Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Maha Vajiralongkorn o Maha Vajiralongkorn Bodindhorndevarangkul tres la so proclamación (tailandés: มหาวชิราลงกรณ; Plantía:RTGS) (Bangkok, 28 de xunetu de 1952) ye l'actual rei de Tailandia y el décimu de la dinastía Chakri conocíu como Caña X.
Foi-y otorgáu'l títulu Somdech Phra Boroma Orasadhiraj Chao Fah Maha Vajiralongkorn Sayam Makutrajakuman pol Rei'l 28 d'avientu de 1972, convirtiéndo-y en Príncipe Herederu del tronu o "Príncipe de la Corona" (el sufixu Sayam Makutrajakuman ye'l títulu oficial col que se llama al príncipe herederu de la corona en Tailandia).[5]
Tres la muerte del rei Bhumibol Adulyadej, 13 d'ochobre de 2016, el príncipe herederu pidió que nun fuera proclamáu rei hasta que s'acabaren les honres funeraries o periodu de llutu. L'antiguu primer ministru y presidente del conseyu priváu Prem Tinsulanonda asumió la rexencia dende esa fecha hasta'l 1 d'avientu. Siete selmanes dempués aceptó'l tronu, convirtiéndose nel Rey Rama X, con efeutos retroactivos dende'l 13 d'ochobre, anque nun va ser formalmente coronáu hasta pasáu'l periodu de llutu, qu'en Tailandia suel durar un añu.[6][7]
Vajiralongkorn nació nel Palaciu de Dusit en Bangkok el 28 de xunetu de 1952. Fixo los sos estudios de bachilleratu en colexos privaos del Reinu Xuníu (Millfield School, Somerset) y Australia (The King's School, Sydney).
El Príncipe recibió instrucción militar nel Royal Military College en Canberra, Australia, y completó estudios d'arte na Universidá Sukhothai Thammatirat en Bangkok. Dende 1989 sirvió como oficial de carrera nel Real Exércitu Tailandés. Trabayó como oficial nel Direutorado d'Intelixencia del Exércitu, y en 1992 asumió'l comandu del Batallón de Proteición del Rei. Sicasí, esi mesmu añu atayó la so carrera militar pa ordenar como monxu budista, como ye costume pa tolos homes budistes en Tailandia (el so padre tamién fixo lo mesmo, quedándose la so madre como rexente mientres esi tiempu).
Vajiralongkorn entrenó colos exércitos d'Estaos Xuníos, Reinu Xuníu y Australia, específicamente téuniques especiales en baltadera y guerra non convencional. Ta calificáu como pilotu militar d'aviones y helicópteros. A pesar de la carrera militar ye típica pa príncipes de la familia real, Vajiralongkorn destacar por haber tomáu parte activa n'operaciones militares. Mientres la década de los 90 tuvo al mandu de campañes contra la insurxencia de fuercies comunistes irregulares nel norte y nordeste de Tailandia; participó n'operaciones a lo llargo de la frontera con Camboya mientres los años del réxime del Khmer Coloráu.
Na actualidá Vajiralongkorn tien el rangu de Xeneral nel Exércitu Real Tailandés, Almirante na Marina Real Tailandesa y Mariscal en xefe del Aire na Real Fuercia Aérea Tailandesa. Sicasí, col pasu de los años el so rol como militar foise convirtiendo cada vez más en ceremonial. Según avanzaba la edá del so padre, Vajiralongkorn foi asumiendo un papel d'importancia nes ceremonies reales y les actividaes públiques.
A pesar de ser una tema que nun s'alderica públicamente en Tailandia, Vajiralongkorn nun comparte la enorme popularidá de la qu'esfruten los sos padres col pueblu. Especúlase que les razones de la so falta de popularidá tán na so carrera militar mientres una dómina na que'l pueblu tailandés refugaba la llarga y recién hestoria de gobiernos militares, los rumores d'una vida privada inmoral, d'abusu y maltratu de los sos subordinaos, según una perceición de que la so personalidá ye fría y distante.
En 2002 la revista The Economist escribió:
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Acordies cola Constitución de 2007, el gabinete informó al presidente de l'Asamblea Nacional pa convidar al príncipe herederu Maha Vajiralongkorn a qu'asumiera'l tronu. Dempués de que'l so padre, Bhumibol Adulyadej, morriera'l 13 d'ochobre de 2016, esperábase que Maha Vajiralongkorn asumiera'l tronu de Tailandia, pero pidió tiempu pa llorar antes de tomar el tronu. Na nueche del 1 d'avientu de 2016, el cincuentenu día dempués de la muerte de Bhumibol, el regent Prem Tinsulanonda llevó a los xefes de los trés cañes del gobiernu del país a una audiencia con Maha Vajiralongkorn pa convida-y, de nuevu, a xubir al tronu como'l décimu rei de la Dinastía Chakri. Maha Vajiralongkorn aceptó la invitación, diciendo nuna declaración televisada: "Gustaríame aceptar pa cumplir los deseos de la so maxestá y pal beneficiu de tolos tailandeses". El gobiernu declaró'l so reináu con calter retroactivu a la fecha de la muerte del so padre, pero nun-y va coronar formalmente hasta dempués de la cremación del so padre.
Tres l'arrenunciu de los conseyeros de Bhumibol Adulyadej, Maha Vajiralongkorn nomó a 10 miembros del Conseyu Priváu nos que queden siete miembros y trés nuevos miembros. Prem Tinsulanonda foi renombráu presidente del Conseyu Priváu baxu mandu real. La orde foi emitida so la Seición 2 de la Constitución interina de 2014, completada coles Seiciones 12, 13 y 16 de la Constitución de 2007 sobre'l rei que fueron reteníes y permanecen a valir.
El parllamentu sofitáu poles fuercies armaes votó abrumadoramente en xineru de 2017 pa faer enmiendes na constitución suxeríes pola oficina del nuevu rei, una midida que probablemente retrasaría les eleiciones xenerales programaes pal final del añu. El proyeutu de constitución foi aprobáu nun referendu l'añu pasáu y tuvo esperando'l sofitu del rei Maha Vajiralongkorn. El primer ministru Prayut Chan-o-cha dixo que la oficina del rei Vajiralongkorn pidiera dellos cambeos a les clauses rellacionaes col poder real nel proyeutu de constitución, una rara intervención d'un monarca tailandés entronizado.
En 1991 Vajiralongkorn casóse cola Princesa Soamsavali Kitiyakara (nacida en 1971), la so prima hermana pel llau maternu. Divorciáronse años más tarde, y Vajiralongkorn vivió per unos años, ensin contraer nunca matrimoniu, con Yuvadhida Polpraserth (nacida en 1976), cola cual tuvo cuatro fíos y una fía. La falta d'un herederu home llexítimu foi la razón por que se aprobara una llexislación que dexa l'ascensu al tronu d'una muyer.
Según reportó la revista Asiaweek n'avientu de 1999, la rellación de Vajiralongkorn con Yuvadhida llegó al so fin en 1996.
En febreru de 2001 Vajiralongkorn casóse con Mom Srirasmi Mahidol na Ayuthaya, quien depués foi nomada SAR Princesa Srirasmi. La noticia d'esta boda nun foi anunciada nel so momentu sinón más apocayá. La Princesa Srirasmi tuvo un fíu home el 29 d'abril de 2005, dándo-y a Tailandia un llexítimu herederu home. Divorciar n'avientu de 2014.
Vajiralongkorn tuvo los siguientes fíos y fíes:
Cola Princesa Soamsavali Kitiyakara:
Los fíos teníos con Yuvadhida viven agora nos Estaos Xuníos. Reportes non confirmaos establecen que'l so padre dio órdenes por que-yos sían retiraos los sos títulos reales.
Cola Princesa Srirasmi (xubida a SAR el 15 de xunu de 2005, perdió'l so títulu en 2014):
16. Mongkut (Caña IV) | ||||||||||||||||
8. Chulalongkorn (Caña V) | ||||||||||||||||
17. Debsirindra | ||||||||||||||||
4. Mahidol Adulyadej, Príncipe de Songkhla | ||||||||||||||||
18. Mongkut (Caña IV) (= 16) | ||||||||||||||||
9. Savang Vadhana | ||||||||||||||||
19. Piam Sucharitakul | ||||||||||||||||
2. Bhumibol Adulyadej (Caña IX) | ||||||||||||||||
20. Chum Chukramol | ||||||||||||||||
10. Chu Chukramol | ||||||||||||||||
5. Srinagarindra | ||||||||||||||||
11. Kham Chukramol | ||||||||||||||||
23. Pha | ||||||||||||||||
1. Maha Vajiralongkorn (Caña X) | ||||||||||||||||
24. Chulalongkorn (Caña V) (= 8) | ||||||||||||||||
12. Kitiyakara Voralaksana, I Príncipe de Chanthaburi | ||||||||||||||||
25. Uam Bisalayabutra | ||||||||||||||||
6. Nakkhatra Mangkala Kitiyakara, II Príncipe de Chanthaburi | ||||||||||||||||
26. Devan Uthaivongse, Príncipe Devavongse Varoprakarn | ||||||||||||||||
13. Princesa Apsarasaman Devakula | ||||||||||||||||
27. Yai Sucharitakul | ||||||||||||||||
3. Mom Rajawongse Sirikit Kitiyakara | ||||||||||||||||
28. Príncipe Sai Sanidvongs | ||||||||||||||||
14. Sadan Sanidvongs | ||||||||||||||||
29. Khian Sasisamit | ||||||||||||||||
7. Mom Luang Bua Sanidvongs | ||||||||||||||||
30. Ruai Bunyathon | ||||||||||||||||
15. Bang Bunyathon | ||||||||||||||||
31. Wae Na Bangxang | ||||||||||||||||
Predecesor: Vajiravudh |
Príncipe Herederu de Tailandia 1972 - 2016 |
Socesor: Dipangkorn Rasmijoti |
Predecesor: Bhumibol Adulyadej |
Rei de Tailandia 2016 - presente |
Socesor: Nel cargu |
.