Вярхоўны Суд СССР

Вярхоўны Суд СССР
Від	Вярхоўны суд
Інстанцыя	Суд вышэйшай інстанцыі
Юрысдыкцыя	СССР
Дата заснавання	23 лістапада 1923
Дата роспуску	2 студзеня 1992
Мовы справаводства	руская
Тэрмін службы	5 год
Членаў	69 суддзяў
Зала пасяджэнняў
Месцазнаходжанне	г. Масква, в. Вароўскага, д. 15

Вярхо́ўны суд СССР — вышэйшы саюзны судовы орган СССР, які існаваў c 23 лістапада 1923 — 2 студзеня 1992 года ^[1]. Пасля распаду СССР Вярхоўны Суд СССР, разам з іншымі вышэйшымі органамі дзяржаўнай улады СССР, быў скасаваны, яго архівы перададзены ў Дзяржаўны архіў Расійскай Федэрацыі^[2], а будынак па вуліцы Кухарская, дом 15, заняў Вярхоўны Суд Расійскай Федэрацыі.

Дзейнасць

Ажыццяўляў ва ўсталяваных законам межах нагляд за судовай дзейнасцю судоў СССР і саюзных рэспублік, вывучаў практыку прымянення судамі заканадаўства і даваў кіруючыя тлумачэнні па пытаннях яго выкарыстання. Меў права ўносіць на разгляд Вярхоўнага Савета СССР законапраекты ці прапановы аб прыняцці новага, змяненнi або адмене дзеючага закона. Згодна з Канстытуцыяй СССР (арт. 152, 153) старшыня, яго намеснікі, члены і народныя засядацелі Вярхоўнага Суда СССР абіраліся Вярхоўным Саветам СССР на пяць гадоў. У склад Вярхоўнага Суда СССР уваходзілі таксама старшыні Вярхоўных Судоў саюзных рэспублік.

Дзейнічаў у складзе Пленума і трох судзейскіх калегій: па грамадзянскіх справах, крымінальных справах і ваеннай калегіі. Па 1-й інстанцыі разглядаў справы выключнай важнасці, аднесеныя да яго кампетэнцыі; у парадку судовага нагляду — пратэсты на рашэнні і прысуды Вярхоўных Судоў саюзных рэспублік. Пленум Вярхоўнага Суда СССР склікаўся не радзей аднаго разу ў тры месяца; сцвярджаў склад судовых калегій, разглядаў пратэсты на іх рашэнні, прысуды і вызначэнні. Арганізацыя і парадак дзейнасці Вярхоўнага Суда СССР вызначаўся Законам аб Вярхоўным Судзе СССР.

Старшыні Вярхоўнага Суда СССР

• Мікалай Васільевіч Крыленка (28 лістапада 1923 — 2 лютага 1924)
• Аляксандр Мікалаевіч Вінакураў (15 сакавіка 1924 — 17 жніўня 1938)
• Іван Цярэнцьевіч Галяк (17 жніўня 1938 — 24 жніўня 1948)
• Анатоль Антонавіч Волін (в. а. з 31 жніўня 1948, 14 сакавіка 1949 — 12 лютага 1957)
• Аляксандр Фёдаравіч Горкін (12 лютага 1957 — 20 верасня 1972)
• Леў Мікалаевіч Смірноў (20 верасня 1972 — 12 красавіка 1984)
• Уладзімір Іванавіч Церабілаў (12 красавіка 1984 — 5 чэрвеня 1989)
• Яўген Аляксеевіч Смаленцаў (7 чэрвеня 1989 — 24 снежня 1991).

Зноскі

1. Постановление Президиума Верховного Совета Российской Федерации от 28 декабря 1991 года № 3045-1 «Об упразднении Верховного Суда СССР, Высшего Арбитражного Суда СССР и Прокуратуры СССР»
2. Государственный архив Российской Федерации. Фонды

Літаратура

• ВЕРХОВНЫЙ СУД СССР // Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. У 12 т. Т. 1. А — Афіна / Рэдкал.: П. У. Броўка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1969. — 624 с.: іл., карты. С. 135