Operación al-Anfal | ||
---|---|---|
Parte de conflicto kurdo-iraquí (es) | ||
Fecha | 1986 → 1989 | |
Llugar | Iraq | |
Coordenaes | 33°N 43°E / 33°N 43°E | |
[editar datos en Wikidata] |
La Operación al-Anfal (n'árabe: حملة الأنفال tr.), tamién conocida como'l Xenocidiu Curdu,[1] la Campaña al-Anfal o a cencielles Anfal, foi una campaña[2] contra los curdos (y otres poblaciones non árabes) nel norte d'Iraq, lideráu pol réxime baasista de Sadam Husein y empobináu por Ali Hassan al-Mayid nes etapes finales de la guerra ente Irán ya Iraq (1980-1988). La campaña toma'l so nome de la Sura al-Anfal nel Corán (llibru sagráu del islam), que foi'l nome clave usáu pol réxime baazista pa una serie d'ataques sistemáticos contra'l pueblu curdu del norte d'Iraq, fechos ente 1986-1989 y remató en 1988. La campaña dirixióse tamién contra otres comunidaes minoritaries del país incluyendo asirios, shabaks, yazidis, xudíos, mandeos y turcomanos y les aldegues d'esos grupos étnicos fueron destruyíes.[3] Envalórase qu'ente 50 000[4] y 182 000[5] persones fueron asesinaes.
Suecia, Noruega y el Reinu Xuníu reconocen oficialmente la campaña al-Anfal como xenocidiu.[6] El 5 d'avientu de 2012, el parllamentu suecu Riksdag aprobó una resolución per parte del Partíu Verde pa reconocer oficialmente como xenocidiu Anfal. La resolución foi aprobada por tolos 349 miembros del parllamentu.[7] El 28 de febreru de 2013 la Cámara de los Comunes del Parllamentu británicu reconoció formalmente'l xenocidiu Anfal de resultes d'una campaña liderada pol parllamentariu conservador Nadhim Zahawi.[8]
Al-Anfal ye la octava sura o capítulu del Corán, que narra'l trunfu de 319 siguidores de la nueva fe musulmana lideraos pol profeta Mahoma contra casi 900 paganos na batalla de Badr nel añu 624 d. C. Al-Anfal significa lliteralmente'l botín (de la guerra) y utilizóse pa describir la campaña militar d'estermín y saquéu al mandu de Ali Hassan al-Mayid. Los sos órdenes dicíen que pa les unidaes jash (lliteralmente "pollín o potru" en idioma curdu) el robu de ganáu vacuno, ovín o caprino, dineru, armes ya inclusive el secuestru de muyeres curdes yera llegal.[9]
La campaña de Anfal empezó en 1986 y duró hasta 1989, y foi encabezada por Ali Hassan al-Mayid (primu del entós líder iraquín Sadam Husein, orixinariu de la ciudá natal d'ésti, Tikrit). La campaña Anfal incluyó l'usu d'ofensives, bombardeos aéreos, destrucción sistemática de ciudaes, deportaciones en masa, pelotones de fusilamiento y la guerra química, que-y valió a al-Majid el llamatu de “Alí el Químicu”.
Miles de civiles fueron asesinaos mientres les campañes antiinsurgentes que s'estendieron dende la primavera de 1987 hasta la seronda de 1988. Los ataques fueron parte d'una campaña de llarga duración que destruyó aproximao 4,500 aldegues curdes en zones del norte d'Iraq y envalórase que movieron a lo menos a un millón d'habitantes de 3,5 millones de curdos. Amnistía Internacional recoyó los nomes de más de 17,000 persones qu'habíen "sumíu" mientres 1988.[10] La campaña caracterízase como xenocida por naturaleza. Tamién se caracteriza como generocida, porque los homes en "edá de combatir" fueron los oxetivos principales, según Human Rights Watch/Mediu Oriente.[11] Según los fiscales iraquinos cerca de 182,000 persones fueron asesinaes.[5]
En marzu de 1987 Ali Hassan al-Mayid foi nomáu secretariu xeneral del Partíu Baaz na Rexón Norte, qu'incluyía'l Curdistán iraquín. N'al-Mayid el control de les polítiques contra los insurxentes curdos pasó del exércitu iraquín al Partíu Baaz en sí. Sería conocíu como al-Anfal ("el botín"), en referencia a la octava sura del Corán. Al-Anfal, oficialmente realizada ente'l 23 de febreru y el 6 de setiembre de 1988, tendría ocho etapes en total, siete d'elles empobinaes a les zones controlaes pola Unión Patriótica del Curdistán (UPK). Les zones controlaes pol Partíu Democráticu de Curdistán (PDK) nel noroeste del Curdistán iraquín, que'l réxime consideraba como una amenaza menor, fueron el destín de la etapa final de la Operación al-Anfal a finales d'agostu y principios de setiembre de 1988. Pa estes agresiones los iraquinos axuntaron hasta 200,000 soldaos con sofitu aereu contra fuercies guerrilleres curdes que nun yeren más d'unos pocos miles.
El 16 de marzu de 1988 producióse un xenocida ataque de gas venenoso na ciudá de Halabja, nel que de 4,000 a 5,000 curdos fueron asesinaos, la mayoría d'ellos yeren muyeres y neños.
Al ser tomaes les poblaciones curdes fueron treslladaos a centros de detención (especialmente Topzawa cerca de la ciudá de Kirkuk) varones adultos y adolescentes consideraos como posibles insurxentes pa dixebralos de los civiles. Acordies con Human Rights Watch/Mediu Oriente:
Con variantes de menor importancia... el patrón estándar pa la clasificación de los recién llegaos [en Topzawa] foi'l siguiente. Homes y muyeres fueron dixebraos nel llugar asina los camiones que los habíen lleváu detener nel gran patiu central de la base. El procesu foi brutal... Más tarde, los homes fueron estremaos por edá, los neños pequeños caltener coles sos madres, y los vieyos y enfermos fueron unviaos a cuartos separaos. Homes y adolescentes que se consideraben n'edá d'usar una arma fueron conducíos xuntos. En términos xenerales, esto significaba varones d'ente 15 y 50 años, pero nun había'l rexistru rigorosu de los documentos d'identidá d'ellos y la edá cronolóxica estricta paez ser un criteriu de tamañu y apariencia. A los menores de 16 años d'edá dexáben-yos permanecer colos sos parientes femeninos. Cuando yera tiempu pa procesar a los varones más nuevos. Estremar en grupos más pequeños... Una vegada debidamente rexistraos, los prisioneros fueron emburriaos en grandes sales o cortiles, cada unu llenu de residentes d'una área única. Anque les condiciones yeren tarrecibles en Topzawa pa tol mundu, la mayor zona superpoblada paez ser aquella a la que los deteníos yeren llevaos. Pa los homes les palices yeren habituales.Iraq's Crime of Genocide, páxs. 143-45. ISBN 0-300-06427-6)
Dempués d'unos díes nesos campos los homes acusaos de ser insurxentes fueron tresportaos en camiones, fuera d'estos centros de detención pa ser asesinaos n'ejecución masives. Nel so llibru Iraq's Crime of Genocide (Crime de Xenocidiu d'Iraq), Human Rights Watch/Mediu Oriente (HRW/MO) escribe: "Nel Curdistán iraquín, a pesar de que les muyeres y los neños sumieron en ciertes árees claramente definíes, los varones adultos que fueron prindaos sumieron en masa... Rescampla qu'un oxetivu principal de Anfal yera esterminar a tolos homes adultos n'edá de serviciu militar na zona rural del Curdistán iraquín prindaos". (Pp. 96, 170). Namái unos pocos sobrevivieron a los pelotones d'execución. Inclusive metanes esta mayor masacre sistemática d'homes adultos y neños, sicasí, "tamién morrieron cientos de muyeres y neños de pocu tiempu", anque "les causes de les sos muertes yeren distintes -gaseamiento, inanición, hipotermia y neglixencia voluntaria- en llugar de bales disparaes por un Kalashnikov". (Crime de Xenocidiu d'Iraq, p. 191.) Sicasí, el 1 de setiembre de 2004 les fuercies d'Estaos Xuníos n'Iraq afayaron cientos de restos de cuerpos de muyeres y neños curdos nun llugar cerca d'Al-Hatra, que se cree que fueron executaos a principios de 1988 o a finales de 1987.[12]
El focu de la campaña iraquina de masacres varió d'una etapa a otra d'Al-Anfal. La selección más esclusiva de la población masculina producir mientres la etapa final d'Al-Anfal (del 25 d'agostu al 6 de setiembre de 1988). Esto púnxose en marcha darréu dempués de la firma d'un cese de fueu con Irán, lo que dexó'l treslláu de grandes cantidaes d'homes y pertrechos de los frentes de batalla del sur escontra'l Curdistán. El final d'Al-Anfal concentrar en "los valles estrechos de Badinan, una rexón de 4,000 milles cuadraes de los montes Zagros, llindáu al este pol Gran Zab y al norte con Turquía." Nesti casu, namái nes campañes Anfal, les llistes de los "sumíos" proporcionaes a HRW/MO polos sobrevivientes "invariablemente incluyeron namái homes adultos y adolescentes, cola única esceición d'asirios y curdos yazidíes", que yeren oxetivos secundarios de la masacre. Munchos de los homes de Badinan nin siquier taben na midida de ser deteníos, siendo a cencielles "alliniaos y asesinaos nos sos llugares de captura, executaos sumariamente por pelotones de fusilamiento so l'autoridá d'un oficial militar local." (Crime de Xenocidiu d'Iraq, páxines 178, 190, 192,. Sobre'l destín de los cristianos y curdos yazidíes, veanse les páxines 209-213)
El 20 de xunu de 1987 la direutiva SF/4008 foi emitida cola firma d'Al-Majid. De mayor importancia ye la clausa 5. En referencia a les árees designaes como “zones prohibíes”, ordenó al-Mayid que "toles persones prindaes neses aldegues van quedar deteníes y entrugaes polos servicios de seguridá y aquellos ente les edaes de 15 y 70 van ser executaos dempués de tola información útil que se llograra d'ellos, de los cualos tienen de ser debidamente notificaos." Sicasí, paez claro a partir de l'aplicación d'esta política que se refería namái a los varones "ente les edaes de 15 y 70 años." HRW/MO toma como dada esta política, escribiendo que la clausa 5 de la "orde [yera] pa matar a tolos varones adultos", y dempués: "So los términos de les direutives al-Mayid de xunu de 1987, la muerte yera'l castigu automáticu pa cualquier home n'edá de portar armes que s'atopaba nun área Anfal". (Crime de Xenocidiu d'Iraq, páxines 11, 14) Una direutiva posterior del 6 de setiembre del mesmu añu sofita esta conclusión: llamar a "la deportación de families... a les zones onde hai parientes sabotiadores..., sacante para los homes [miembros d'eses families], ente les edaes de 12 y 50 años inclusive, que tien de ser deteníos". (Citáu en Crime de Xenocidiu d'Iraq, p. 298.)
La "arabización", otru elementu importante d'Al-Anfal, foi una táctica utilizada pol réxime de Hussein pa obligar a poblaciones pro-insurxentes a abandonar los sos llares en pueblos y ciudaes como Kirkuk, que tán nes pervalibles árees de xacimientos de petroleu, y reasitialos en partes del sur d'Iraq.[13] La campaña usó la redistribución de la población, sobremanera en Kirkuk, que los sos resultaos agora acosen les negociaciones ente la xiina iraquina Alianza Xunida Iraquina y la curda Alianza del Curdistán. El réxime baasista de Hussein construyó delles instalaciones de viviendes públiques en Kirkuk como parte de la so "arabización", atrayendo a probes árabes de les rexones del sur d'Iraq a Kirkuk col señuelo de la vivienda de baxu costu.
Los curdos d'Iraq agora tán resentíos fondamente polos árabes qu'entá moren en cases de la era del Baaz en Kirkuk y ver como una torga a la reconocencia de Kirkuk como una ciudá curda (y sede rexonal) nuna cada vez más soberana rexón autónoma curda.
Según HRW mientres la campaña al-Anfal el gobiernu iraquín:
Les campañes de 1987-89 carauterizar poles siguientes violaciones a los derechos humanos:
L'artículu 2 de la Convención de les Naciones Xuníes sobre la Prevención y la Sanción del Delitu de Xenocidiu, de 1949, define'l xenocidiu como "actos perpetaos col enfotu de destruyir, total o parcialmente, a un grupu nacional, étnicu, racial o relixosu". N'avientu de 2005, un tribunal de L'Haya, Holanda, dictaminó que la matanza de miles de curdos n'Iraq na década de 1980 foi en realidá un actu de xenocidiu.[20] El tribunal holandés dixo que se considera "llegal y convincentemente probáu que la población curda cumple col requisitu establecíu de ser grupu étnicu nos convenios de xenocidiu. El tribunal nun tien otra conclusión qu'estos ataques fueron perpetaos col enfotu de destruyir a la población curda d'Iraq."
L'escritor Joost R. Hiltermann dixo que'l gobiernu d'Estaos Xuníos el Departamentu d'Estáu d'esi fueron particularmente importantes p'ayudar al so entós aliáu del gobiernu de Sadam Husein pa evitar cualquier censura seria pa la campaña y en particular l'ataque contra rebeldes y civiles na ciudá de Halabja. Hiltermann escribe: "El tracamundiu apostáu d'Estaos Xuníos sobre Halabja foi'l lóxicu, anque probablemente non deseyáu, resultáu d'una resultancia de seis años d'enclín escontra Iraq, vistu como un baluarte contra l'amenaza del islam politizáu plantegáu per Irán".[21]
Nuna entrevista emitida na televisión iraquina'l 6 de setiembre de 2005, el presidente iraquín Yalal Talabani dixo que los xueces estrayxeren direutamente confesiones de Sadam Husein de qu'ordenara asesinatos en masa y otros "crímenes" mientres el so réxime y que él merecía morrer. Dos díes depués el abogáu de Saddam negó qu'él confesara.[22]
En xunu de 2006 el Tribunal Especial Iraquín anunció que Sadam Husein y otros seis acusaos enfrentar a xuiciu'l 21 d'agostu de 2006, en rellación cola Campaña al-Anfal.[23] N'avientu del mesmu añu Saddam foi lleváu a xuiciu pol xenocidiu na Operación al-Anfal. El xuiciu pola Campaña Anfal inda taba en cursu'l 30 d'avientu de 2006, cuando Sadam Husein foi executáu pol so papel rellacionáu cola masacre de Dujail.[24]
El xuiciu al-Anfal entró en receso el 21 d'avientu de 2006, y cuando se volver# a entamar el 8 de xineru de 2007, los cargos restantes contra Hussein fueron retiraos. Seis acusaos siguieron siendo xulgaos pol so papel na campaña al-Anfal. El 23 xunu de 2007, Ali Hassan al-Mayid y otros dos acusaos Sultan Hashem Ahmed y Hussein Rashid Mohammed fueron condergaos a morrer na forca por xenocidiu y otros cargos rellacionaos.[5] Otros dos acusaos (Farhan Jubouri y Abdel Saber Aziz al-Douri) fueron condergaos a cadena perpetua, y unu (Taher Tawfiq al-Ani) foi absueltu de la demanda d'acusación.[25]
Al-Mayid foi acusáu de crímenes de guerra, crímenes de lesa humanidá y xenocidiu. Foi declaráu culpable en xunu de 2007 y foi condergáu a muerte. La so apelación de la sentencia de muerte foi refugada'l 4 de setiembre de 2007, foi condergáu a muerte per cuarta vegada'l 17 de xineru de 2010 y foi aforcáu ocho díes más tarde.[26]
<ref>
nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes M1
<ref>
nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes hang