unión Sovietica, contra Vietnam d'o Sud, con aduya militar estatoounitense, d'atras nacions occidentals, como Australia u Reino Uniu, y beluns d'os aliaus estausunidenses en Asia, como Corea d'o Sud. En Vietnam d'o Sud bi actuó una guerrilla comunista, clamata Vietcong.

Giáp estió o director d'a politica militar de Vietnam d'o Norte, y a guerra remató en 1975 con a redota de Vietnam d'o Sud, a qui en ixas calendatas ya heban albandonato os suyos aliaus estausunidenses.

A reunificación de Vietnam

[editar | modificar o codigo]

Dende 1975, Vietnam remanió reunificato, y Võ Nguyên Giáp estió o ministro d'Esfensa d'o país dica a suya dimisión en 1980.

Se veiga tamién

[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos

[editar | modificar o codigo]

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. Encara que l'apellito, que se fica debant d'o nombre seguntes o sistema onomastico vietnamita, ye , a historiografía occidental considera Giap como o suyo apellito.